Obecnie nietrudno o utratę płynności finansowej. Wystarczy pogorszenie warunków zatrudnienia, utrata pracy, choroba lub wypadek, by dotychczas regularnie spłacane zobowiązania stały się nadmiernym obciążeniem. Wiele osób uważa, że długi można anulować. Jednak czym innym jest dług u osoby prywatnej, a czym innym dług związany z brakiem spłaty kredytu hipotecznego. Według polskiego prawa faktycznie dług można umorzyć. Ale czy wierzyciele biorą pod rozwagę dobrowolne pozbycie się roszczenia? W jakim przypadku możemy się ubiegać o umorzenie długu? Odpowiadamy w artykule.
Czym jest umorzenie długu?
Pożyczając pieniądze, zobowiązujemy się je zwrócić – niezależnie od tego, czy jest to pożyczka od rodziców, pożyczka na dowód z instytucji pozabankowej, czy kredyt hipoteczny z banku. Co więcej, w przypadku pożyczki nie zawsze nawet musimy zawierać umowę pisemną, by ta była ważna. Warto zaznaczyć, że długi nie dotyczą jedynie umów pożyczki, czy kredytu. Zadłużenie może wynikać z braku spłaty czynszu do spółdzielni mieszkaniowej, płatności za abonament za telefon komórkowy, płatności za fakturę, czy alimentów na dziecko. Niestety niekiedy dochodzi do sytuacji, w której spłata obciążeń finansowych jest niemożliwa.
Do takich sytuacji może dochodzić z różnych powodów, jednak najczęściej jest to nieumiejętne zarządzanie finansami lub sytuacje losowe. Na ogół po krótkim czasie od opóźnień w płatnościach możemy oczekiwać monitów i ponagleń od wierzyciela. Jeśli ta forma przypomnienia o płatności zawodzi, wierzyciele na ogół wysyłają przedsądowe wezwanie do zapłaty. W przypadku braku spłaty zadłużenia na ogół kolejnym krokiem, który podejmują wierzyciele, jest wszczęcie postępowania sądowego. Postępowanie sądowe przeważnie kończy się nadaniem klauzuli wykonalności i egzekucją komorniczą. Bywa, że nawet komornik nie jest w stanie odzyskać należnego wierzycielom roszczenia. Często zdesperowani dłużnicy decydują się na bardzo radykalny krok, którym jest złożenie wniosku o upadłość konsumencką.
Na każdym z wymienionych etapów dłużnik może wnioskować do wierzyciela o umorzenie długu. Takie prawo daje dłużnikom Kodeks cywilny.
Art. 508. Kodeksu cywilnego. Skutki zwolnienia z długu:
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Należy jednak podkreślić, że umorzenie długu może nastąpić jedynie z woli wierzyciela. Dłużnik oczywiście musi wystąpić do wierzyciela z prośbą o umorzenie długu, jednak w świetle prawa inicjatorem umorzenia jest właśnie wierzyciel. To wierzyciel musi napisać stosowne oświadczenie o zwolnienie dłużnika z konieczności zwrotu określonej sumy. Jak nietrudno się domyślić, takie sytuacje występują niezwykle rzadko. Na ogół każdy chce odzyskać własne pieniądze.
>> Zobacz również: Nieterminowa spłata pożyczki – konsekwencje i koszty
Jak napisać pismo o umorzenie długu?
Wiemy już, czym jest umorzenie długu i że nie jest mechanizm, na który z chęcią przystają wierzyciele. Niemniej, jednak jeśli jesteśmy w bardzo trudnej sytuacji, zawsze możemy spróbować. Zanim jednak dojdziemy do tak skrajnego kroku, zawsze starajmy się współpracować z wierzycielami. Wiele osób unika wszelkiego kontaktu z wierzycielem. Dłużnicy często nie odbierają telefonów od wierzycieli, nie odpowiadają na e-maile lub unikają windykatorów. Po czasie zgłaszają się do wierzycieli z wnioskiem o umorzenie długu. Niestety im gorsze stosunki mamy z wierzycielem, tym mamy mniejsze szanse na jego przychylność.
