Otrzymanie kredytu lub pożyczki wiąże się z koniecznością spełnienia warunków, które określa podmiot finansujący. Warunki te uzależnione są od kilku czynników, między innymi od rodzaju i wysokości zobowiązania, a także od sytuacji materialnej wnioskodawcy. Z pewnością każdy bank i każda pozabankowa firma pożyczkowa sprawdzi zdolność kredytową i historię spłat poprzednich zobowiązań wnioskodawcy. Na podstawie otrzymanych informacji podmioty te zdecydują, czy konieczne jest wykupienie dodatkowego ubezpieczenia kredytu lub pożyczki. Kiedy konieczne jest jego wykupienie i jakie są rodzaje polis przy kredytach?
Ubezpieczenie kredytu – kiedy może być konieczne?
Na rynku finansowym występują bardzo różne rodzaje kredytów i pożyczek. Dzięki temu każdy konsument i każdy podmiot gospodarczy może wybrać takie zobowiązanie, które jest dopasowane do jego potrzeb i możliwości. Można zatem spotkać się z kredytami konsumenckimi do kwoty 255 550 złotych, kredytami hipotecznymi, których wysokość uzależniona jest od sytuacji kredytobiorcy, jak i kredytami inwestycyjnymi dla przedsiębiorców. Naturalnie podziałów kredytów jest znacznie więcej. W wymienionych grupach można wyodrębnić kolejne, pomniejsze rodzaje zobowiązań. Przykładowo przedsiębiorstwa mogą liczyć na kredyt obrotowy, a kredytem dla konsumenta może być zarówno kredyt gotówkowy, jak i karta debetowa z przyznanym limitem, czy kredyt na samochód.
Niezależnie od tego, czy o kredyt stara się przedsiębiorca, czy klient indywidualny bank zawsze sprawdzi sytuację finansową wnioskodawcy. Co to oznacza? Każdy pomiot udzielający finansowania musi eliminować ryzyko kredytowe, czyli sytuacje, w których kredytobiorca nie jest w stanie – z różnych przyczyn spłacić zobowiązania do końca. Bank w ramach ograniczania ryzyka może odmówić udzielenia kredytu lub może wymagać dodatkowego zabezpieczenia. Jedną z form upewnienia się, że wnioskodawca wywiąże się z postanowień zawartej umowy, jest właśnie konieczność wykupienia dodatkowego ubezpieczenia kredytu.
Biorąc pod uwagę kredyt hipoteczny, należy zaznaczyć, że przeważnie umowa pomiędzy bankiem a konsumentem zawierana jest na długi czas. Maksymalny okres kredytowania przy kredycie na mieszkanie bądź budowę domu nie powinien przekraczać 25 lat. O czym możemy przeczytać w Rekomendacji S stworzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Rekomendacja 7
Bank powinien rekomendować klientom detalicznym okres spłaty zobowiązań nie dłuższy niż 25 lat. W przypadku podjęcia przez klienta decyzji o dłuższym okresie spłaty bank nie powinien udzielić kredytu, którego okres spłaty przekraczałby 35 lat.
Banki przeważnie jednak udzielają kredytów na dłuższy okres, stąd wiele osób spłaca kredyt nawet przez 35 lat. Banki udzielając kredytu na tak długi okres, zabezpieczają zarówno siebie, jak i konsumentów przed ewentualnymi komplikacjami.
Czy ubezpieczenie kredytu jest obowiązkowe?
Bank, czy firma pożyczkowa nie mogą nakazać konsumentowi, czy podmiotowi gospodarczemu wykupienia ubezpieczenia. Można się jednak spodziewać, że odmowa opłacenia polisy będzie równoznaczna z podniesieniem kosztów kredytu lub odmowną decyzją kredytową.
Konsumentów można podzielić na dwie grupy. Pierwsza grupa jest nastawiona nieprzychylnie do ubezpieczenia kredytu. Osoby te uważają, że są to zbędne, niepotrzebne koszty dodatkowe. Z kolei osoby z drugiej grupy uważają, że ubezpieczenie kredytu daje im większy spokój i bezpieczeństwo. Ci kredytobiorcy obawiają się trudności ze spłatą i konsekwencji niespłacenia zobowiązania w terminie. Dlatego chętniej wydają dodatkowe środki w zamian za zwiększenie komfortu psychicznego.
Banki faktycznie nie mogą zmusić wnioskodawców do wykupienia dodatkowego ubezpieczenia. Jeśli konsument odmówi, może się zatem spodziewać, że nowe warunki po odmowie będą mniej korzystne. Mogą na przykład wzrosnąć koszty kredytu. Przykładowo podwyższeniu może ulec prowizja banku. Niekiedy, gdy klient nie wyrazi chęci opłacenia dodatkowego ubezpieczenia kredytu, bank odmówi przyznania środków.
