Każdy kredytobiorca przed zaciągnięciem zobowiązania zastanawia się nad jego kosztami i najkorzystniejszą opcją, którą ma do wyboru. Decyzja, którą musi podjąć szczególnie przy długoterminowych zobowiązaniach, którym jest np. kredyt hipoteczny, wręcz wymaga zorientowania się, czym kierują się banki w kształtowaniu oferty. Nie bez znaczenia pozostaje fakt zapoznania się parametrami, które wpływają na wysokość rat, a także powodują wahania w ich wysokości. Czym jest zatem WIBOR i jak wpływa na wysokość kredytów? Czym jest WIBOR 6M i czym różni się od wskaźnika WIBOR 3M?
WIBOR – czym jest i na co wpływa?
Jeżeli spłacamy zobowiązanie np. kredyt hipoteczny lub kredyt gotówkowy wysokość raty, uzależniona jest od wskaźnika WIBOR. WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) jest wskaźnikiem referencyjnym określającym wysokość oprocentowania kredytów na krajowym rynku międzybankowym. Inaczej mówiąc, definiuje wartość, w której banki udzielają pożyczek między sobą (między bankami) na różne okresy w tym, między innymi na 1 miesiąc, 3 miesięe i 6 miesięcy (WIBOR 1M, WIBOR 3M, WIBOR 6M). Z punktu widzenia konsumenta stawka WIBOR jest jednym z ważniejszych czynników wpływających na oprocentowanie, szczególnie istotnym przy kredytach z oprocentowaniem zmiennym.
WIBOR powstał w latach 90 XX wieku, zastępując stawkę LIBOR (London Interbank Offered Rate). Stawkę WIBOR ustala się codziennie o godzinie 11.00 na podstawie danych otrzymanych od największych banków w Polsce. Co ważniejsze obliczany jest jako średnia arytmetyczna, a skrajne wyniki przesłane przez banki pozostają odrzucone. Proces ten nazywany jest flixingiem.
Nie da się ukryć, że na wysokość stawki WIBOR wpływ ma wysokość stóp procentowych ustalonych przez Narodowy Bank Polski. Im niższe są stopy procentowe, tym niżej plasuje się stawka WIBOR i na odwrót. Wskaźnik ten musi lokować się pomiędzy wartościami stóp depozytowej i lombardowej ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej. Jedną z metod utrzymania stabilnej inflacji na poziomie 1,5-3,5 procent jest manewrowanie wysokością stóp procentowych.
>> Zobacz również: Jak sprawdzić, ile wynoszą odsetki ustawowe?
Różne stawki WIBOR 1M, WIBOR 3M, WIBOR 6M – na czym polega różnica?
WIBOR jest wskaźnikiem obejmującym różne okresy, na które banki decydują się pożyczać sobie wzajemnie pieniądze. Poniżej przedstawiamy najczęściej spotykane typy:
- WIBOR ON – jeden dzień (overnight) – to stawka, po jakiej banki są gotowe pożyczyć sobie pieniądze na czas 1 dnia roboczego.
- WIBOR TN – jeden dzień (tomorrow/next).
- WIBOR SW – jeden tydzień (spot week) – to stawka, po jakiej banki są gotowe pożyczyć sobie pieniądze na czas 1 dnia tygodnia. Dotyczą przeważnie krótkoterminowych depozytów, czy umów terminowych.
- WIBOR 2W – dwa tygodnie.
- WIBOR 1M – jeden miesiąc. To stawka, po jakiej banki są gotowe pożyczyć sobie pieniądze na czas 1 miesiąca. Dotyczą przeważnie średnioterminowych produktów finansowych takich jak niektóre kredyty, umowy terminowe, czy obligacje.
