Czym jest scoring BIK?
Scoring BIK to inaczej mówiąc ocena punktowa, której poddawani są konsumenci. Każda osoba, która zgłasza się do instytucji finansowej po pożyczkę lub kredyt będzie dokładnie sprawdzona. Ocenie w tym przypadku podlega zdolność kredytowa konsumenta, dzięki której pożyczkodawcy eliminują ryzyko kredytowe. Choć może to brzmieć skomplikowanie, operacja ta polega przeważnie na sprawdzeniu raportu BIK i zasobów portfela.
Każdy konsument, który korzystał kiedykolwiek z pomocy instytucji finansowych – zaciągnął kredyt, pożyczkę, skorzystał z zakupów ratalnych, czy był posiadaczem karty kredytowej, ma konto w Biurze Informacji Kredytowej. BIK natomiast jest instytucją, do której banki i firmy pożyczkowe przesyłają informacje na temat zaciągniętych zobowiązań.
Biura Informacji Kredytowej gromadzi otrzymane informacje i przetwarza je, aby ułatwić instytucjom finansowym podjęcie decyzję o udzieleniu kredytu lub pożyczki. W przypadku złej historii kredytowej konsumenta decyzja ta stoi pod znakiem zapytania. W raporcie BIK oprócz historii kredytowej przedstawiony jest scoring, który stanowi ocenę zdolności i wiarygodności konsumenta. Im więcej punktów przypisanych jest konsumentowi, tym łatwiej otrzymać finansowanie. Skala wynosi od 0 do 100 punktów. Choć wiele osób obawia się wyników raportu BIK, to średni scoring BIK Polaków wynosi 79 punktów.
>> Zobacz również: Jaki wpływ na udzielenie pożyczki ma historia kredytowa?
Jak sprawdzić ocenę punktową?
Zanim zdecydujemy się na złożenie wniosku o przyznanie kredytu lub pożyczki na dowód osobisty, warto dowiedzieć się, jak kształtuje się nasza sytuacja według BIK. Aby otrzymać taką informację, musimy otworzyć konto użytkownika na stronie internetowej BIK. Jednak samo konto nie wystarczy, aby dowiedzieć się, jak kształtuje się nasza ocena punktowa, musimy zweryfikować swoją tożsamość i pobrać raport BIK. Weryfikację tożsamości możemy zrobić na kilka sposobów, a jednym z nich jest np. wykonanie przelewu weryfikacyjnego na kilka groszy. Metod weryfikacji jest oczywiście więcej i każdy może wybrać tę, która odpowiada mu najbardziej. W momencie, gdy nasza tożsamość jest potwierdzona, możemy przejść do wyboru formy raportu. Każdy konsument ma prawo do wygenerowania jednego bezpłatnego raportu w ciągu roku. Darmowy raport jest jednak jego okrojoną wersją, która zawiera znacznie mniej szczegółowych informacji niż wersja płatna i nie ma w nim oceny punktowej. Koszt pełnej wersji raportu wynosi 39 złotych.
Jeżeli zdecydujemy się na płatny raport BIK, otrzymamy kompletne dane na temat naszej przeszłej i obecnej sytuacji finansowej. Dzięki temu będziemy mogli podjąć kroki, które ułatwią nam otrzymanie finansowania. W pierwszej części raportu widnieje informacja w postaci kolorowej ikonki. Symbol w kolorze zielonym świadczy o tym, że swoje zobowiązania spłacamy w terminie. Pomarańczowy kolor oznacza, że zdarzają się nam opóźnienia w spłacie rat. Kolorem czerwonym określa się osoby, które są zadłużone i nie wywiązują się z płatności w terminie. Przeważnie osoby, które mają długi, nie otrzymają kredytu w banku. W przypadku pożyczki gotówkowej wiele zależy od instytucji udzielającej wsparcia.
Interpretacja oceny punktowej?
Wiemy już, jak interpretować ikony przedstawione w pierwszej części raportu. Jak jednak analizować ocenę punktową, którą odnajdziemy w drugiej części raportu? Ocena punktowa przyznawana jest każdemu konsumentowi, który posiadał lub posiada zobowiązania finansowe. Analitycy stworzyli specjalny algorytm, który na podstawie otrzymanych danych ustala, ile punktów otrzymują konsumenci. Dane te dotyczą zarówno spłaconych zobowiązań, jak również tych, których spłata trwa. Ocena jest również porównaniem konsumenta, do innych osób, którym udało się już otrzymać kredyt lub pożyczkę i spłacają je terminowo.
