Praktycznie każdy przedsiębiorca niezależnie od tego, w jakiej branży prowadzi swoją działalność, spotyka się z zastojami finansowymi. Niekiedy opóźnienia w spłatach od kontrahentów lub odbiorców są na tyle wysokie, że musi posiłkować się wsparciem banków i innych instytucji finansowych. Z pewnością pomocne w utrzymaniu płynności finansowej są umowy zawierane pomiędzy dostawcami i odbiorcami towarów i usług. Jedną z takich umów jest kredyt kupiecki. Na czym polega kredyt kupiecki? Czy jest to bezpieczna forma wsparcia pomiędzy biznesami? Jakie korzyści wynikają z kredytu kupieckiego? Odpowiadamy.
Czym jest kredyt kupiecki?
Kredyt kupiecki jest niczym innym jak umową pomiędzy dwoma parterami biznesowymi. Inną nazwą, z którą możesz się spotkać to kredyt towarowy lub kredyt handlowy. Jeśli jesteś przedsiębiorcą i prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, a może prowadzisz średnie przedsiębiorstwo, zapewne wiesz, czym są zatory finansowe. Zator to sytuacja, w której w firmie brakuje środków np. na bieżące opłaty, wypłaty pracowników, czy zatowarowanie. Często dochodzi do nich w wyniku opóźnień w płatnościach, czy wydłużonemu okresowi spłaty. Niektórzy radzą sobie z nimi, mając pod ręką kredyt obrotowy. Inni wolą korzystać według potrzeby z kredytów gotówkowych, czy pożyczek bez BIK. W tym przypadku mowa raczej o jednoosobowych firmach. Duże przedsiębiorstwa muszą korzystać ze wsparcia banków.
W celu uniknięcia takich sytuacji firmy, które współpracują ze sobą od dłuższego czasu, wspierają się właśnie kredytem kupieckim. Na ogół oznacza to udzielenie zgody przed dostawcę towaru na odroczenie, czy też wydłużenie terminu płatności za towar lub usługę. Dzięki temu kupujący jest w stanie wykorzystać towar do własnych celów (przetworzyć go) i sprzedać z zyskiem. Przedsiębiorcy umawiają się zatem na prolongatę, która finalizowana jest spisaniem odpowiedniej umowy.
Polskie prawo nie określa przepisów, według których ma być spisana umowa kredytu kupieckiego. Warunki ustalają miedzy sobą strony umowy. Okres spłaty uzależniony jest przede wszystkim od zaufania, jakim darzą się przedsiębiorcy, ale także od wartości towaru i możliwości finansowych obu stron. Przeważnie termin spłaty wynosi 30 dni, ale zdarzają się także umowy na 14 i 60 dni. Kredyt kupiecki można porównać do płatności odroczonych, jakie stosują sklepy wobec konsumentów.
Warto również podkreślić, że kredyt kupiecki na ogół nie jest oprocentowany. W związku z tym jest bardzo atrakcyjną formą wsparcia. Ponadto nie wymaga ingerencji instytucji finansowych, można go zatem zawrzeć dużo szybciej niż tradycyjny kredyt dla podmiotów gospodarczych.
Jak księgować kredyt kupiecki?
Jednym z częstszych pytań dotyczących kredytu kupieckiego jest to o sposób jego księgowania? Szczególnie interesują się tym zagadnieniem przedsiębiorcy z niewielkim doświadczeniem lub ci, którzy korzystają z tego rozwiązania po raz pierwszy. Jak zatem zaksięgować płatność, jeśli następuje ona w innym momencie niż dostarczenie towaru, produktu lub usługi?
Sprzedawca, który udzielił kredytu kupieckiego, musi rozliczyć podatek dochodowy PIT lub CIT. Rozliczyć musi się niezależnie od tego, czy zapłatę otrzymał, czy też nie. Podobnie z zapłatą podatku VAT. Odsetki od kredytu kupieckiego zwolnione są z podatku VAT, traktowane są bowiem jako odrębne świadczenie finansowe.
Korzyści z kredytu kupieckiego?
Korzyści z kredytu kupieckiego bez wątpienia osiągają obie strony. Jakie są korzyści dla kupującego?
