Słyszałeś o sytuacji, w której ktoś zarezerwował zagraniczne wakacje, a na kilka dni przed wyjazdem zorientował się, że jego paszport jest nieważny? A może sam miałeś takie perypetie? Chcielibyśmy napisać – nic się nie martw, możesz wyrobić paszport w kilka dni, lub wyrób paszport tymczasowy. Niestety wyrobienie tego międzynarodowego dokumentu nie jest, aż tak szybkie. Choć samo złożenie dokumentów zajmuje teraz kilka chwil, to aby otrzymać paszport, musisz uzbroić się w cierpliwość. Jak wyrobić paszport? Jakie dokumenty są konieczne? W jakim przypadku można wyrobić paszport tymczasowy? Odpowiadamy.
Czym jest paszport?
W ustawie z dnia 27 stycznia 2022 r. o dokumentach paszportowych paszport nazywany jest właśnie dokumentem paszportowym, który:
Art. 3. [Znaczenie dokumentu paszportowego]
Dokument paszportowy jest dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy oraz potwierdzającym obywatelstwo polskie i tożsamość posiadacza.
Paszport jest obok dowodu osobistego jednym z dwóch głównych dokumentów potwierdzających tożsamość (za szczególne dokumenty tożsamości uważa się książeczkę wojskową i książeczkę żeglarską), które obowiązują w Polsce. W ogromnym skrócie różnicą pomiędzy dowodem osobistym i paszportem jest możliwość przekraczania granicy państw spoza Unii Europejskiej. Od 2007 roku Polska dołączyła do Strefy Schengen, co oznacza brak kontroli granicznych w państwach Unii Europejskiej. W związku z tym, że do naszych europejskich sąsiadów możemy wyjechać, posługując się jedynie ważnym dowodem osobistym, wiele osób zapomina o paszporcie. Często zdarza się, że w pierwszej kolejności kupujemy wakacje zagraniczne np. w Egipcie, a dopiero później orientujemy się, że nasz paszport już od dawna jest nieważny. Jeśli zorientujemy się zawczasu, czyli na co najmniej miesiąc przed wyjazdem, zdążymy wyrobić niezbędny dokument. W dużo trudniejszym położeniu będziemy wówczas, gdy do wyjazdu zostało nam kilka dni. Jak wyrobić paszport w takiej sytuacji? Czy urzędnicy będą łaskawi?
Jak wyrobić paszport?
Paszport możesz wyrobić w każdym biurze paszportowym w Polsce – zniesiono bowiem obowiązek rejonizacji. Niekiedy w szczególności w dużych miastach kolejki do biura paszportowego są wyjątkowo długie. Takie sytuacje mogą mieć miejsce tuż przed okresem urlopowym. Aby zaoszczędzić czas, możesz udać się do dowolnej miejscowości, w której również znajduje się urząd. Obecnie nie musisz rejestrować się także do internetowej rejestracji kolejki. Wystarczy, że będąc na miejscu, pobierzesz bilet z numerem, by oczekiwać na swoją kolej. Paszport można wyrobić tylko osobiście, nie jest możliwe jego wyrobienie online, nawet gdy posiadasz podpis kwalifikowany.
Jakie dokumenty będą Ci potrzebne? Aby złożyć wniosek o paszport, jako osoba dorosła potrzebujesz jedynie mieć ze sobą ważny dowód osobisty i jedno zdjęcie. Pamiętaj, że opłata za wyrobienie paszportu to obecnie 140 złotych. Jeżeli chcesz zapłacić bezgotówkowo, np. kartą płatniczą zrobisz to w okienku. Możliwe, że będziesz mógł zapłacić również telefonem używając zbliżeniowo kodu BLIK. W przypadku, gdy paszport chcesz opłacić gotówką, możliwe, że będziesz musiał się udać do kasy urzędu. Wówczas pierwsze opłać należność a dopiero później wraz z dowodem płatności i dowodem osobistym oraz zdjęciem udaj się do okienka. Urzędnicy respektują także aplikację mObywatel.
Samo złożenie wniosku nie wymaga już ręcznego wypełniania wniosku. Wszystkie konieczne informacje pobiera system na podstawie danych z dowodu osobistego. Twoim zadaniem jest jedynie sprawdzenie poprawności danych, złożenie podpisu i udostępnienie odcisku obu palców wskazujących. Obecnie każdy paszport posiada zapis odcisków w formie elektronicznej – nie są jednak widoczne. Po złożonym wniosku pozostaje ci uzbroić się w cierpliwość i czekać na powiadomienie z biura paszportowego, o możliwości odbioru dokumentu.
