Aktualnie nikomu nie trzeba tłumaczyć, jak trudne może być utrzymanie siebie i rodziny. Wysokie koszty najmu mieszkania, czynszu, opłat mediów i wyżywienia potrafią w znacznym stopniu przewyższać osiągane dochody. Dodatkowo, gdy choć jeden członek rodziny ma problemy zdrowotne, koszty potęgują się i utrudniają normalne funkcjonowanie. Mimo że w lipcu mieliśmy kolejną podwyżkę najniższej krajowej, to nadal wiele osób ma spore kłopoty, by związać przysłowiowy koniec z końcem. W takim przypadku warto korzystać ze wsparcia systemowego. Jedną z takich form pomocy jest dodatek mieszkaniowy. Jednak nie każdy może z niego skorzystać. Czym jest dodatek mieszkaniowy? Jakie kryteria należy spełniać, aby go otrzymać i ile wynosi? Odpowiedzi znajdziesz w naszym artykule.
Czym jest dodatek do mieszkania?
Dodatek mieszkaniowy jest świadczeniem pieniężnym, które wypłacają gminy. Jego celem jest wsparcie finansowe osób mających trudności z opłacaniem bieżących wydatków mieszkaniowych. Dodatek ten ma na celu zmniejszenie obciążenia finansowego związanego z utrzymaniem lokalu mieszkalnego. Osoby z trudnościami finansowymi, często by podołać opłatom mieszkaniowym, muszą się zapożyczać w instytucjach finansowych, u rodziny lub znajomych. Przeważnie korzystają z różnego rodzaju chwilówek bez BIK lub pożyczek dla osób z niższą zdolnością kredytową. Ponadto ma zapobiegać eksmisjom z powodu zaległości w opłatach mieszkaniowych, które jak wiemy, mogą być bardzo wysokie. Dzięki temu świadczeniu wiele rodzin może uniknąć pogorszenia warunków mieszkaniowych i zachować stabilność życiową.
Świadczenie nie jest świadczeniem stałym, lecz przyznawane jest na okres sześciu miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku. Wypłaty realizowane są na ogół do dziesiątego dnia każdego miesiąca. Dodatek przekazywany jest w różny sposób. Niekiedy otrzymuje go zarządca budynku, właściciel lokalu, lub inna osoba uprawniona do pobierania należności za lokal mieszkalny. W wyjątkowych przypadkach, na prośbę wnioskodawcy, całość dodatku może być przekazana bezpośrednio na konto wnioskodawcy.
Decyzję o przyznaniu dodatku mieszkaniowego podejmuje pracownik gminy, na podstawie otrzymanych dokumentów. Ponadto pracownik gminy może przeprowadzić wywiad środowiskowy – nie jest to jednak obligatoryjne. Warto podkreślić, że odmowa przeprowadzenia wywiadu lub złożenia wymaganych oświadczeń o stanie majątkowym może skutkować odmową przyznania świadczenia. Jeśli w trakcie wywiadu środowiskowego pracownik zauważy rażące rozbieżności pomiędzy deklarowanymi niskimi dochodami a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, może uchylić wniosek. Pracownik gminy ma również prawo wstrzymać wypłatę dodatku mieszkaniowego, jeśli osoba, której go przyznano, nie opłaca na bieżąco opłat związanych z mieszkaniem.
>> Zobacz również: Oświadczenie o dochodach – kiedy jest konieczne?
Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać dodatek do mieszkania?
Jak już wspomnieliśmy, aby otrzymać dodatek mieszkaniowy, należy spełnić określone warunki. Świadczenie to ma bowiem wpierać osoby w trudnej sytuacji życiowej. Nie jest zatem przeznaczony dla wszystkich. Co więcej, na ogół pracownik gminy zajmujący się weryfikacją wniosku, ma prawo przeprowadzić wywiad środowiskowy, w którym potwierdzi zgodność faktycznej sytuacji wnioskodawcy z deklaracjami dołączonymi do wniosku. Kto może zatem otrzymać dodatek mieszkaniowy?
Aby otrzymać dodatek mieszkaniowy, wnioskodawca musi spełnić trzy warunki:
- Posiadać tytuł do lokalu mieszkaniowego (najem, podnajem, spółdzielcze prawo do lokalu, własność lokalu, umowa użyczenia, sądowe orzeczenie o przyznaniu lokalu socjalnego lub zastępczego).
- Lokal mieszkaniowy nie może przekraczać metrażu określonego w ustawie – w zależności od liczby osób w gospodarstwie domowym.
- Dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie może przekraczać pułapu ustanowionego w ustawie.
Jak można zauważyć, osoby, które zarabiają powyżej ustalonego pułapu i żyją na większym metrażu niż ustanowiono, nie mogą otrzymać dodatku mieszkaniowego. W wyjątkowych sytuacjach, gdy dochód przekroczony jest minimalnie, np. o kilkanaście złotych, różnica ta będzie odliczana od dodatku.
>> Może Cię zainteresować: Ile wynosi renta socjalna – jak ją otrzymać?
Ile wynosi dodatek mieszkaniowy 2024?
W 2024 roku wysokość dodatku mieszkaniowego – tak jak i w latach poprzednich, nie jest stała i zależy od kilku czynników. Przede wszystkim do obliczeń musimy wziąć pod uwagę dochody osób zamieszkujących lokal, liczbę mieszkańców oraz wysokość wydatków na utrzymanie mieszkania. Ważne są również stawki czynszu najmu w zasobie mieszkaniowym gminy. Średnia kwota dodatku w tym roku waha się od 250 do 380 zł miesięcznie. Kryterium dochodowe od 9 lutego 2024 roku wynosi 2 862,39 złotych w przypadku gospodarstw jednoosobowych oraz 2 863,39 złote w gospodarstwie wieloosobowym. Obliczenia te wynikają z ustawy, w której zapisano, że:
- W gospodarstwie jednoosobowym dochód nie może przekraczać 40 procent przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co oznacza 2 863,39 złotych – jako 40 procent z 7 155,48 złotych.
- W gospodarstwie wieloosobowym dochód na jedną osobę nie może przekraczać 30 procent średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co oznacza 2 147,54 złote – jako 30 procent z 7 155,48 złotych.
Limity powierzchni użytkowej przy dodatku mieszkaniowym
Przy ubieganiu się o dodatek mieszkaniowy jedną z ważnych ról odgrywa powierzchnia użytkowa lokalu. Musimy pamiętać o ściśle określonych normach. Dla gospodarstwa jednoosobowego wynoszą one 35 m², a dla każdej kolejnej osoby dodajemy 5 m². W praktyce oznacza to, że dla dwóch osób powierzchnia normatywna to 40 m², dla trzech 45 m², a dla czterech 55 m². Powierzchnia normatywna – jest to według ustawy powierzchnia, której nie można przekroczyć, ubiegając się o dodatek mieszkaniowy.
Niemniej jednak warto zauważyć, że normy te mogą zostać zwiększone o 30 procent w przypadku zamieszkiwania w lokalu przez osobę z niepełnosprawnością. W przypadku gospodarstw, w których mieszka osoba z niepełnosprawnością poruszająca się na wózku inwalidzkim lub wymagająca osobnego pokoju powierzchnię zwiększa się o 15 m². Jeśli w mieszkaniu żyje więcej niż 6 osób, dla każdej kolejnej dodajemy po 5 m². Należy jednak pamiętać, że maksymalna powierzchnia normatywna nie może przekroczyć 85 m², nawet dla bardzo licznych rodzin.
Istotne jest również, że faktyczna powierzchnia lokalu nie może być większa od normatywnej powyżej 30 procent. Dla gospodarstwa jednoosobowego oznacza to maksymalnie 45,5 m², a dla dwuosobowego 52 m². Przekroczenie tych norm skutkuje odmową przyznania dodatku. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy nadwyżka nie przekracza 50 procent powierzchni normatywnej, a lokal zamieszkuje osoba z niepełnosprawnością. Ponadto wyjątkowo w przypadku lokalu o dużej powierzchni łazienki i przedpokoju nadwyżka może wynosić nawet 60 procent powierzchni normatywnej.
>> Przeczytaj również: Jak dostać mieszkanie socjalne?
Podsumowanie
Dodatek mieszkaniowy ma na celu ułatwienie zaspokojenia potrzeby mieszkaniowej rodzin o niskich dochodach. Wiele osób korzystających z dodatku mieszkaniowego jest także beneficjantami innych świadczeń socjalnych, czy zasiłków. Często osoby te zarabiają najniższą krajową, a dodatkowo zdarza się, że w pojedynkę muszą utrzymać całą rodzinę. Bez wsparcia socjalnego mieliby bardzo duże trudności w podołaniu wszystkim płatnościom. Wiele z tych osób nie może także liczyć na wsparcie instytucji finansowych, by skorzystać z kredytu online, czy pożyczki na dowód osobisty.