Otrzymałeś nakaz zapłaty i nie wiesz, co zrobić? Nakaz zapłaty z sądu na ogół większość osób napawa lękiem. Szczególnie wówczas, gdy spotykamy się z nim pierwszy raz i nie do końca zdajemy sobie sprawę z tego, z czym się wiąże. Czasami sprzedawca towaru lub usługi nie wywiązał się z jej postanowień i pomimo tego żąda zapłaty. Możliwe, że spłaciłeś już część zobowiązania i umówiłeś się na wydłużony termin płatności, pomimo tego odebrałeś groźnie brzmiący nakaz. Co zatem zrobić? Jakie kroki musisz podjąć? Odpowiadamy w dalszej części artykułu.
Czym jest nakaz zapłaty?
Nakaz zapłaty jest orzeczeniem sądu, które wydawane jest nieco uproszczonym trybie postępowania sądowego. Występują dwa rodzaje nakazu sądowego, czyli w postępowaniu upominawczym (także elektronicznym postępowaniu upominawczym) i nakazowym. Dokument ten zawiera następujące informacje:
- Sygnaturę akt sprawy,
- Klauzulę „Nakaz zapłaty w postępowaniu…” (upominawczym/nakazowym),
- Datę i miejsce wydania pisma,
- Dane dłużnika (powoda),
- Dane sądu wydającego nakaz. Co więcej, w piśmie wskazane są dane urzędnika wraz z zajmowanym stanowiskiem,
- Nakaz uregulowania należności, w którym wyszczególniona jest kwota długu wraz z odsetkami i kosztami postępowania sądowego, a także terminem płatności,
- Informacja o możliwości złożenia sprzeciwu w przypadku postępowania upominawczego lub możliwości wniesienie zarzutów w przypadku postępowania nakazowego,
- Podstawy prawnej umożliwiającej wydanie nakazu zapłaty (Kodeks postępowania cywilnego).
W jakim przypadku możesz otrzymać nakaz zapłaty? Przypuśćmy, że zleciłeś firmie budowlano-remontowej przeprowadzenie remontu łazienki. Wszystkie czynności z obu stron przebiegały „modelowo”. Podpisaliście zatem stosowną umowę, a zleceniobiorca zażądał zadatku, który wypłaciłeś. W trakcie remontu właściciel firmy poprosił o dodatkowe środki na zakup niezbędnych materiałów, które będą wliczały się do ustalonej kwoty. Zgodziłeś się i wypłaciłeś środki. Remont zakończył się i pozostała ci do spłaty ostatnia część raty. W międzyczasie straciłeś prace. Oprócz zobowiązań względem firmy budowlanej spłacasz także kredyt hipoteczny, pożyczkę na dowód osobisty i ratę za smartfon. Niestety nie masz w tej chwili środków, aby zwrócić dług firmie remontowej.
Właściciel firmy budowlano-remontowej przedsięwziął wszelkie możliwe kroki, by odzyskać dług od osoby prywatnej. Pierwsze dzwonił z prośbą o zwrot należności, następnie wysyłał SMS ponaglające, by w końcu wysłać przedsądowe wezwanie do zapłaty. Ty nie masz jednak pieniędzy na zwrot długu. Zniecierpliwiony przedsiębiorca skierował sprawę do sądu. Otrzymałeś zatem nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Co powinieneś teraz zrobić? Ile masz czasu na spłatę zadłużenia? Odpowiadamy w następnym akapicie.
>> Więcej informacji o odzyskiwaniu długu: Jak odzyskać dług od osoby prywatnej?
Nakaz zapłaty z sądu – kiedy komornik?
Niezależnie od tego, czy otrzymałeś sądowy nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, czy nakazowym musisz odebrać pismo, które z pewnością przyszło razem z odpisem pozwu o zapłatę. Jeśli otrzymałeś nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, masz 14 dni na zgłoszenie sprzeciwu. Tyle samo czasu przysługuje ci na wniesienie zarzutów, jeśli otrzymałeś nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Główną różnicą pomiędzy postępowaniem upominawczym a nakazowym, jest fakt, że przy postępowaniu nakazowym sąd może mieć wątpliwości co do zasadności nakazu zapłaty. Jeżeli nie wiesz, co zrobić w swojej sytuacji, warto udać się do kancelarii prawnej, która szybko upora się ze zgłoszeniem sprzeciwu lub wniesieniu zarzutów. To dość ważne, aby twoje zgłoszenie było skuteczne. Dzięki temu nakaz zapłaty straci moc, czyli nie będzie dłużej obowiązywać. Sąd wyznaczy wówczas termin rozprawy i co ważniejsze, póki co komornik nie będzie miała prawa wszczynać postępowania egzekucyjnego.