Jak długo czeka się na paszport? Oficjalne strony rządowe podają, że czas oczekiwania na paszport wynosi około 30 dni. Wiele jednak zależy od okresu, w którym paszport wyrabiasz. Możliwe, że gdy po paszport udałeś się poza sezonem urlopowym, twój dokument będzie dostępny nieco wcześniej np. po dwóch tygodniach. Pamiętaj, że paszport można odebrać tylko osobiście.
Jak wyrobić paszport tymczasowy?
Wziąłeś pożyczkę bez BIK, bo ktoś zaproponował ci niepowtarzalną okazję wylotu do Azji. Okazało się, że twój paszport jest nieważny od kilku miesięcy. Czy w związku z tym możesz wyrobić paszport tymczasowy? Niestety, aby otrzymać paszport tymczasowy, musisz mieć bardzo poważne i uzasadnione podstawy. Wyjazd wakacyjny nawet finansowany z pożyczki na dowód osobisty nie jest wystarczającym powodem. Paszport tymczasowy możesz otrzymać gdy:
- Na odbiór paszportu biometrycznego czekasz poza granicami Polski,
- Tymczasowo nie można pobrać twoich odcisków palców (uległeś wypadkowi),
- Twój wyjazd związany jest z koniecznością powrotu do stałego miejsca pobytu, pogrzebem członka rodziny, chorobą, opieką nad dziećmi lub ich nauką, a także z działalnością zawodową.
Jak można wywnioskować, ustawodawca nie przewidział wyjazdów wypoczynkowych. Poza tym wydanie paszportu tymczasowego uzależnione jest od indywidualnej oceny urzędników.
Jeżeli przebywasz poza granicami Polski i musisz wyrobić paszport, udaj się do Ambasady polskiej lub do Konsulatu. Pamiętaj o tym, aby wziąć ze sobą wszystkie niezbędne dokumenty, w tym również potwierdzenie konieczności wyjazdu np. badania lekarskie lub zawiadomienie o pogrzebie.
Paszport dla dziecka – czego wymagają urzędnicy?
Jeśli zamierzasz wyjechać z dziećmi do krajów Unii Europejskiej, wystarczy, że dzieci będą miały dowody osobiste. W przypadku wyjazdu do państw spoza Unii musisz wyrobić im paszporty. Jak wyrobić paszport dziecku? W przypadku wyrabiania paszportu dziecka kluczowa jest obecność obojga rodziców lub opiekunów prawnych. Naturalnie są sytuacje, w których rodzic nie musi być obecny:
- Drugi rodzic lub opiekun prawny wyraził zgodę na wydanie paszportu. Zgoda musi być jednak potwierdzona przez urzędnika z biura paszportowego, notariusza lub konsula,
- Ojciec dziecka nie jest znany.
- Jeden z rodziców nie żyje,
- Jeśli z orzeczenia sądu wynika, że drugi rodzic nie ma prawa decydować o wydaniu paszportu.
- Rodzic lub opiekun ma orzeczenie sądu rodzinnego, z którego wynika, że sąd wyraził zgodę na wydanie paszportu dla dziecka.
Musisz pamiętać także o tym, że obecność dziecka powyżej 5. roku życia jest obowiązkowa. Dzieci młodsze nie muszą być obecne ani podczas składania wniosku, ani przy odbiorze dokumentu. Odciski palców pobierane są dzieciom dopiero od 12. roku życia.
Jakie dokumenty są potrzebne, aby wyrobić paszport dla dziecka? Udając się do biura paszportowego, weź ze sobą dowód osobisty dziecka lub ważny paszport, wniosek na ogół wypełniany jest przy okienku. Pamiętaj także o jednym kolorowym zdjęciu i opłacie za dokument. Dzieci mogą skorzystać z ulgi, weź zatem legitymację szkolną. Z legitymacją szkolną paszport kosztuje 30 złotych zamiast 60 złotych. W przypadku rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny koszt wydania paszportu wyniesie 15 złotych. Paszport dla dzieci wydawany jest na 5 lat.
Podsumowanie
Jak wyrobić paszport, w przypadku pilnego wyjazdu? Wszystko zależy od powodu, dla którego musisz opuścić kraj. Jeśli powodem jest jedna z wymienionych powyżej sytuacji, prawdopodobnie paszport otrzymasz w dość krótkim czasie. Jeśli pytasz jak wyrobić paszport, by wyjechać na urlop możliwe, że twoja pobudka nie będzie wystarczająca do otrzymania paszportu tymczasowego.