Mamy coraz łatwiejszy dostęp do nowych samochodów – możemy, kupić je korzystając z leasingów na firmę, a także osobę prywatną. Od dawna wspieramy się także kredytami samochodowymi. Pomimo tego, nadal bardzo chętnie wybieramy możliwość zakupu auta używanego. Co więcej, bardzo często są to samochody sprowadzane z zagranicy. Niektórzy po używane auta jeżdżą samodzielnie, inni wybierają sprowadzone auto z komisu samochodowego. Często cena aut sprowadzanych jest niższa niż w Polsce. Należy jednak pamiętać, że do ceny auta należy doliczyć akcyzę. Czym jest akcyza i na kim spoczywa obowiązek jej opłacenia? Ile mamy czasu, aby ją uregulować i jaka to kwota? Na te i inne pytania odpowiadamy w dalszej części artykułu.
Co to akcyza?
Akcyza to podatek pośredni (do którego należy również podatek VAT), nakładanych na wybrane towary i usługi. Przeważnie kojarzy się z wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi. Ponadto jedną z kategorii objętych akcyzą są samochody osobowe sprowadzane z zagranicy. Przepisy te zostały wprowadzone z dniem 6 grudnia 2008 roku. Celem wprowadzenia akcyzy było zwiększenie zainteresowania pojazdami produkowanymi i sprzedawanymi w kraju. Dokładne wytyczne dotyczące tego, kto i w jakiej sytuacji musi opłacić podatek akcyzowy za zakup pojazdu, wyszczególnione są we wspomnianej ustawie a dokładnie w art. 100 podatku akcyzowego:
Art. 100. Samochód osobowy jako przedmiot opodatkowania akcyzą
W przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
1) import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, z wyłączeniem przypadków, gdy dług celny wygasł na podstawie art. 124 ust. 1 lit. e-g lub k unijnego kodeksu celnego;
2) nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;
3) pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym:
a) wyprodukowanego na terytorium kraju,
b) od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2.
Obowiązek uiszczenia akcyzy spoczywa na każdej osobie, która importuje samochód osobowy niezarejestrowany wcześniej w Polsce. Dotyczy to zarówno aut sprowadzanych z krajów Unii Europejskiej, jak i spoza Wspólnoty. Obowiązek podatkowy powstaje w dniu przemieszczenia pojazdu na terytorium Polski lub w dniu nabycia prawa własności, jeśli nastąpiło to po sprowadzeniu samochodu. Jednak w przypadku zakupu samochodu z komisu to właściciel komisu (komisant) zobowiązany jest do opłacenia akcyzy.
>> Może Cię zainteresować: Kredyt czy leasing na samochód, którą opcję wybrać?
Ile wynosi akcyza za samochód?
Wysokość akcyzy zależy od wartości samochodu oraz pojemności jego silnika. W przypadku zakupu auta na firmę liczy się kwota na fakturze. Natomiast w przypadku auta kupowanego przez osobę prywatną brana pod uwagę jest kwota z umowy kupna-sprzedaży pojazdu. Rozważając zakup samochodu z zagranicy, warto wziąć pod uwagę, że im większa pojemność silnika, tym wyższy podatek. Różnice pomiędzy stawkami są dość spore. Stawki obowiązujące 2024 roku:
- 3,1% wartości dla aut o pojemności poniżej 2000 cm3
- 18,6% wartości dla aut o pojemności powyżej 2000 cm3
Przykład: Pan Tomasz sprowadził z Niemiec samochód o pojemności 1,8 l w cenie 30 000 złotych. Jest to samochód o pojemności silnika mniejszej niż 2000 cm3, stąd zakup objęty jest stawką akcyzy 3,1%. Pan Tomasz musi zatem zapłacić 930 złotych. Gdyby jednak samochód w tej cenie miał pojemność silnika powyżej 2000 cm3, koszt akcyzy wyniósłby 5 580 złotych. Bez wątpienia różnica jest dość spora.
Kwotę akcyzy można obliczyć samodzielnie przed zakupem, znając wartość auta i pojemność silnika. Zdarza się, że konsument nie wliczyła akcyzy do swojego budżetu na zakup samochodu. Biorąc pod uwagę dodatkowe opłaty, w tym koszty rejestracji samochodu i opłaty za obowiązkowe ubezpieczenie OC, łącznie może powstać spora suma. W związku z tym wiele osób posiłkuje się pożyczkami na dowód osobisty lub innymi instrumentami finansowymi umożliwiającymi dopełnienie formalności.
