Brak środków na koncie na spłatę rachunków, awaria samochodu, konieczność wykonania remontu, czy wyjazd na niezapomniane wakacje. Niezależnie od naszej potrzeby mamy do wyboru co najmniej kilka źródeł na pozyskanie dodatkowej gotówki. Szczęśliwcy mogą prosić o wsparcie rodzinę lub przyjaciół. Nie każdy jednak chce wtajemniczać w swoje finansowe wybory najbliższych. Naturalnie możemy również skorzystać z pożyczek i kredytów oferowanych przez firmy pożyczkowe i banki. Czy mamy jeszcze jakieś alternatywy? Czy pożyczki społecznościowe na dobre zagoszczą na polskim rynku finansowym? Czym są pożyczki społecznościowe, gdzie z nich korzystać i na jakich zasadach? Jakie są ich plusy i minusy?
Krótka historia pożyczek społecznościowych
Pożyczki społecznościowej zostały zainicjowane w USA, a później dotarły do Europy. Social lending – z języka ang. pożyczka społecznościowa zdecydowanie lepiej przyjęły się u naszych zachodnich sąsiadów. W Polsce pojawiły się w 2008 roku. Nie cieszą się jednak tak dużą popularnością i zaufaniem konsumentów. Przeważnie niewiele osób w ogóle wie, o tym sposobie na zarabianie i pożyczanie.
Czym są pożyczki społecznościowe?
Aby idea pożyczek społecznościowych mogła zostać wdrożona, niezbędny jest portal, który łączy interesantów. W Polsce w 2013 roku działało 6 platform, na których można było skorzystać z kooperacji. Na czym polega social lending? Na wspomnianej platformie grupują się osoby, które mają wolne środki, które chcą zainwestować, a także osoby, które potrzebują dodatkowej gotówki. Rolą platformy lendingowej jest połączenie kontrahentów. Platforma nie bierze bezpośrednio udziału w pertraktacjach ani zawieraniu umów. Konsumenci samodzielnie muszą połączyć się w pary, by każda ze stron zrealizowała swój cel.
>> Zobacz również: Pożyczka gotówkowa, jako natychmiastowy zastrzyk gotówki
Co trzeba zrobić, by korzystać z pożyczek od innych osób?
Aby móc korzystać z pożyczek społecznościowych należ utworzyć konto użytkownika na jeden z platform pożyczkowych. Jednak konieczne jest potwierdzenie swojej tożsamości. Platforma pożyczek społecznościowych przeprowadza gruntowną weryfikację tożsamości wszystkich nowych użytkowników. Innymi słowy, na platformie nie spotkamy anonimowych pożyczkodawców i pożyczkobiorców. Z pewnością konieczne będzie podanie imienia, nazwiska, daty i miejsca urodzenia, adresu, numeru PESEL, serii i numeru dowodu osobistego. Wiele platform dodatkowo sprawdza również historię kredytową nowych interesantów. Wszystkie te zadania wykonywane w celu podniesienia bezpieczeństwa zawieranych transakcji. Nie da się ukryć, że nieuczciwi konsumenci z chęcią skorzystaliby z pożyczki od obcej osoby, wykorzystując w tym celu cudze dane osobowe. Na szczęście nad bezpieczeństwem użytkowników dbają platformy lendingowe, weryfikujące wszystkich zainteresowanych.
Po pozytywnej weryfikacji tożsamości możemy – w zależności od naszego celu zamieścić ogłoszenie na tablicy. Użytkownicy mogą występować w roli pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. Jeśli oferujemy swoje środki, warto dokładnie opisać swoją sytuację, czyli ile chcemy pożyczyć, na jaki czas i na jakich warunkach. Podobnie wygląda sytuacja, gdy to my chcemy pożyczyć pieniądze od kogoś.