Warto podkreślić, że w przypadku nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wierzyciel będzie mógł niezwłocznie udać się do komornika, by ten ściągnął i zabezpieczył należną kwotę zadłużenia. Innymi słowy, komornik będzie mógł zająć konto bankowe. Co więcej, wierzyciel w tym przypadku nie musi czekać na wniesione przez ciebie zarzuty. Do takiej sytuacji może dojść jednak tylko wówczas, gdy sąd nie ma żadnych zastrzeżeń ani wątpliwości, że zgłoszenie, czy też żądanie wierzyciela jest uzasadnione. Dowodem może być umowa, pisemne uznanie zadłużenia, weksel, czy też czek. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku pożyczek pod weksel. Niemniej jednak nawet wówczas wierzyciel może zgłosić zarzuty i starać się udowodnić, że sytuacja wygląda inaczej, niż opisał ja wierzyciel.
Nakaz zapłaty z sądu – co dalej?
Otrzymałeś nakaz zapłaty, możesz zatem postępować zgodnie z wytycznymi powyżej, czyli możesz zgłosić sprzeciw lub wnieść zarzuty. Jeśli w postępowaniu upominawczym sąd uzna, że roszczenia są zasadne, a ty nie zgłosisz sprzeciwu, sąd wyda tytuł wykonawczy. Oznacza to, że komornik może zająć twoje konto bankowe. Pamiętaj jednak, że są ściśle określone reguły i kwoty, które może zabrać komornik. Dotyczy to zarówno osób, które pracują, jak również emerytów, rencistów, czy osób zatrudnionych na podstawie umów cywilno-prawnych. Wysokość kwot, które może zabrać komornik z emerytury, czy innych świadczeń, regulowana jest na podstawie przepisów prawa. Konsument, nawet jeśli posiada długi, nie może pozostać bez środków do życia.
>> Zobacz również: Ile komornik może zabrać z emerytury?
Jeżeli sąd uzna, że roszczenia wierzyciela są zasadne, prędzej czy później dług będziesz musiał zwrócić. Pamiętaj jednak, że od tej pory będziesz miał trudności w otrzymaniu jakiekolwiek wsparcia finansowego ze strony instytucji finansowych. Wszystkie rzetelne firmy pożyczkowe i wszystkie banki sprawdzają nie tylko zdolność kredytową wnioskodawcy, ale także jego historię w bazach informacji kredytowej i rejestrach dłużników.
W momencie, gdy wierzyciel otrzyma tytuł wykonawczy, będzie mógł zgłosić twoje zadłużenie do jednej lub kilku baz dłużników. O tym, że taki wpis będzie zamieszczony, musisz być powiadomiony przez wierzyciela. Pismo to ma określony charakter i musi cię informować między innymi o tym, z jaką kwotą zalegasz i w jakim rejestrze będą widniały twoje dane, czy numerze rachunku, na który możesz przelać zaległą kwotę. Co więcej, nie możesz odwołać się od tej decyzji. Nawet powołanie się na przepisy związane z RODO nie uchronią cię przed zgłoszeniem. Nie możesz zatem wycofać zgody na przetwarzanie danych osobowych i udaremnić wpis w rejestrze dłużników.
Podsumowanie
Jeżeli otrzymałeś nakaz zapłaty, oznacza to, że wierzyciel, któremu zalegasz ze spłatą faktury, rachunku, czy pożyczki dla zadłużonych stracił cierpliwość. Rodzaj nakazu uzależniony jest od tego, czy sytuacja pomiędzy tobą a wierzycielem jest dla sądu jasna. Jeśli twój kontrahent ma dowody na to, że uznałeś dług lub posiada inny dokument, w którym zobowiązałeś się do wpłaty, najprawdopodobniej otrzymasz nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Wówczas wierzyciel może udać się do komornika po zabezpieczenie dłużnej kwoty. Ty masz natomiast 14 dni na odwołanie się do sądu i wniesienie sprzeciwu. Jeśli ten termin minie, nie będziesz mógł wykonać już żadnego ruchu, by poprawić swoją sytuację. Dług będziesz musiał zwrócić.