Gwarancja bankowa – jak ją uzyskać?

Kiedy prowadzisz niewielką firmę i pozyskałeś nowego kontrahenta na duże zlecenie, może się on obawiać, że nie będziesz w stanie wywiązać się z postanowień umowy. Podobnie, gdy jesteś osobą prywatną i chcesz zaciągnąć wysoki kredyt. Bank może się obawiać, że nie będziesz w stanie zwrócić pożyczki w określonym terminie. Z pomocą przychodzi wówczas gwarancja bankowa. Czym dokładnie jest gwarancja bankowa? Na jakich zasadach działa i co należy zrobić, aby ją pozyskać? Odpowiedź znajdziesz w artykule.

>> Może Cię zainteresować: Przypadki stosowania akredytywy bankowej

Gwarancja bankowa – co to?

Gwarancja bankowa jest instrumentem finansowym, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa transakcji. Jest to zobowiązanie banku do wypłaty określonej kwoty w przypadku, gdy strona nie wywiąże się z umowy. Zdarza się, że dotychczas niewspółpracujące ze sobą firmy obawiają się, że druga strona nie dotrzyma ustaleń. W takich sytuacjach gwarancja bankowa umożliwia zabezpieczenie interesów obu stron. Bank, jako strona trzecia, daje pewność, że w razie problemów środki zostaną wypłacone.

Gwarancje bankowe są powszechnie stosowane w różnych branżach, zwłaszcza w budownictwie i handlu międzynarodowym. W przypadku np. projektów budowlanych wykonawcy często wymagają zabezpieczeń przed niewypłacalnością inwestora. Innym przykładem zastosowania gwarancji bankowej jest handel międzynarodowy. Firmy eksportowe często korzystają z tego instrumentu, aby zabezpieczyć swoje transakcje. Gwarancja bankowa daje im pewność, że kontrahent zapłaci za dostarczone towary.

Warto zaznaczyć, że gwarancja bankowa nie jest tym samym co kredyt. To nie jest pożyczka ani linia kredytowa. Bank nie udziela środków finansowych, lecz zobowiązuje się do ich wypłaty w określonych warunkach.

Gwarancja bankowa udzielana jest także osobom prywatnym, nie jest jednak tak powszechnie stosowana, jak w przypadku firm. Niemniej jednak, w sytuacjach wymagających dodatkowego zabezpieczenia, może okazać się bardzo pomocna. Dzięki niej osoby fizyczne mogą uniknąć problemów związanych z zadłużeniem oraz zapewnić sobie większe bezpieczeństwo finansowe.

Przeważnie z gwarancji bankowej korzysta się w kontekście kredytów hipotecznych lub kredytów gotówkowych na wyższe sumy. W sytuacji, gdy kredytobiorca napotyka trudności finansowe, gwarancja bankowa działa jako forma zabezpieczenia. Dzięki niej wierzyciel ma pewność, że otrzyma swoje pieniądze, nawet jeśli dłużnik nie będzie w stanie spłacić zadłużenia.

Aby uzyskać gwarancję bankową, zarówno firma, jak i osoba prywatna muszą wykazać odpowiednią zdolność kredytową. Bank dokładnie analizuje sytuację finansową klienta, aby upewnić się, że jest on w stanie spłacać swoje zobowiązania. Niekiedy bank może wymagać wpłaty zabezpieczenia, na przykład w formie depozytu na koncie lub hipoteki na nieruchomości.

>> Przeczytaj także: Czym jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

>> Zobacz również: Kredyt kupiecki – umowa pomiędzy przedsiębiorcami

Rodzaje gwarancji

Gwarancja bankowa jest instrumentem finansowym, który możemy dostosować do różnorodnych potrzeb. Najczęściej spotykane rodzaje gwarancji bankowych:

• Gwarancja należytego wykonania kontraktu – ta gwarancja zapewnia, że zleceniobiorca wykona umowę zgodnie z ustalonymi warunkami. Chroni ona zleceniodawcę przed konsekwencjami niedotrzymania zobowiązań przez wykonawcę.
• Gwarancja zwrotu zaliczki – strzeże zwrotu wpłaconej przez zamawiającego zaliczki w przypadku, gdy wykonawca nie wywiąże się z umowy. Daje zleceniodawcy pewność, że odzyska zainwestowane środki.
• Gwarancja przetargowa – zwana jest również gwarancją ofertową. Zabezpiecza ważność i nieodwołalność oferty złożonej w przetargu. Chroni zamawiającego przed wycofaniem się wykonawcy z podpisania umowy. Często może zastąpić wadium gotówkowe. Może być wypłacone wówczas, gdy kontrahent po wygranym przetargu wycofa się z podpisania umowy lub np. nie wykona zleconych prac w określonym terminie.
• Gwarancja celna – chroni zobowiązania podmiotu gospodarczego wobec organów celnych, np. zapłatę cła i podatków. Umożliwia prowadzenie działalności importowo-eksportowej bez konieczności blokowania środków na rachunku. Często zastępuje poręczenie lub depozyt gotówkowy.
• Gwarancja zwrotu kredytu – zabezpiecza spłatę udzielonego kredytu. Daje pożyczkodawcy pewność, że odzyska zainwestowane środki w przypadku, gdy kredytobiorca nie wywiąże się ze spłaty. Można powiedzieć, zatem, że w tym przypadku jeden bank jest gwarantem dla drugiego banku (udzielającego kredytu). Ta forma gwarancji jest rzadziej stosowana niż standardowe poręczenie, ubezpieczenie kredytu, czy hipoteka.

