Czym jest historia kredytowa?
Historia kredytowa jest pojęciem, które przewija się za każdym razem, gdy mowa o zaciągnięciu zobowiązania niezależnie od instytucji, która go użycza. O historii kredytowej usłyszymy, gdy będziemy chcieli skorzystać zarówno z kredytu hipotecznego, jak i gotówkowego, pożyczki pozabankowej, a także biorąc leasing na samochód. Dlaczego historia kredytowa ma tak duże znaczenie dla banków i firm pożyczkowych? Odpowiadamy.
Historia kredytowa to inaczej historia spłaty naszych zobowiązań. To jak do tej pory wywiązywaliśmy się z obowiązku zwrócenia pożyczonych środków, świadczy, jakim konsumentem jesteśmy. Obowiązkiem instytucji finansowych jest eliminowanie ryzyka kredytowego. Pożyczanie pieniędzy musi być zatem bezpieczne. Celem działania każdego przedsiębiorstwa, w tym także banków i firm pożyczkowych jest osiągnięcie zysku. Gdyby pożyczkobiorcy nie zwracali pożyczonych pieniędzy, firmy finansowe ogłosiłby upadłość.
W związku z eliminacją ryzyka kredytowego każdy konsument przed otrzymaniem pozytywnej decyzji kredytowej musi przejść badanie zdolności kredytowej. Jedną ze składowych jakościowych wchodzących w skład badania zdolności kredytowej jest właśnie sprawdzenie historii spłaty wcześniejszych zobowiązań konsumenta.
Jak sprawdzić swoją historię zobowiązań?
Nie tylko instytucje finansowe mogą sprawdzić, jak kształtuje się historia kredytowa wnioskodawcy. Konsument, również może monitorować spłatę swoich zobowiązań. Największą i najczęściej sprawdzaną przez pożyczkodawców bazą jest Biuro Informacji Kredytowej. Instytucja ta powstała w porozumieniu komercyjnych banków ze Związkiem Banków Polskich. Jej celem jest gromadzenie i udostępnianie informacji na temat zaciąganych przez konsumentów zobowiązań, a także monitorowanie postępów w ich spłacie. Niemal każda firma udzielająca kredytów i pożyczek zarówno wysyła informacje na temat pożyczonych środków, jak również pobiera informacje na temat konsumentów przed wydaniem decyzji kredytowej.
Każdy konsument również może skorzystać z bazy BIK. W tym celu należy założyć konto użytkownika na stronie internetowej BIK. Kolejnym krokiem jest weryfikacja tożsamości. BIK oferuje kilka opcji do wyboru, które pozwolą na identyfikację wpisanych w formularzu danych osobowych. Po poprawnej weryfikacji tożsamości konsument wybiera, czy chce skorzystać z wersji płatnej, czy darmowej. Bezpłatny raport BIK ma jednak minuty. Są nimi dłuższy czas oczekiwania i niekompletna wersja raportu.
Jakie informacje zawiera wygenerowany raport BIK? W pierwszej części raportu w sposób graficzny opisana jest rzetelność konsumenta. Kolorem zielonym określone są osoby, które wywiązują się w terminie ze swoich płatności, kolorem pomarańczowym, ci konsumenci, którzy spłacili swoje zobowiązania z lekkim opóźnieniem. Kolor czerwony przeznaczony jest do opisu osób, które miały wyraźny kłopot ze spłatą długu lub nadal nie wywiązały się ze swojego obowiązku. W kolejnej części raportu odnajdziemy scoring BIK, czyli ocenę punktową zdolności kredytowej konsumenta.
>> Zobacz również: Jak sprawdzić zdolność kredytową – krok po kroku
Jaki wpływ na udzielenie pożyczki ma historia kredytowa?
