Jeśli pracujesz lub pracowałeś za granicą, przysługuje ci ulga abolicyjna. Jednak aby z niej skorzystać, musisz spełnić określone wymagania. Aby lepiej zrozumieć mechanizm przyznawania ulgi, warto również poznać dodatkowe terminy, które mają związek z metodą obliczania należnego podatku. W tym artykule opisujemy, kto może skorzystać z ulgi abolicyjnej i na jakich zasadach.
Ulga abolicyjna – co to?
Ulga abolicyjna jest specjalną preferencją podatkową, z której mogą skorzystać polscy rezydenci podatkowi uzyskujący dochody za granicą. Jej celem jest uniknięcie podwójnego opodatkowania tych samych dochodów w Polsce i kraju ich źródła. Przysługuje ona wyłącznie w przypadku stosowania metody proporcjonalnego odliczenia podatku zapłaconego za granicą. Co więcej, ulga abolicyjna dotyczy osób, które pracują w państwach, które mają z Polską podpisaną umowę pozwalającą na unikanie podwójnego opodatkowania.
Ulga abolicyjna stanowi różnicę między podatkiem obliczonym metodą proporcjonalnego odliczenia a podatkiem, który należałoby zapłacić przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją. Ta druga metoda zakłada, że dochody zagraniczne są zwolnione z opodatkowania w Polsce, ale są doliczane do pozostałych dochodów w celu ustalenia właściwej stawki podatkowej.
Warto podkreślić, że od 2021 rok ulga abolicyjna została ograniczona kwotowo do 1 360 złotych rocznie. Limit ten nie obowiązuje jednak w przypadku niektórych źródeł dochodów, takich jak prawa autorskie, działalność artystyczna czy praca naukowa prowadzona za granicą. Aby obliczyć wysokość ulgi abolicyjnej, należy porównać kwotę podatku wyliczoną metodą proporcjonalnego odliczenia z kwotą wyliczoną metodą wyłączenia z progresją. Różnica między tymi kwotami, nieprzekraczająca limitu 1 360 złotych, stanowi właśnie ulgę abolicyjną podlegającą odliczeniu od podatku.
Z ulgi abolicyjnej mogą skorzystać osoby, które uzyskują dochody ze stosunków pracy takich jak:
- Stosunek służbowy i stosunek pracy,
- Praca nakładcza,
- Spółdzielczy stosunek pracy,
Ponadto ulga abolicyjna dotyczy także dochodów z:
- Działalności wykonywanej osobiście,
- Pozarolniczej działalności gospodarczej,
- Praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych.
Ulga abolicyjna nie dotyczy natomiast osób, które podjęły zatrudnienie w krajach, z którymi Polska podpisała umowę o stosowaniu metody wyłączenia z progresją. Ponadto z ulgi nie mogą skorzystać osoby osiągające dochody w tzw. rajach podatkowych. Czyli państwach lub terytoriach, które mają korzystne warunki podatkowe np. zerowe stawki podatkowe.
>> Przeczytaj także: Przelew zagraniczny – najważniejsze informacje
>> Może Ci się przydać: Niezbędne dokumenty aby założyć konto za granicą
Czym jest metoda odliczenia proporcjonalnego?
Aby lepiej zrozumieć działanie ulgi abolicyjnej, warto wyjaśnić, na czym polega odliczanie proporcjonalne. Metoda odliczenia proporcjonalnego to jeden ze sposobów unikania podwójnego opodatkowania dochodów osiąganych za granicą przez polskich rezydentów podatkowych. Jej istotą jest opodatkowanie całości przychodów. Zarówno tych uzyskanych w kraju, jak i za granicą, a następnie odliczenie od obliczonego podatku kwoty odpowiadającej podatkowi zapłaconemu za granicą.
Zastosowanie tej metody oznacza, że musisz wykazać w polskim zeznaniu podatkowym pełną kwotę dochodów zagranicznych. Następnie od wyliczonego podatku należnego w Polsce odliczysz podatek, który zapłaciłeś za granicą (ten traktowany jest niejako jak zadatek). Jednakże odliczenie to nie może przekroczyć części podatku polskiego przypadającej na dochody zagraniczne proporcjonalnie do ich udziału w całości twoich przychodów.
Pamiętaj, że przy metodzie odliczenia proporcjonalnego nie odliczasz wprost kwoty podatku zapłaconego za granicą, lecz jedynie jej część proporcjonalną do udziału dochodów zagranicznych w twoich łącznych przychodach. Wynika to z założenia, że dochody zagraniczne są w Polsce opodatkowane według stawek skali podatkowej tak jak pozostałe przychody.
