Baza BIK jest jedną z wielu baz informacji kredytowej i gospodarczej. Jednak nie da się ukryć, że to głównie na raportach BIK polegają banki i firmy pożyczkowe, zanim podejmą decyzję kredytową. Jakie informacje gromadzi baza BIK? Czy my, konsumenci możemy sprawdzić, jakie informacje na nasz temat przechowuje BIK? Na jakiej podstawie przyznawana jest ocena punktowa, czyli scoring BIK? Przeczytaj nasz artykuł – Twoja sytuacja finansowa wg. bazy BIK, nie będzie dla Ciebie zaskoczeniem.
Czym jest baza BIK?
Biuro Informacji Kredytowej, w skrócie BIK, to najpopularniejsza baza dotycząca konsumentów i podmiotów gospodarczych. Baza BIK powstała w 1997 roku i została utworzona w porozumieniu Związku Banków Polskich wraz z komercyjnymi bankami. Jej celem nadrzędnym jest gromadzenie i przechowywanie informacji o historiach kredytowych, osób fizycznych, a także podmiotów gospodarczych. Obecnie Biuro Informacji Kredytowej działa jako Grupa BIK i obejmuje Biuro Informacji Kredytowej, jak również Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A. BIK został utworzony na podstawie art. 105 ust. 4 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo Bankowe. Biuro BIK gromadzi wszelkie powiadomienia z różnych instytucji finansowych w tym od banków i firm pozabankowych o sposobie spłaty zobowiązań kredytowych ich klientów. Informacje te przekazywane są wyłącznie przez banki, SKOK-i i pozabankowe firmy pożyczkowe. BIK otrzymane dane dotyczące klientów porządkuje i zbierana w historię kredytową, którą później udostępniania instytucjom z sektora finansowego.
>> Zobacz również: 3 sposoby weryfikacji klienta ubiegającego się o pożyczkę online
Jakie informacje gromadzi Biuro Informacji Kredytowej?
Niezależnie od tego, czy skorzystaliśmy z kredytu hipotecznego, karty kredytowej, czy chwilówki, informacje na temat zobowiązania, a także postępu spłat firmy finansowe udostępniają do BIK. Jakie to informacje? Na ogół firmy finansowe przekazują informację o:
- Konsumencie lub podmiocie gospodarczym (Konsumenci: imię, nazwisko, data i miejsce urodzenia, adres, numer PESEL, numer i seria dowodu osobistego. W przypadku podmiotów gospodarczych: nazwa firmy, adres siedziby, rodzaj podmiotu, numer PESEL i REGON).
- Formie zobowiązania (kredyt hipoteczny, kredyt gotówkowy, leasing na samochód, pożyczka na raty, chwilówka, karta kredytowa, debet w koncie, poręczenie zobowiązania innej osoby itd.),
- Kwota zobowiązania (waluta),
- Liczba rat,
- Okres kredytowania (w tym data podpisania umowy i jej zakończenia).
Jednak dla wszystkich, czyli dla nas konsumentów, bazy BIK i przyszłych kredytodawców, najważniejsze jest, jak wywiązujemy się ze spłaty swojego zobowiązania. To między innymi na tej podstawie firmy finansowe podejmują decyzję o przyznaniu kredytu lub pożyczki, bądź odrzuceniu naszego wniosku.
Jak przetwarzane są informacje na temat finansów konsumentów?
Baza BIK na podstawie otrzymanych informacji tworzy raport i tzw. scoring BIK. Na raport składa się kilka kluczowych kwestii. Jedną z nich jest historia kredytowa. Czym jest historia kredytowa? To inaczej historia spłat naszych zobowiązań. Jeśli wszystkie kredyty i pożyczki spłacaliśmy w ustalonym w harmonogramie terminie, nasza historia jest pozytywna i w raporcie oznaczana jest na zielono. Jeśli mieliśmy problemy ze spłatą (opóźnienia), ale de facto udało nam się spłacić zobowiązanie, nasza historia jest przedstawiana na pomarańczowo. Jeżeli jednak nie udało nam się spłacić zobowiązania, to nasza historia kredytowa jest negatywna i przedstawiona jest na czerwono.
