Posiadanie dziecka związane jest nie tylko z ogromną odpowiedzialnością, ale także z ogromnymi kosztami. Między innymi dlatego w Polsce rodzi się coraz mniej dzieci. Rodzice obawiają się, że nie będą w stanie utrzymać rodziny. Z pomocą przychodzi państwo. Kosiniakowe jest świadczeniem, które ma za zadanie wspierać tę część rodziców, którzy nie otrzymują macierzyńskiego. W tym artykule odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania. Jakie należy spełnić wymogi, aby otrzymać kosiniakowe? Kto może je dostać i w jakiej kwocie? Jak długo można otrzymywać to świadczenie?
Co to jest kosiniakowe?
Kosiniakowe to świadczenie, które można otrzymać, składając wniosek w urzędzie gminy lub urzędzie miasta, a także w ośrodku pomocy społecznej. Wniosek można również składać online. Celem świadczenia rodzicielskiego jest finansowe wsparcie młodych rodziców, którym nie przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego. Jest formą wsparcia rodziców, którzy nie mają zdolności kredytowej, aby skorzystać z pożyczek bez BIK lub innych zewnętrznych form pomocy. Kosiniakowe wprowadzone zostało w 2016 roku przez ówczesnego Ministra Pracy i Polityki społecznej i równocześnie pomysłodawcy świadczenia, czyli Władysława Kosiniaka-Kamysza.
Kwota tego świadczenia wynosi 1 000 złotych miesięcznie. Co więcej, nie jest opodatkowana, można zatem powiedzieć, że matka a w niektórych przypadkach ojciec otrzymują 1 000 złotych na rękę. Okres, w którym wypłacane jest kosiniakowe, uzależniony jest od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie. Dlatego, jeżeli urodziło się:
- Jedno dziecko – świadczenie wypłacane jest przez rok, czyli 52 tygodnie,
- Dwoje dzieci – kosiniakowe wypłacane jest przez 65 tygodni,
- Troje dzieci – wypłata świadczenia przez 67 tygodni,
- Czworo dzieci – świadczenie otrzymuje się przez 69 tygodni,
- Pięcioro lub większa ich liczba – wypłata kosiniakowego następuje przez 71 tygodni.
Warto podkreślić, że otrzymywane świadczenie rodzicielskie wlicza się do dochodu w przypadku, gdy rodzic stara się o inne świadczenia rodzinne. Dotyczy to świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Kwota świadczenia wlicza się także do wysokości dochodu, który zgłasza młoda matka lub młody ojciec ubiegający się o stypendium na uczelni wyższej.
Otrzymywanie kosiniakowego nie koliduje jednak w żaden sposób z otrzymywaniem świadczenia 500 plus.
W przypadku zasiłku dla bezrobotnych kosiniakowe może być przyznane jedynie, gdy dziecko urodziło się, gdy rodzic pobiera zasiłek dla bezrobotnych lub prawo do zasiłku wygasło na miesiąc przed narodzinami dziecka. Należy jednak podkreślić, że wysokość zasiłku dla bezrobotnych ma wpływ na kwotę kosiniakowego. Łącznie z obu źródeł rodzic może otrzymać maksymalnie 1 000 złotych.
Komu przysługuje kosiniakowe?
Świadczenie rodzicielskie przyznawane jest jednemu z rodziców, który nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego. Są to zatem:
- Studentki i studenci,
- Rolniczki i rolnicy,
- Osoby bezrobotne – co ważniejsze nie jest istotne, czy są zarejestrowane w urzędzie pracy,
- Osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą w przypadku, gdy nie pobierają zasiłku macierzyńskiego,
- Osoby, które są zatrudnione na podstawie umów cywilno-prawnych (umowa o dzieło, umowa zlecenie), w przypadku, gdy nie opłacają składek chorobowych.
Świadczenie rodzinne przysługuje zgodnie z ustawą z 2023 roku:
- Matce lub ojcu dziecka – warto podkreślić, że kosiniakowe w pierwszej kolejności przysługuje matce dziecka. Ojciec może otrzymać 1 000 złotych kosiniakowego, gdy matka umrze lub wyrzeknie się dziecka. Innym przypadkiem jest sytuacja, w której matka skróci okres pobierania świadczenia, ale dopiero, gdy wykorzysta co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka. Ponadto kosiniakowe przysługuje także nieletnim kobietom, które nie muszą spełniać żadnych kryteriów dochodowych.