Czy historia kredytowa może mieć wpływ na dzielenie pożyczki lub kredytu? Można śmiało powiedzieć, że historia kredytowa ma bardzo duży wpływ na decyzję o udzieleniu pożyczki lub kredytu gotówkowego. Wszystkie banki zobligowane są do sprawdzania baz informacji kredytowej i gospodarczej. Pomimo częstego korzystania z bazy BIK, banki sięgają również po informacje zgromadzone przez inne bazy i biura informacji kredytowej i gospodarczej. Do najchętniej sprawdzonych należy Krajowy Rejestr Długów, Big InfoMonitor i ERIF. W przypadku instytucji pozabankowych wiele zależy od wewnętrznych ustaleń danej firmy pożyczkowej.
Gdy konsument stara się o kredyt w banku, musi zdawać sobie sprawę, że historia spłaty jego zobowiązań zawsze będzie sprawdzona. Od tego, jak kształtuje się opinia na jego temat, uzależniona jest decyzja banku. Jeżeli klient miał problemy ze spłatą kredytów lub pożyczek może się spodziewać, że bank odmówi mu przyznania finansowania.
Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku firm pożyczkowych. Niektóre instytucje oferują pożyczki bez BIK, dla konsumentów ze złą historią kredytową. W przypadku takich pożyczek firma pozabankowa albo akceptuje złą historię kredytową, albo w ogóle nie sprawdza baz informacji kredytowej i gospodarczej. Często takie firmy reklamują się, że udzielają chwilówek dla każdego. Na rynku pozabankowym są jednak firmy bardziej rzetelne, które przykuwają większą wagę do rzetelności konsumentów i udzielają pożyczek tylko tym osobom, które mają dobrą historię kredytową.
Jak można poprawić swoją historię kredytową?
Czy konsument ma wpływ na swoją historię kredytową? Wiele zależy od tego, jak dawno od wygenerowania raportu miało miejsce opóźnienie w spłacie. Biorąc kredyt lub pożyczkę, konsument musi podpisać zgodę na umieszczenie swoich danych w biurach i bazach informacji kredytowej. Jeśli zgody nie wyrazi, może spodziewać się, że do podpisania umowy nie dojdzie. Niezależnie od tego, jak przebiegała spłata zobowiązania, BIK przechowuje i udostępnia dane na jej temat do momentu wycofania zgody. Jednak w przypadku nieterminowej spłaty wycofanie zgody może nastąpić dopiero po upływie 5 lat.
Konsument, któremu zależy na otrzymaniu kolejnego kredytu, powinien sprawdzić bazy informacji kredytowej i gospodarczej. Oprócz BIK warto również sprawdzić KRD. Jedyną opcją na poprawę swojej historii kredytowej jest wycofanie zgody na umieszczenie swoich danych w bazie BIK, ale może to nastąpić dopiero po ustalonym terminie. W przypadku zadłużenia, które widnieje w KRD, należy spłacić swój dług, a wierzyciel w terminie 14 dni powinien poinformować KRD o spłacie zaległości.
W Internecie można znaleźć firmy, które ogłaszają się, że wyczyszczą bazę BIK konsumenta. Niestety są to nieuczciwe oferty, ponieważ nie mogą zrobić nic ponad działania, które może samodzielnie wykonać konsument.
Czy są pożyczki dla osób ze złą historią kredytową?
Jeżeli konsument zdaje sobie sprawę ze swojej złej historii kredytowej, może szukać wsparcia w instytucjach pozabankowych. Wiele firm pożyczkowych oferuje udzielenie pożyczek bez BIK lub bez sprawdzania baz. Proces wnioskowania o tego typu pożyczkę jest skrócony i nie wymaga wielu formalności. Na ogół są to pożyczki krótkoterminowe, czyli tzw. chwilówki. Jeśli konsumentowi zależy na szybkim otrzymaniu dodatkowej gotówki, warto, aby wniosek o pożyczkę złożył przez Internet. Istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że pieniądze będą na jego koncie tego samego dnia. Na rynku pozabankowym są również firmy, które oferują pożyczki na raty bez sprawdzania baz. Jednak w tym przypadku pożyczkodawca przeważnie wymaga lepszej zdolności kredytowej. W przypadku pożyczki ratalnej, oprócz oświadczenia o wysokości dochodów, konsument musi, potwierdzić swoją zdolność kredytową. Może przedstawić np. wyciąg z rachunku bankowego.