Kupujący (odbiorca) dzięki możliwości otrzymania kredytu kupieckiego:
- Jest w stanie zachować płynność finansową,
- Kredyt kupiecki bez wątpienia jest jedną z najtańszych opcji finansowania,
- Jest bezpieczny i dostępny, szczególnie jeśli do tej pory wywiązywałeś się z poprzednich zobowiązań,
- Nie wymaga wysokich zabezpieczeń, które często wymagane są przy kredytach bankowych,
- Brak skomplikowanych procedur, długiego czasu rozpatrywania wniosku, składania dużej liczby dokumentów,
- Umożliwia rozwój nowych przedsiębiorstw,
- Wspiera rozwój małych i średnich firm,
- Jest dodatkowym źródłem finansowania (w międzyczasie jako przedsiębiorca możesz wytworzyć i sprzedać towar lub usługę)
- I inne.
Jakie korzyści może uzyskać dostawca? Oto lista:
- Nowi kontrahenci
- Większa konkurencyjność i atrakcyjność przedsiębiorstwa, które jest skłonne udzielić kredytu kupieckiego,
- Wzmocnienie pozycji na rynku,
- Wzrost sprzedaży i wypracowanie zysku, często dzięki udzieleniu kredytu sprzedawca może podnieść cenę swojego towaru lub usługi.
Jak zadbać o bezpieczeństwo przy kredycie kupieckim?
Bez wątpienia kredyt kupiecki ma wiele zalet dla obu stron umowy. Jednak każde takie działanie wiąże się z obawami z dwóch stron. Kredytodawca może się obawiać, że kredytobiorca finalnie nie spłaci zobowiązania. Nie da się ukryć, że taka sytuacja jest zbliżona do sytuacji, w której konsument zaciąga pożyczkę dla zadłużonych z instytucji pozabankowej. W tym przypadku warto postępować podobnie jak banki, czy instytucje pozabankowe i dokładnie sprawdzić kontrahenta. Oczywiście, jeśli podjąłeś współpracę z innym przedsiębiorcą i jesteś z niej zadowolony dużo łatwiej w tym przypadku o udzielenie kredytu kupieckiego. W gorszej sytuacji są dostawcy, którzy nie mają jeszcze żadnych doświadczeń z nowym odbiorcą. W tym przypadku warto sprawdzić, chociażby białą listę podatników VAT, czy wyszukać innych kontrahentów odbiorcy. Sprawdzenie przyszłego kontrahenta jest bardzo dobrym sposobem upewnienia się, czy kredytobiorca wywiązuje się ze swoich zobowiązań.
Innym zagrożeniem czyhającym na kredytodawcę jest sytuacja, w której udzielił zbyt wielu kredytów kupieckich. Wówczas to on może się borykać z utratą płynności finansowej. Szczególnie w przypadku, gdy kilku kontrahentów w jednym czasie nie wywiązało się ze wspólnie wypracowanych postanowień umowy.
Bardzo dużym zagrożeniem dla strony udzielającej kredytu jest wspomniany wcześnie zator płatniczy. Szczególnie trudna do wyprowadzenia jest sytuacja, w której strona udzielająca kredytu kupieckiego sama z niego skorzystała u innego podmiotu gospodarczego. W takich momentach może dochodzić do poważnych komplikacji finansowych, a nawet niewypłacalności firmy.
Podsumowanie
Kredyt kupiecki ma bez wątpienia wiele zalet zarówno dla dostawców, jak i odbiorców. Niemniej jednak obie strony powinny się zabezpieczać i korzystać z nich tylko w wyjątkowych sytuacjach. Niekiedy bezpieczniejsza jest rezygnacja z kredytu i osiągnięcie mniejszych zysków niż zaciąganie zobowiązań, przy których nie ma się pewności co do ich spłaty. Jak można się zabezpieczyć przed ewentualnym ryzykiem braku spłaty kredytu kupieckiego?
Przede wszystkim warto korzystać z tej formy finansowania, gdy masz pewność, że kontrahent jest godnym zaufania przedsiębiorcą. Ponadto, jeśli tylko stwierdzisz opóźnienia w spłacie, zacznij reagować. Nie dopuszczaj do sytuacji, w której ty możesz pozostać bez środków finansowych. Zanim podejmiesz współpracę z nowym kontrahentem, dokładnie go sprawdź. Pamiętaj również o tym, aby zawsze dobrze udokumentować transakcję. Wszelkie niejasności i niuanse spisuj i wymagaj podpisu od przedsiębiorcy. Jeśli nie jesteś pewny co do uczciwości kontrahenta, zrezygnuj z udzielenia kredytu lub żądaj dodatkowego zabezpieczenia transakcji. Pomyśl o faktoringu, który zabezpieczy twoje finanse, a także potwierdzi wiarygodność twojego odbiorcy. Dzięki faktoringowi zachowasz płynność finansową.