Gwarancję można także podzielić na innych zasadach. Wyróżniamy bowiem:

• Gwarancja bezwarunkowa to forma zabezpieczenia, w której bank zobowiązuje się do wypłaty określonej kwoty na żądanie beneficjenta, bez potrzeby przedstawiania dodatkowych dokumentów. Oznacza to, że beneficjent nie musi udowadniać zasadności swojego roszczenia ani spełniać żadnych warunków. Wypłata następuje po złożeniu żądania.
• Gwarancja warunkowa – z kolei gwarancja warunkowa wymaga od beneficjenta spełnienia określonych warunków przed uzyskaniem wypłaty. Oznacza to, że beneficjent musi dostarczyć dokumenty potwierdzające zasadność roszczenia, np. dowody niewywiązania się dłużnika z umowy. Wypłata środków następuje dopiero po weryfikacji dokumentów.

>> Może Cię się przydać: Przedpłata a bezpieczeństwo transakcji

Jak uzyskać gwarancję bankową?

Jeśli potrzebujesz zabezpieczyć transakcję, musisz wykonać następujące kroki. Proces ten wymaga współpracy między trzema stronami: bankiem (gwarantem), dłużnikiem oraz beneficjentem.

1. Złożenie wniosku o gwarancję bankową. Dłużnik, czyli osoba lub firma ubiegająca się o gwarancję, musi skontaktować się z wybranym bankiem. Wniosek powinien zawierać szczegółowe informacje dotyczące transakcji oraz celu, na jaki ma być przeznaczona gwarancja.
2. Bank dokonuje analizy ryzyka. To ważny etap, w którym instytucja ocenia zdolność kredytową dłużnika. Bank sprawdza historię kredytową, sytuację finansową oraz ewentualne zabezpieczenia. Dłużnik może być zobowiązany do przedstawienia dokumentów potwierdzających jego sytuację finansową.
3. Gdy bank zakończy analizę, podejmuje decyzję o udzieleniu gwarancji. Jeśli decyzja jest pozytywna, zostaje przygotowana umowa gwarancji bankowej. Umowa ta określa warunki oraz kwotę gwarancji. Dłużnik musi ją podpisać i często uiścić opłatę za jej wydanie.
4. Warto pamiętać, że w przypadku gwarancji bankowej, beneficjent odgrywa istotną rolę. To on jest osobą lub firmą, która korzysta z zabezpieczenia. Beneficjent powinien być świadomy warunków gwarancji oraz procedur związanych z jej realizacją.
5. Po podpisaniu umowy i spełnieniu wszystkich warunków, bank wydaje gwarancję. Dłużnik otrzymuje dokument potwierdzający jej udzielenie, a beneficjent ma pewność zabezpieczenia swoich interesów.

Ile kosztuje gwarancja bankowa?

Koszt gwarancji bankowej zależy od kilku czynników. Banki pobierają opłatę za wystawienie gwarancji oraz prowizję za jej utrzymanie. Wysokość opłat zależna jest od ryzyka transakcji tak jak niekiedy przy kredytach konsolidacyjnych, wysokości sumy gwarancyjnej, oraz okresu jej ważności. Zazwyczaj prowizje wahają się od 0,5% do 1,5% wartości gwarancji. W przypadku wyższych kwot lub bardziej skomplikowanych transakcji zleceniodawca gwarancji może negocjować stawki z bankiem.

Dodatkowo banki mogą naliczać różne opłaty związane z procesem wystawienia gwarancji. Mogą to być:

• Opłata za rozpatrzenie wniosku o udzielenie gwarancji.
• Koszt przygotowania umowy.
• Opłata za wystawienie promesy gwarancyjnej.
• Koszty związane z przedłużeniem okresu obowiązywania gwarancji.

Warto również pamiętać, że niektóre banki mogą wymagać dodatkowych zabezpieczeń, takich jak blokada środków na rachunku lub ustanowienie hipoteki. Te dodatkowe wymagania mogą wpłynąć na całkowity koszt uzyskania gwarancji bankowej. Jak można zauważyć, koszt otrzymania gwarancji bankowej jest kwestią bardzo indywidualną.

>> Ważne informacje: Prowizja za udzielenie kredytu lub pożyczki – ile wynosi?