Przykładowo, jeśli 80% twoich dochodów pochodzi z zagranicy, a 20% z Polski, to odliczysz maksymalnie 80% podatku zapłaconego za granicą. Pozostała część tego podatku nie będzie mogła być odliczona od zobowiązania podatkowego w Polsce.
Metoda odliczenia proporcjonalnego często prowadzi do wyższego obciążenia podatkowego niż metoda wyłączenia z progresją. Dlatego też polskie prawo przewiduje możliwość skorzystania z ulgi abolicyjnej. Ulga pozwala na zmniejszenie różnicy w opodatkowaniu między tymi dwiema metodami.
Nie da się ukryć, że wiele osób, które podjęły zatrudnienie za granicą, a są rezydentami podatkowymi w Polsce, swoje rozliczenie konsultują z księgowym lub doradcą podatkowym. Niekiedy obliczenia – szczególnie gdy zatrudnienie podejmowało się w różnych miejscach i na różnych zasadach są skomplikowane i trudne do rozliczenia. Błędy w zeznaniach podatkowych mogą być kosztowne. W niektórych przypadkach na tyle, że zapłacenie kary może wiązać się z koniecznością skorzystania z pożyczki na dowód osobisty.
Z jakimi państwami Polska podpisała ulgę abolicyjną?
Ulga abolicyjna przysługuje na dochody uzyskane w krajach, z którymi Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i które przewidują metodę proporcjonalnego odliczenia podatku zapłaconego za granicą. Wśród nich znajdują się między innymi:
Armenia, Australia, Belgia, Bułgaria, Chile, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Egipt, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Gruzja, Hiszpania, Holandia, Indie, Indonezja, Irlandia, Islandia, Izrael, Japonia, Kanada, Kazachstan, Kirgistan, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Meksyk, Mołdawia, Mongolia, Niemcy, Norwegia, Nowa Zelandia, Pakistan, Portugalia, Rumunia, Rosja, Serbia, Singapur, Słowacja, Słowenia, Sri Lanka, Szwajcaria, Szwecja, Tajlandia, Tajwan, Tunezja, Turcja, Ukraina, Węgry, Wietnam, Włochy, Zjednoczone Emiraty Arabskie oraz Zimbabwe.
Jak można zauważyć, ulga abolicyjna nie dotyczy jedynie państw będących członkami Unii Europejskiej. W związku z tym, Polacy podejmujący zatrudnienie nawet na innych kontynentach, także mogą skorzystać z ulgi abolicyjnej.
Warto jednak pamiętać, że lista ta może ulegać zmianom w związku z nowymi umowami międzynarodowymi lub modyfikacjami już istniejących. Ponadto, w niektórych przypadkach zastosowanie ulgi abolicyjnej może być ograniczone ze względu na specyficzne zapisy w danej umowie.
Przed skorzystaniem z tej preferencji podatkowej należy więc dokładnie zapoznać się z aktualnym stanem prawnym oraz zasadami rozliczania dochodów zagranicznych obowiązującymi w konkretnym przypadku. W razie wątpliwości warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub skorzystać z pomocy specjalistycznego oprogramowania.
>> Z tej ulgi także możesz skorzystać: Ile wynosi ulga na dziecko w 2024 roku?
Podsumowanie
Ulga abolicyjna to preferencja podatkowa dla polskich rezydentów uzyskujących dochody za granicą, mająca na celu uniknięcie podwójnego opodatkowania. Przysługuje przy stosowaniu metody proporcjonalnego odliczenia podatku zapłaconego za granicą. Stanowi różnicę między podatkiem obliczonym tą metodą a metodą wyłączenia z progresją. Rząd ograniczył ją w 2021 roku do 1360 złotych rocznie. Wyjątek stanowią dochody z praw autorskich, działalności artystycznej i naukowej. Ulga dotyczy dochodów ze stosunku pracy, działalności osobiście wykonywanej, pozarolniczej działalności gospodarczej oraz praw autorskich i pokrewnych. Obowiązuje w krajach, z którymi Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidujące metodę proporcjonalnego odliczenia, m.in. w większości państw europejskich, ale także w Azji, Afryce, obu Amerykach i Australii.
Przed skorzystaniem z ulgi należy sprawdzić aktualny stan prawny i zasady rozliczania. Postępowanie zgodnie z przepisami polskiego jest bardzo istotne. Może dojść bowiem do pomyłki, która będzie wiązała się z koniecznością zapłacenia kary grzywny. Dla sporej liczby osób kwota grzywny jest na tyle wysoka, że wiąże się z koniecznością wsparcia w postaci pożyczki lub kredytu online. Grzywna w tym przypadku ta nie może przekraczać pięciokrotności najniższej krajowej. Od lipca 2024 to 4 300 złotych brutto. Kara może zatem wynosić nawet do 21 500 złotych.