Konsument, który nie chce skorzystać z propozycji banku, może również we własnym zakresie wyszukać i opłacić polisę. Jednak kwota ubezpieczenia i zakres polisy muszą być zbliżone do oferty banku. Mówi o tym art. 9 pkt 2. ustawy o Kredycie hipotecznym.
Art. 9. Ustawa o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami
2. Kredytodawca może wymagać od konsumenta zawarcia lub posiadania umowy ubezpieczenia dotyczącej umowy o kredyt hipoteczny, lub przelewu wierzytelności z tej umowy ubezpieczenia na kredytodawcę, informując jednocześnie konsumenta o możliwości wyboru oferty dowolnego ubezpieczyciela odpowiadającej minimalnemu zakresowi ubezpieczenia akceptowanemu przez kredytodawcę.
Jeżeli klient ma zaufanego doradcę kredytowego, może skorzystać z jego usług i wykupić korzystniejszą w jego odczuciu polisę.
Jakie występują rodzaje ubezpieczeń kredytów?
W związku z tym, że żadna ustawa nie określa, jakie ubezpieczenie jest konieczne przy różnych rodzajach kredytów, banki we własnym zakresie podejmują te decyzje. Możemy zatem wyróżnić ich kilka. Rodzaj ubezpieczenia często dopasowany jest do rodzaju zobowiązania.
Ubezpieczenie na życie
Ubezpieczenie kredytu na wypadek śmierci jest jedną z częstszych form ubezpieczenia zobowiązań. Szczególnie dotyczy kredytów na wyższą kwotę, a także tych, gdzie konsument stara się o środki samodzielnie. Duże znaczenie ma również wiek kredytobiorcy. Im jest starszy, tym wyższe prawdopodobieństwo, że ubezpieczeniu kredytu na wypadek śmierci będzie wymagane. Banki biorą również pod uwagę, czy konsument jest jedynym żywicielem rodziny. Ubezpieczenie na życie wymagane jest głównie przy kredycie hipotecznym również kredycie na 2 procent i kredycie gotówkowym. W przypadku śmierci kredytobiorcy towarzystwo ubezpieczeniowe spłaca należność wobec wierzyciela, czyli wobec banku.
Ubezpieczenie od utraty pracy lub na wypadek poważnej choroby i trwałego inwalidztwa
Kolejną grupą ubezpieczeń kredytu są kredyty związane z utratą głównego źródła dochodu lub niezdolnością do pracy zarobkowej (ze względu na chorobę lub wypadek). Ten rodzaj ubezpieczenia rekomendowany jest dla kredytobiorców, którzy spłacają kredyt gotówkowy i hipoteczny. W przypadku, gdy konsument utracił pracę – nie ze swojej winy, towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje część rat kredytu. Liczbę spłaconych rat lub kwotę spłaty uzgadniają między sobą klient i towarzystwo ubezpieczeniowe. Ubezpieczyciel nie spłaci w tym przypadku całego zobowiązania, lecz daje konsumentowi czas na znalezienie nowego źródła dochodu.
W przypadku ubezpieczenia na wypadek poważnej choroby i trwałego inwalidztwa firma ubezpieczeniowa może częściowo lub w całości spłacić zobowiązanie kredytodawcy.
Ubezpieczenie nieruchomości
W przypadku kredytu hipotecznego bank przeważnie wymaga oprócz polisy na życie również ubezpieczenia kredytowanej nieruchomości. Suma ubezpieczenia powinna być równa wartości kredytowanej nieruchomości. Ubezpieczanie mieszkań i domów od ognia, zalania czy kradzieży warto wykupić również wtedy, gdy nieruchomość nie jest objęta kredytem. Dzięki polisie na dom lub mieszkanie jego właściciel może być spokojniejszy w razie wystąpienia nieprzewidzianych sytuacji.
Ile kosztuje polisa?
Nie da się jednoznacznie określić, ile kosztuje ubezpieczenie kredytu. W określeniu kosztów polisy bierze udział bardzo wiele czynników. Należą do nich:
- Rodzaj zobowiązań,
- Kwota zobowiązania,
- Okres kredytowania,
- Rodzaj ubezpieczenia,
- Zakres ubezpieczenia,
- Liczba kredytobiorców,
- Wiek kredytobiorcy,
- Sytuacja materialna i życiowa ubezpieczonego,
- Itd.
Każda firma ubezpieczeniowa w swoich wewnętrznych strukturach szacuje koszty polis. Niekiedy wykupienie polisy przygotowanej przez bank jest korzystniejsze niż skorzystanie z indywidualnej oferty. Czasami przeglądając oferty kredytów, możemy zauważyć, że banki wyodrębniają koszty ubezpieczenia w przykładzie reprezentatywnym.