- Rodzicowi adopcyjnemu – jeśli sprawuje opiekę nad dzieckiem w wieku do 14. roku życia. Taką zmianę wprowadziła nowelizacja ustawy z 2023 roku. Wcześniej wiekiem granicznym dziecka było ukończenie 7. roku życia.
- Opiekunowi faktycznemu inaczej osobie, która przysposobiła dziecko (np. babci lub dziadkowi dziecka) – jeśli sprawuje opiekę nad dzieckiem do 14. roku życia,
- Rodzinie zastępczej – sprawującej opiekę nad dzieckiem do 7. roku życia, a w przypadku odroczenia obowiązku szkolnego nie dłużej niż do skończenia przez dziecko 10 lat. Nie dotyczy to rodziny zastępczej zawodowej.
Jak złożyć wniosek o świadczenie?
Jeżeli rodzic stara się o przyznanie kosiniakowego, musi złożyć wniosek w urzędzie gminy lub miasta, lub Ośrodku Pomocy Społecznej. Istnieje również możliwość złożenia wniosku za pomocą strony internetowej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Wniosek jest dość prosty i intuicyjny, mniej więcej tak jak wniosek o chwilówkę online.
We wniosku należy podać dane osobowe wnioskodawcy, a także dziecka lub dzieci. Ponadto należy podać informacje o wszystkich innych pobieranych świadczeniach.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że wniosek należy złożyć do 3 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Jeszcze mniej czasu na wnioskowanie o kosiniakowe mają osoby, które dziecko przysposobiły. Warto wnioskować w wyznaczonym przedziale czasowym, ponieważ otrzymuje się wówczas wyrównanie również za czas do momentu złożenia wniosku. W przypadku, gdy zrobisz to po wyznaczonym czasie, wypłatę środków otrzymasz jedynie od momentu złożeniu dokumentów.
Aby złożyć wniosek osobiście, należy wziąć ze sobą dowód osobisty, a także akt urodzenia dziecka. Nie trzeba składać dodatkowych dokumentów. Aby złożyć wniosek online na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej należy posłużyć się profilem zaufanym lub dowodem elektronicznym, w tym przypadku należy dołączyć do wniosku wszystkie niezbędne dokumenty.
Kiedy wypłacane jest kosiniakowe?
Wpływ na kwotę wypłaconych środków pochodzących ze świadczenia rodzicielskiego ma czas złożenia wniosku. Jeżeli matka złoży wniosek w ciągu trzech miesięcy od urodzenia dziecka, pieniądze otrzyma z wyrównaniem za czas od urodzenia. W przypadku, gdy trzymiesięczny termin upłynie, pieniądze będą wypłacone od daty złożenia wniosku. Dlatego wniosek warto złożyć jak najszybciej. Dodatkowe trzy tysiące złotych może posłużyć np. na zakup najpotrzebniejszych dla dziecka akcesoriów. Wielu rodziców, którzy nie otrzymują dodatkowych świadczeń, aby zdobyć środki, posiłkują się pożyczkami lub kredytami konsumenckimi.
Podsumowanie
W artykule opisaliśmy zasady przyznawania świadczenia rodzicielskiego, zwanego kosiniakowym, które wynosi 1 000 złotych miesięcznie przez 12 miesięcy – w przypadku jednego dziecka. Kosiniakowe przysługuje matce lub ojcu dziecka, a także osobom, które dziecko adoptowały, przysposobiły lub sprawują nad nim opiekę w rodzinie zastępczej. Aby otrzymać kosiniakowe, trzeba złożyć wniosek w urzędzie miasta lub gminy. Możliwe jest także złożenie wniosku przez Internet. Wniosek należy złożyć w ciągu 3 miesięcy od narodzin dziecka, aby otrzymać wyrównanie za cały okres. W przeciwnym razie kosiniakowe będzie wypłacane od daty złożenia wniosku. Rolą kosiniakowego jest wsparcie matek, a w niektórych sytuacjach również ojców, którzy nie pracują lub pracując, nie opłacają składek chorobowych (przy umowach cywilno-prawnych). Rozwiązanie to dotyczy także studentek i studentów, a także nieletnich matek. Ojciec dziecka także może ubiegać się o kosiniakowe, w przypadku gdy matka dziecka nie żyje lub zrzekanie się praw rodzicielskich.