Promesa to prawniczy termin mający dość szeroki zakres zastosowania. Dotyczy wielu aspektów naszego życia. Począwszy od zakupu nieruchomości, przez zatrudnienie na zakupie broni kończąc. Promesa jest zatem nieodłącznym elementem transakcji i umów. Czym dokładnie jest promesa. Jakie są jej rodzaje? Odpowiedzi szukaj w tym artykule.
Czym jest promesa?
Znalezienie ogólnej definicji promesy jest niezwykle trudne. Przeważnie każda definicja uzależniona jest od jej rodzaju. Stąd powołamy się na słownik języka polskiego PWN:
Promesa:
- Obietnica dokonania określonej czynności lub spełnienia określonego świadczenia,
- Zobowiązanie się organu państwowego do wydania określonej decyzji po dopełnieniu przez zainteresowanego odpowiednich formalności,
- Dokument zawierający takie zobowiązanie.
Promesa, w najprostszym ujęciu jest deklaracją woli, nakierowaną na przyszłość, która tworzy podstawy do zawarcia umowy. Inaczej mówiąc, strona umowy zobowiązuje się do jej wypełnienia, jeśli druga strona umowy spełni określone wytyczne, czy wymagania w określonym terminie. Promesa może obejmować wiele różnych aspektów naszego życia. Często wiąże się z naszą pracą, zakupem nieruchomości, zawarciem umowy kredytowej, czy tak jak wspomnieliśmy zakupem broni. Promesa może również dotyczyć działalności gospodarczej i otrzymania koncesji, otrzymania leasingu, czy nawet zaszeregowania obiektu hotelarskiego do odpowiedniego rodzaju i kategorii. Aby lepiej przedstawić to pojęcie, posłużymy się ich rozróżnieniem.
Jakie są rodzaje promesy?
Promesa przeważnie dotyczy przedsiębiorców i osób prowadzących działalność gospodarczą. Są jednak przepadki, gdy wydawana jest osobom fizycznym. Takim przykładem jest promesa kredytowa.
Promesa kredytowa
Promesa kredytowa jest pisemnym przyrzeczeniem lub obietnicą banku, że ten udzieli konsumentowi bądź podmiotowi gospodarczemu kredytu – jeżeli ten spełni określone warunki. Obietnica składana jest przez bank w formie pisemnej po złożonym wniosku potencjalnego klienta. Kiedy taka obietnica może być potrzebna? Na ogół dotyczy ona kredytów hipotecznych. Konsument, który posłuży się promesą bankową, może np. negocjować lepsze warunki lub niższą cenę mieszkania z deweloperem. Może również wpłacić zadatek na poczet zakupu nieruchomości. Dla kredytobiorcy posiadanie promesy, że bank udzieli mu finansowania, jest również szansą na zredukowanie napięcia związanego z zakupem wymarzonego domu lub mieszkania.
Jednak należy zaznaczyć, że promesa nie jest niestety gwarancją otrzymania kredytu. Jeśli sytuacja kredytobiorcy zmieni się w trakcie trwania promesy, bank może odmówić udzielania kredytu. Ważną informacją jest również czas trwania promesy. Na ogół promesa wydawana jest na 60 dni. Jeżeli termin upłynie, bank ponownie będzie musiał przeprowadzić badanie zdolności kredytowej wnioskodawcy. Dopiero po ponownym rozpatrzeniu wniosku podejmie decyzje o udzieleniu kredytu bądź też odrzuceniu wniosku.
W zależności od przyjętej przez bank polityki w zakresie wydawania promes koszt jej wydania może być różny. Zdarzają się banki, które promesę wydają bezpłatnie. Inne pobierają opłatę w wysokości 100 – 200 złotych. Jeszcze inne pobierają opłatę, ale zostaje ona zwrócona na podany numer konta bankowego — jeśli bank podpiszę umowę z wnioskodawcą.
To jeden z przykładów promesy kredytowej. O promesę może starać się również przedsiębiorca, który chce skorzystać z kredytu inwestycyjnego. W tym przypadku koszt wydania bankowej obietnicy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Co dla wielu przedsiębiorców jest dość istotne.