Jak zapłacić akcyzę?
Aby uregulować akcyzę, należy w ciągu 14 dni od powstania obowiązku podatkowego złożyć w urzędzie skarbowym deklarację AKC-U/S. Następnie w terminie 30 dni od sprowadzenia pojazdu trzeba uiścić należną kwotę. Dokumenty wymagane przy składaniu deklaracji to m.in. umowa kupna-sprzedaży, dowód rejestracyjny oraz zaświadczenie o badaniu technicznym.
Należy pamiętać, że wartość pojazdu trzeba przeliczać na złotówki według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego (NBP), w dniu nabycia pojazdu. Liczy się data umieszczona na fakturze lub umowie kupna-sprzedaży.
Dane potrzebne do wypełnienia formularza:
- Numer PESEL lub NIP płatnika, które wpisuje się w rubryce – identyfikator podatkowy,
- Dane właściwego naczelnika urzędu skarbowego,
- Cel, w którym składany jest formularz,
- Rodzaj podatnika, czyli osoba fizyczna lub firma – podatnik niebędący osobą fizyczną,
- Imię i nazwisko płatnika,
- Status podatnika – ta rubryka dotyczy własności np. jedyny właściciele lub współwłaściciel,
- Adres zamieszkania podatnika lub adres siedziby firmy,
- Kwota podatku akcyzowego,
- informacje dotyczące pojazdu w tym jego marka, model, rocznik, stan, moc i pojemność silnika, numer VIN, sposób napędu, rodzaj skrzyni biegu, rodzaj nadwozia, stan techniczny,
- Dowód własności, czyli faktura lub umowa kupna-sprzedaży.
>> Przeczytaj także: Czy warto wziąć samochód na raty?
Jakie są stawki akcyzy na samochody elektryczne?
Niektóre samochody elektryczne nie podlegają akcyzie. Zgodnie z art. 109a ustawy o podatku akcyzowym, pojazdy elektryczne, których konstrukcja pozwala na osiągnięcie prędkości powyżej 25 km/h i wykorzystujące wyłącznie energię elektryczną gromadzoną przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania i napędzanych wodorem są zwolnione z akcyzy przy imporcie do Polski. Zwolnienie to obejmuje zarówno w pełni elektryczne samochody osobowe (BEV), jak i hybrydy typu plug-in (PHEV) z możliwością ładowania z gniazdka. Zwolnienie nie dotyczy natomiast hybryd klasycznych (HEV) bez możliwości ładowania.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku samochodów w pełni elektrycznych zwolnionych z akcyzy nadal należy pozyskać dokument uprawniający do zwolnienia. Dokument ten można uzyskać w Urzędzie skarbowym. Koszt takiego zgłoszenia to jedynie opłata skarbowa wynosząca 17 złotych. Zwolnienie należy przedstawić przy rejestracji pojazdu.
W bieżącym roku obowiązują preferencyjne stawki akcyzy dla posiadaczy aut hybrydowych:
Dla hybryd klasycznych (HEV) bez możliwości ładowania z gniazdka, stawka wynosi 9,3% wartości pojazdu, jeśli pojemność silnika spalinowego przekracza 2000 cm3, ale nie jest większa niż 3500 cm3.
W przypadku hybryd plug-in (PHEV) z opcją ładowania z zewnętrznego źródła prądu, przy pojemności silnika powyżej 2000 cm3 do 3500 cm3, obowiązuje również stawka 9,3% wartości auta.
Przy klasycznej hybrydzie o pojemności do 2000 cm3, akcyza wyniesie 1,55% wartości samochodu.
Podsumowanie
Kupując samochód z zagranicy do kosztów zakupu, należy doliczyć także koszty związane z akcyzą. Wysokość akcyzy uzależniona jest od wartości pojazdu, a także pojemności silnika. Obliczając swój budżet na samochód, warto uwzględnić także koszty przerejestrowania samochodu, przeglądu technicznego i oczywiście obowiązkowego ubezpieczenia OC. Niekiedy kupując auto na kredyt samochodowy, można wszystkie powyższe koszty włączyć do kredytu, powiększając tym samym otrzymaną sumę.