Z kolei scoring BIK dotyczy tego, jakim konsumentem jesteśmy. Skala sięga od 0 do 100 punktów. Im ich więcej, tym w ocenie BIK mamy większe szanse na spłatę kolejnego zobowiązania. Na jakiej podstawie liczona jest ocena punktowa? Scoring wyliczany jest za pomocą specjalnego algorytmu stworzonego przez analityków finansowych pracujących w Biurze Informacji Kredytowej. Nie do końca wiadomo, jakie dokładnie parametry brane są pod uwagę. Z pewnością jesteśmy porównywani do innych konsumentów, będących w tej samej sytuacji materialnej i spłacający zobowiązania w podobny sposób do naszego. Wielu Polaków obawia się, że ich ocena jest niska. Jednak z informacji podanych przez Biuro Informacji Kredytowej średnia ocena Polaków wynosi 79 punktów. Co oznacza, że mamy duże szanse na spłatę pożyczek lub kredytów. Oczywiście, zanim bank, czy firma pożyczkowa wyda pozytywną decyzję, sprawdzi również inne informacje – nie tylko bazę BIK.
Czy konsumenci mogą samodzielnie sprawdzić raport BIK?
Raport BIK dostępny jest również dla konsumentów. Oznacza to, że nie tylko banki, czy firmy pozabankowe mają wgląd w statystyki biura BIK. Jak sprawdzić raport? Tak naprawdę mamy dwie opcje. Pierwsza to bezpłatna wersja raportu. Jednak jest to wersja niepełna. Nie zawiera całej historii kredytowej i oceny punktowej. Aby otrzymać bezpłatny raport BIK, musimy założyć konto użytkownika na stronie internetowej BIK. W kolejnym kroku musimy wypełnić wniosek i pozytywnie przejść weryfikację tożsamości. Na wersję bezpłatną najprawdopodobniej będziemy musieli poczekać — nawet do trzech tygodni.
W przypadku płatnej wersji raportu również musimy się zarejestrować, jako użytkownicy i przejść weryfikację tożsamości. Jednak płatna wersja jest pełną wersją raportu z historią kredytową i scoringiem BIK. Czas oczekiwania jest zdecydowanie krótszy.
Którą wersję raportu wybrać? Wiele zależy od naszych potrzeb. Jeśli nie mamy zamiaru zaciągać kredytu lub pożyczki, lecz jedynie zaspokoić swoją ciekawość powinna nam wystarczyć wersja bezpłatna. W przypadku np. kredytu hipotecznego przy otrzymaniu którego musimy spełnić konkretne wytyczne, warto wybrać wersję płatną. Dzięki niej mamy szanse poprawić swoją historię kredytową. Koszt pełnego raportu to jedynie 39 złotych. W przypadku kredytów na wysoką kwotę warto sprawdzić, co możemy poprawić.
>> Może Cię zainteresować: Czy ktoś wziął na mnie kredyt – jak to sprawdzić?
Na co zwracają uwagę banki i firmy pożyczkowe?
Pomimo tego, że biur informacji kredytowej jest więcej, to jednak banki i firmy pozabankowe najchętniej korzystają z bazy BIK. Nie jest to jednak jedyna informacja, na podstawie której wydają decyzję o przyznaniu, bądź odrzuceniu finansowania. Duży wpływ na to, czy otrzymamy pieniądze, zależy od naszych dochodów. Każda firma finansowa ma swój własny, wewnętrzny system udzielania kredytów i pożyczek. Stąd możemy spotkać się z sytuacją, że otrzymamy kredyt w firmie B, gdy firma A, odrzuciła nasz wniosek. Znaczenie ma nie tylko wysokość dochodu, ale także forma zatrudnienia, staż pracy, wykształcenie i zajmowane stanowisko. Ponadto liczy się także, ile osób wchodzi w skład gospodarstwa domowego, które tworzymy, jakim majątkiem dysponujemy itd.