Każdy konsument może otrzymać od 0 do 100 punktów. Im ich więcej, tym większe prawdopodobieństwo na przyznanie finansowania. Wiele osób obawia się, że ich punktacja będzie zbyt niska, by bank lub instytucja pożyczkowa udzieliła im wsparcia. Jak już wspominaliśmy, średnia ocena Polaków wynosi 79 punktów, co oznacza spore szanse na dodatkową gotówkę. Jeżeli zależy nam na kredycie hipotecznym lub wysokim kredycie gotówkowym, warto postarać się o jak najwyższą punktację. Nie da się dokładnie określić, jakie noty pozwolą nam na otrzymanie wsparcia finansowego. Wiele bowiem zależy od wysokości zobowiązania, o które się staramy, jego rodzaju, a także okresu kredytowania. Na ocenę punktową wpływ ma także nasza historia kredytowa. Zanim złożymy wniosek o pożyczkę lub kredyt, należy wykazać się rzetelnością i spłacać swoje inne zobowiązania terminowo.
Co wpływa na wysokość scoringu BIK?
Scoring BIK jest oceną, jaką wystawia Biuro Informacji Kredytowej konsumentom. Obliczany jest na podstawie danych, które przetwarza specjalnie stworzony algorytm, czyli matematyczne równanie. Jeżeli będziemy chcieli sprawdzić, jak kształtuje się nasza zdolność kredytowa, możemy skorzystać z internetowych kalkulatorów zdolności kredytowej. Jednak otrzymany wynik nie będzie tak szczegółowy i dokładny jak obliczenia BIK. Wszystkie banki i większość instytucji pozabankowych udziela finansowania na podstawie scoringu BIK. Co dokładnie wpływa na jego wysokość?
Niestety nie da się jednoznacznie określić, dokładnie które parametry mają wpływ na wynik oceny punktowej. BIK nie podaje, co wchodzi w skład badania. Bez wątpienia na wysokość scoringu wpływ ma nasza rzetelność i terminowość, czyli czy wywiązujemy się z umowy i spłacamy zobowiązania w terminie. Ponadto ocenie podlega nasza skłonność do zadłużania. Inaczej mówiąc, BIK sprawdza, czy nie zapożyczamy się zbyt często i na zbyt wysokie kwoty. Ważne są również mniej oczywiste zobowiązania takie jak karty debetowe i kredytowe. Istotne jest, aby spłacać je na bieżąco.
Co więcej, na nasz wynik wpływa również ocena innych klientów. Jak to rozumieć? BIK porównuje ze sobą osoby w podobnej sytuacji. Sprawdza, jak innym klientom, którzy otrzymali finansowanie, wychodzi spłata zadłużenia. Nie jest określone, które parametry są porównywane, stąd trudno określić, czy jesteśmy w stanie wpłynąć na otrzymaną punktację.
Wpływ oceny punktowej na udzielanie pożyczek i kredytów
Czy scoring BIK ma wpływ na udzielenie pożyczek i kredytów? Bez wątpienia tak. Jednak każda instytucja finansowa wewnątrz własnych struktur określa, na jak wysokie ryzyko może sobie pozwolić. Dodatkowo banki podlegają pod rekomendacje stworzone przez Komisję Nadzoru Finansowego i nie mogą udzielać wsparcia osobom zadłużonym. Nieco inaczej kształtuje się sytuacja firm pożyczkowych, które samodzielnie określają, jakim konsumentom udzielą pożyczki.
Jeżeli bank lub firma pożyczkowa sprawdzają raport BIK, to z pewnością ze względów bezpieczeństwa nie udzielą finansowania osobie zadłużonej. Poza tym dłużnicy cechują się niższą oceną punktową. Instytucje finansowe mają określone limity, poniżej których nie udzielają finansowania. Dla osób z niższą zdolnością kredytową firmy pozabankowe przygotowały, np. pożyczki dla zadłużonych.
Jeżeli w przeszłości nie spłacaliśmy zobowiązań w wyznaczonym terminie, otrzymanie kredytu gotówkowego, hipotecznego, czy pożyczki może być utrudnione i należy odłożyć je w czasie. Oczywiście można również skorzystać z pożyczki bez BIK, które celowane jest do osób ze złą historią kredytową.