- WIBOR 3M – trzy miesiące. To stawka, po jakiej banki są gotowe pożyczyć sobie pieniądze na czas 3 miesięcy. Jest jedną z najczęściej wybieranych stawek przy instrumentach na różny czas, takich jak kredyty hipoteczne, obligacje, kredyty korporacyjne. Nie da się ukryć, że WIBOR 3M jest obok WIBOR 6M jedną z najistotniejszych stawek z punktu widzenia kredytobiorcy. Przeważnie dotyczy kredytów gotówkowych i hipotecznych ze zmiennym oprocentowaniem.
- WIBOR 6M – sześć miesięcy. To stawka, po jakiej banki są gotowe pożyczyć sobie pieniądze na czas 6 miesięcy. Dotyczy głównie produktów długoterminowych takich jak kredyt hipoteczny, czy długoterminowe umowy terminowe. WIBOR 6M jest najczęściej stosowanym wskaźnikiem w przypadku kredytów hipotecznych i kredytów gotówkowych ze zmiennym oprocentowaniem.
- WIBOR 12M – jeden rok.
Najczęściej występujące wskaźniki – WIBOR 3M i WIBOR 6M
Jeżeli spłacamy kredyt hipoteczny bądź kredyt gotówkowy ze zmiennym oprocentowaniem w umowie zawarta jest informacja na temat okresu, w którym dokonywane są aktualizacje stopy procentowej. Przeważnie możemy spotkać się ze zmianą co trzy lub co sześć miesięcy (WIBOR 3M, WIBOR 6M). Dla kredytobiorców fakt ten oznacza, że stawka będzie się zmieniała co 3 lub co 6 miesięcy w zależności od wartości WIBOR, której wysokość zależy od oprocentowania.
Stawka WIBOR ma zatem duże znaczenie dla osób, które spłacają obecnie zobowiązanie lub zamierzają zaciągnąć kredyt. Głównie dotyczy to zobowiązań ze zmiennym oprocentowaniem. Jeżeli stawka WIBOR wzrośnie, to wrośnie również rata naszego kredytu. Aktualizacje wysokości rat dokonywane będą w zależności od przyjętej stawki co 3 lub co 6 miesięcy. Obecnie ze względu na wysoką inflację, a co za tym idzie wysokie stopy procentowe, koszty kredytów są bardzo wysokie.
Jeżeli obawiamy się, że wysokość raty kredytu będzie się wahać lub przez długi czas pozostanie na wysokim poziomie, lepszym wyborem jest kredyt ze stałym oprocentowaniem. To dogodniejsze rozwiązanie szczególnie dla osób, które preferują ład i porządek w kwestii finansów. Możliwość zaplanowania budżetu domowego z uwzględnieniem stałej raty, dla wielu konsumentów jest bardzo istotne.
>> Zobacz również: Tajemniczy wskaźnik DtI — czym jest i dlaczego jest taki ważny?
WIBOR 3M i WIBOR 6M – który wskaźnik wybrać?
Czy da się jednoznacznie ocenić, który wskaźnik jest bezpieczniejszy? Niestety nie. W przypadku kredytu ze zmiennym oprocentowaniem ryzyko, podejmowane przez konsumenta uzależnione jest od jego preferencji. Pamiętajmy o tym, że jeśli stopy procentowe będą malały lub rosły, nasze koszty również. Jeśli zdecydujemy się na WIBOR 6M to zmiany naszego oprocentowania będą aktualizowane rzadziej. To nieco bezpieczniejsze, jeśli stopy procentowe rosną w szybkim tempie. Jednak w przypadku, gdy stopy będą malały, na obniżenie kosztów zobowiązania będziemy musieli poczekać dłużej, niż w przypadku stawki WIBOR 3M. Korzystając z kredytu na dłuższy czas np. na 20 lub 30 lat nie jesteśmy w stanie przewidzieć, jak będzie kształtowała się sytuacja na rynku ekonomiczno-gospodarczym. Trudno zatem znaleźć optymalne rozwiązanie. Zanim złożymy wniosek o kredyt, warto sięgnąć porady niezależnego doradcy kredytowego, który nakreśli nam wszystkie zagrożenia związane z wyborem oprocentowania.