Jeśli jesteśmy w tematyce finansowej, warto podkreślić inny rodzaj promesy. Mowa o promesie pożyczki na spłatę zadłużenia. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, również nawiązuje do promesy:
Art. 5b. [Promesa pożyczki na spłatę zadłużenia]
Kredytobiorca przed dokonaniem sprzedaży kredytowanej nieruchomości może wystąpić o przyrzeczenie udzielenia mu pożyczki na spłatę zadłużenia, zwane dalej „promesą”.
Pomoc można otrzymać z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Promesa gwarancji lub poręczenia
Bank Gospodarstwa Krajowego, a także komercyjne banki mogą także udzielić promesy poręczenia lub gwarancji. W dokumencie tym bank zobowiązuje się udzielić przedsiębiorcy gwarancji bankowej lub poręczy mu kredyt. O ile ten spełni określone warunki w wyznaczonym terminie. Na podobnych zasadach mogą działać „promesy” pomiędzy osobami fizycznymi, gdy jedna z nich potrzebuje gwaranta do skorzystania z pożyczki dla zadłużonych.
Promesa zatrudnienia
Promesa banku jest jego obietnicą udzielenia finansowania. W przypadku promesy zatrudnienia, pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia potencjalnego pracownika w danej chwili w przyszłości. Z kolei pracownik deklaruje, że podejmie się tej oferty. Pomimo tego, że promesa zalicza się do grona umów cywilnoprawnych, nie jest 100-procentową gwarancją zatrudnienia, czy podjęcia pracy. Może być zastosowana w przypadku, gdy pracownik otrzymał propozycję pracy, lecz nie jest w stanie podjąć jej natychmiast. Ma bowiem zobowiązania wobec byłego pracodawcy lub obowiązuje go okres wypowiedzenia. Konsekwencją złamania promesy może być konieczność wypłaty odszkodowania pokrzywdzonej stronie.
Promesa udzielenia koncesji
Przedsiębiorca, który prowadzi bądź zamierza prowadzić działalność wymagająca koncesji, może ubiegać o otrzymanie promesy na jej wydanie. W tym przypadku przedsiębiorca, który otrzyma promesę, aby faktycznie otrzymać koncesję, musi spełnić jej określone warunki. W zapisanej promesie ustala się okres jej trwania. Należy pamiętać, że nie może być krótszy niż 6-miesiecy. Odmowa wydania koncesji nie może nastąpić w momencie trwania promesy. Chyba że wystąpiły istotne zmiany. W tym przypadku za udzielenie promesy pobierana jest opłata skarbowa.
Promesa w hotelarstwie
Każdy obiekt hotelarski wymaga kategoryzacji. Jeśli inwestor zamierza zgłosić obiekt jako hotel, motel, czy pensjonat musi spełnić szereg wymogów. Pensjonat, który chce zostać hotelem, nie może się nim nazywać do momentu, kiedy nie uzyska odpowiedniego pozwolenia. Jeżeli jest w trakcie zmian, może wnioskować o promesę, czyli gwarancję przyznania innej kategorii obiektu, gdy spełni określone wymagania. Promesa w tym przypadku wydawana jest na czas określony. Nie może trwać jednak dłużej niż 2 lata.
Promesa na broń
Kolejną omawianą kategorią promesy, jest promesa na zakup broni myśliwskiej. Jak wiadomo, posiadanie broni w Polsce jest nielegalne. Dlatego myśliwy, który chce broń zakupić, musi spełnić określone wymagania. W tym przypadku jest to zdany egzamin i złożenie wszystkich niezbędnych dokumentów. Promesa na broń jest zatem zaświadczeniem pozwalającego na zakup określonego rodzaju broni oraz amunicji. Jednak mogą to być jedynie artykuły wskazane na wydanym dokumencie. Dokument ten zawiera również informacje, ile sztuk broni może kupić dana osoba. Bez promesy nie można legalnie nabyć ani broni, ani amunicji.
Co to jest promesa i kiedy jest stosowana?
Jak mogłeś przeczytać, promesa jest rodzajem przyrzeczenia spełnienia określonego świadczenia. Nie zawsze jest jednak gwarancją jej spełnienia. Szczególnie gdy strona ubiegająca się o promesę nie spełni określonych w dokumencie wymagań. Co więcej, na ogół ma on określony z góry czas trwania. Co może w niektórych przypadkach stanowić trudność.