Biała lista podatników VAT jest terminem, który można często usłyszeć w kontekście polskiego systemu podatkowego. Jest jednym z narzędzi, które ma na celu poprawę kontroli i transparentności w zakresie płacenia podatku VAT przez przedsiębiorców. Czym dokładnie jest biała lista? Kto może się na niej znaleźć i co powinien zrobić? Kto ma dostęp do listy podatników VAT? Na te i inne pytania odpowiedź znajdziesz w naszym artykule.
Czym jest biała lista podatników VAT?
Biała lista podatników VAT to spis przedsiębiorców, którzy regularnie i terminowo wywiązują się z obowiązku opłacania podatku VAT. Jak wiadomo, podatek od towarów i usług jest jednym z najważniejszych źródeł dochodu budżetu państwa. Listę tą prowadzi Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Wykaz ten jest publicznie dostępny i zgodny z zasadami RODO (Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych). Lista powstała w celu ułatwienia współpracy i obrotu między przedsiębiorcami, a także w celu wyeliminowania z rynku firm nieuczciwych, które unikają płacenia podatku VAT. Na nieco podobnej zasadzie działa lista ostrzeżeń publicznych, którą emituje Komisja Nadzoru Finansowego. W tym przypadku jednak lista dotyczy nieuczciwych podmiotów finansowych. Podmioty te mogą oferować pożyczki dla zadłużonych, kredyty, różnego rodzaju inwestycje, czy nawet ubezpieczenia.
Dostęp do białej listy podatników VAT jest ważny zarówno dla samych przedsiębiorców, jak i dla konsumentów. Przedsiębiorcy mogą sprawdzić, czy potencjalny partner handlowy znajduje się na tej liście, co daje im pewność, że transakcja będzie bezpieczna i przeprowadzona zgodnie z prawem. Białą listę warto sprawdzić, gdy chcesz udzielić kontrahentowi kredytu kupieckiego, czy innej ryzykownej formy rozliczenia. Co więcej, wykaz ten jest aktualizowany raz dziennie. Dlatego przed wysłaniem przelewu warto sprawdzić status kontrahenta.
Z kolei klienci mogą weryfikować czy dany sklep lub usługodawca jest wiarygodnym podmiotem. To dość istotne w przypadku zamówień na większą kwotę. Dotyczy to zakupów przez Internet, czy zakupów na raty. Ale także wpłaty zadatku na rzecz wykonania usługi.
Rejestracja na białej liście nie jest obowiązkowa, ale warto do niej przystąpić ze względu na korzyści, jakie płyną z bycia wiarygodnym podatnikiem VAT.
Jakie dane zawiera biała lista?
Jeżeli chcesz sprawdzić, czy twój kontrahent widnieje w spisie białych podatników VAT, nie powinieneś mieć problemów z jego odnalezieniem. Wyszukiwanie jest dość proste, ponieważ zawiera wszystkie dane, po których można zidentyfikować przedsiębiorcę. Biała lista zawiera numery NIP i REGON firmy, adres jej siedziby lub miejsce stałego wykonywania działalności. W przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych znajdziesz na liście również imię i nazwisko właściciela firmy. W przypadku spółek będą na liście również nazwiska osób uprawnionych do reprezentacji podmiotu, a także dane wspólników wraz ich numerami NIP i REGON. Co więcej, w spisie możesz znaleźć numer rachunku bankowego przedsiębiorców. Jakie informacje możesz znaleźć na białej liście podatników VAT? Oto pełny wykaz:
- Nazwa firmy lub imię i nazwisko przedsiębiorcy;
- Numer identyfikacyjny podatnika VAT – o ile taki numer został przyznany,
- Numer REGON i numer wpisu do KRS (jeśli zostały nadane),
- Status podmiotu (czy podmiot figuruje w rejestrze, czy został wykreślony z rejestru jako podatnika VAT, jest zarejestrowany jako „podatnik VAT czynny” lub „podatnik VAT zwolniony” z podatku, ta także podmiot, którego rejestracja została przywrócona);
- Adres siedziby lub miejsca wykonywania działalności,
- Imiona i nazwiska osób będących w składzie organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu wraz z ich numerami NIP;
- Jeśli występują to imiona i nazwiska prokurentów wraz z ich numerami identyfikacji podatkowej;
- Daty rejestracji do rejestru podatników, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru, a także przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
- Podstawę prawną uprawniającą do odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako białego podatnika VAT;
- Numery rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków np. w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, których dany podmiot jest członkiem,
Jak się znaleźć na białej liście podatników VAT?