W momencie, gdy orientujemy się, że nie jesteśmy w stanie zwrócić długu, powinniśmy z własnej woli skontaktować się z wierzycielem. Dzięki temu w przypadku zobowiązań finansowych w tym pożyczek online, kredytów gotówkowych, czy choćby zakupów na raty mamy szanse na wypracowanie dogodnego porozumienia. Niekiedy kredyt lub pożyczkę możemy refinansować. Takie działanie wydłuży okres spłaty i jednocześnie zmniejszy kwotę raty, co już daje nam większe szanse na wywiązanie się z postanowień umowy. Pamiętajmy, że w przypadku dokonania każdej zmiany w umowie konieczne jest podpisanie aneksu. Niemniej jednak pamiętajmy, że współpracując z wierzycielem mamy zdecydowanie większe szanse na umorzenie długu, niż w przypadku nieodpowiedniego podejścia i unikania kontaktu.
Jeśli nasza sytuacja jest bardzo trudna, możemy wystąpić z wnioskiem do wierzyciela o umorzenie długu. Jak jednak napisać takie umorzenie? Nie ma jednego ogólnego wzoru umorzenia, a różne wzory możemy znaleźć w Internecie. Jeśli nasza sytuacja jest bardzo skomplikowana, warto skorzystać z porady prawnej, tak by przybliżyć swoje szanse na umorzenie. Gdy jednak zdecydujemy się na samodzielne spisanie wniosku, musimy pamiętać o jego niezbędnych elementach:
- Data i miejsce sporządzenia wniosku,
- Dane stron umowy,
- Wskazanie, o który dług chodzi (jeśli podpisana była umowa to jej dokładny numer),
- Uzasadnienie wniosku podparte solidną argumentacją, która nie pozwala na dalszą spłatę długu,
- Prośba o anulowanie całości bądź części zadłużenia,
- Własnoręczny podpis.
>> Może Cię zainteresować: Windykacja należności – etapy i przebieg
Umorzenie długu alimentacyjnego
Zdarza się, że osoba, która sądownie została zobligowana do płacenia alimentów, nie jest w stanie temu obowiązkowi sprostać. W tym przypadku część lub całość alimentów pokrywa Fundusz Alimentacyjny. Należy jednak pamiętać, że zadłużenie alimentacyjne należy bezwzględnie uregulować. Warto podkreślić, że do umorzenia długu alimentacyjnego u komornika może nastąpić tylko w przypadku całkowitego uregulowania należności. Anulowanie długu w tym przypadku następuje na wniosek opiekuna prawnego nieletniego dziecka lub dziecka, które osiągnęło pełnoletność. Zadłużenie wobec Funduszu Alimentacyjnego może ulec umorzeniu za sprawą art. 30. Ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Jednak, aby do takiego umorzenia doszło, muszą być spełnione określone warunki. Umorzenie długu możliwe jest tylko w przypadku, trudnej sytuacji dochodowej i rodzinnej dłużnika. Warunki umorzenia długu alimentacyjnego:
- Umorzenie 30 procent długu po upływie 3 lat,
- 50 procent umorzenia po upływie co najmniej 5 lat,
- Umorzenie całości lub części długu po upływie 7 lat spłaty alimentów.
Umorzenie a przedawnienie długu – czym się różnią?
Wiele osób mylnie rozumie umorzenie długu i przedawnienie długu. Są to jednak zupełnie inne terminy. Naturalnie w obu przypadkach chodzi o zaprzestanie dochodzenia roszczenia względem dłużnika. Jednak w przypadku przedawnienia długu wierzyciel po określonym czasie traci prawo do dochodzenia zwrotu środków. Na ogół do przedawnienia dochodzi po 6 latach, jeśli bieg nie zostanie przerwany. Są jednak przypadki, w których przedawnienie następuje po okresie 3 lat, dotyczy to przede wszystkim zobowiązań czynszowych, telekomunikacyjnych, bankowych i pozabankowych. Niemniej jednak należy podkreślić, że na ogół wszystkie wspomniane instytucje bardzo skrupulatnie pilnują terminowej spłaty czynszu, abonamentu, czy rat. Termin ten może być jeszcze krótszy np. rok w przypadku jazdy bez ważnego biletu komunikacyjnego.
Co więcej, dług przedawniony nie zostaje anulowany. Zmienia się jedynie jego status prawny. Od momentu przedawnienia staje się tzw. zobowiązaniem naturalnym, którego zwrotu nie można już dochodzić na drodze sądowej. Niemniej jednak warto podkreślić, że dług przedawniony może widnieć w bazach dłużników. Takie przedawnione i niespłacone zobowiązanie może negatywnie wpływać na historię kredytową dłużnika. Oznacza to, że może on mieć trudności w pozyskaniu kredytu w przyszłości.