Jeżeli jesteśmy zainteresowani pożyczeniem od kogoś pieniędzy, warto tak przedstawić swoją sytuację, aby potencjalny pożyczkodawca nie miał podstaw do obaw, czy zwrócimy pożyczone środki. Inaczej mówiąc, nasze ogłoszenie musi wzbudzać zaufanie potencjalnych pożyczkodawców. Warto zatem opisać, na co chcemy przeznaczyć pożyczoną kwotę, jaka jest jej wysokość i w jakim terminie planujemy zwrot pozyskanych środków.
Umowa pomiędzy stronami
Zadaniem platformy pożyczek społecznościowych jest umożliwienie łączenia w pary kontrahentów. Jednak to w gestii użytkowników platformy jest znalezienie osoby, z którą zawrzemy umowę. Jeśli znajdziemy osobę, z którą chcemy podpisać umowę, to również między sobą ustala się jej warunki. Umowa powinna zawierać wszystkie elementy, które określa Kodeks cywilny, pod które podlegają również pożyczki społecznościowe. W umowie pożyczki wpisujemy dane pożyczkobiorcy i pożyczkodawcy w tym:
- Imię i nazwisko,
- Adres,
- Numer telefonu i adres e-mail,
- Numer i serię dowodu osobistego,
- PESEL,
- Numer rachunku bankowego, na który wykonany będzie przelew i zwrot środków.
Ponadto w umowie należy dokładnie określić kwotę pożyczki i datę jej zwrotu. Bardzo istotne jest również określenie warunków spłaty, np. czy pieniądze oddajemy w ratach, czy jednorazowo pod koniec trwania umowy. Warto również określi warunki wypowiedzenia umowy np. na wypadek braku spłaty pożyczki lub w przypadku jej wcześniejszej spłaty. Należy także dokładnie zaznaczyć wysokość oprocentowania lub innych (o ile występują) kosztów. To jakie są warunki udzielenia i zwrotu pożyczki należy ustalić przed podpisaniem umowy. Należy pamiętać o tym, że platforma parująca strony umowy, nie bierze odpowiedzialności za przebieg transakcji, ani za spłatę zobowiązania.
>> Zobacz również: Pożyczka od rodziny – czy to dobry pomysł?
Dla kogo pożyczki społecznościowe to dobre rozwiązanie?
Pożyczki społecznościowe mogą być sposobem na dywersyfikację portfela, czyli podzielenia nadwyżek finansowych na różne źródła dochodu. Jeśli dodatkowo nie obawiamy się ryzyka, jakie z pewnością niesie za sobą udzielenie pożyczki obcej osobie, to ten rodzaj zarobku może być całkiem ciekawą alternatywą. Social lending może być również dobrym wyborem dla osób, które nie chcą lub nie mogą skorzystać z kredytu gotówkowego, lub pożyczki na raty z pozabankowej firmy pożyczkowej. Takie sytuacje mogą mieć miejsce, jeśli konsument ma na swoim koncie niepowodzenia w spłacie poprzednich zobowiązań. Jednak przy wyborze platformy należy się upewnić, że nie są sprawdzane biura informacji kredytowej i gospodarczej.
Plusy i minusy pożyczek społecznościowych
Za duży plus pożyczki społecznościowej możemy uznać możliwość konfiguracji warunków umowy w porozumieniu z drugą stroną umowy. Atutem jest również możliwość dodatkowego zarobku, jeśli posiadamy wolną gotówkę. Dla wielu konsumentów istotne są również nieco niższe koszty otrzymania pożyczki w porównaniu ze standardowymi możliwościami. Bez wątpienia pożyczki społecznościowe są również rozwiązaniem dla osób, które nie chcą wpisać w historii kredytowej kolejnego zobowiązania.
Natomiast za minus możemy postrzegać większe ryzyko, które wiąże się z podpisaniem umowy z nieznaną osobą. Kolejną ujemną kwestią social lendingu jest konieczność odprowadzenia podatku przez obie strony umowy. Pożyczkobiorca zobligowany jest do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5 procent od wysokości pożyczki. Z kolei pożyczkodawca obarczony jest 19-procentowym podatkiem od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatek Belki. Na ogół pożyczki społecznościowe opiewają na niższe kwoty niż kredyt gotówkowy z banku, czy pożyczka z firmy pozabankowej.