Zgodnie z art. 96b ustęp 1 ustawy VAT na białą listę podatników VAT wpisane są podmioty, które są zarejestrowane, jako podatnicy VAT.
Art. 96b. [Biała lista podatników VAT]
Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podmiotów:
1) w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT;
2) zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.
Stąd, jeśli jesteś podatnikiem VAT, powinieneś znaleźć się na tej liście automatycznie. Jeśli tak nie jest, a we wpisie do CEIDG umieściłeś numer konta firmowego, musisz skontaktować się z bankiem. Upewnij się, czy twój rachunek bankowy przypisany jest do prowadzenia działalności gospodarczej. Według przepisów polskiego prawa osoby prowadzące działalność gospodarczą, które są płatnikami VAT, mają obowiązek prowadzić konto firmowe. Podatnik VAT nie może przeprowadzać transakcji, posiadając jedynie osobisty rachunek bankowy.
Sprawdź także, czy zgłosiłeś rachunek firmowy do właściwego Urzędu Skarbowego. Warto również podjąć kroki, aby dowiedzieć się, czy bank przekazał twój numer konta do Systemu Teleinformatycznej Izby Rozliczeniowej. To działanie również powinno być automatyczne, zdarzają się jednak pomyłki i niedopatrzenia.
Jak sprawdzić białą listę?
Sprawdzenie wpisów podatników na białej liście jest dość proste. Wystarczy znać jeden z czterech informacji służących do wyszukiwania. Są nimi:
- Numer rachunku bankowego,
- Numer NIP,
- Nazwa podmiotu (min. 5 znaków z wyłączeniem znaków specjalnych),
- Numer REGON.
Ponadto w wyszukiwarce możesz wpisać datę, na którą chcesz wyszukać aktualne dane.
Jeśli podatnik znajduje się na liście, w pierwszej kolejności wyświetlą ci się informacje na temat firmy – jej nazwa lub imię i nazwisko właściciela, miasto, a także numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany. Następnie możesz kliknąć „zobacz”, by otrzymać szczegółowe informacje na temat podatnika.
Teraz rozwinie się karta podatnika, z której możesz wyczytać dane na temat statusu danego podmiotu. Będziesz miał dostęp do wszystkich wpisanych w rejestrze informacji. Między innymi numeru konta, numeru NIP, adresu itd.
Biała lista podatników VAT – czy warto się na niej znaleźć?
Jeśli prowadzisz swoją firmę i jesteś podatnikiem VAT, z pewnością warto na takiej liście się znaleźć. To wyraźny sygnał dla twoich potencjalnych kontrahentów, że prowadzisz działania zgodnie z przepisami prawa. Zyskujesz zatem status wiarygodnej i uczciwej firmy. Weryfikacja kontrahentów i obecność na białej liście podatników VAT jest zbliżona do działań, które wykonują banki i firmy pozabankowe. Szczególnie gdy udzielają wsparcia finansowego w postaci kredytów na wyższe sumy, czyli kredytów hipotecznych, kredytów na samochód, czy kredytów konsolidacyjnych. Instytucje finansowe tym sposobem obniżają ryzyko kredytowe. Podobnie można minimalizować ryzyko, korzystając z białej listy podatników VAT.