Posiadanie polisy ubezpieczeniowej to niekiedy konieczność, ale bywa także, że decydujemy się na nią z przezorności. Zanim jednak staniemy przed wyborem ubezpieczenia, powinniśmy znać terminologię i pojęcia, którymi operuje się w branży ubezpieczeniowej. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu będziemy świadomie podejmować decyzję, a żaden zapis w umowie nas nie zaskoczy. Jedną z ważnych informacji, którą powinniśmy poznać przed zawarciem umowy z towarzystwem ubezpieczeniowym, jest suma ubezpieczenia. Co ważne suma ubezpieczenia może być stała lub zmienna, a często jest także mylona z sumą gwarancyjną. W tym artykule odpowiemy, czym jest suma ubezpieczenia, jakie są jej rodzaje i kto ustala jej wysokość?
Co to jest suma ubezpieczenia?
Suma ubezpieczenia jest kwotą górnej granicy odpowiedzialności firmy ubezpieczeniowej w ramach zawartej umowy ubezpieczeniowej. Innymi słowy, to maksymalna kwota, którą może wypłacić towarzystwo ubezpieczeniowe w ramach wykupionej polisy. Musimy jednak mieć na uwadze, że suma ubezpieczenia nie zawsze pokryje faktycznie poniesione starty. Może się bowiem okazać, że polisa była zawarta na niższą sumę, niż realne straty.
Przykład 1:
Pani Katarzyna wykupiła polisę ubezpieczeniową na mieszkanie z sumą ubezpieczenia w wysokości 100 000 złotych. Jednak w wyniku pożaru mieszkanie Pani Katarzyny doszczętnie spłonęło. Rzeczoznawca oszacował straty na 500 000 złotych. W związku z tym, że suma ubezpieczenia była zbyt niska, Pani Katarzyna otrzyma jedynie środki do maksymalnej wysokości sumy ubezpieczenia, czyli do 100 000 złotych. W tym przypadku można powiedzieć o tym, że suma ubezpieczenia była niedoszacowana i nie odpowiadała faktycznym potrzebom Pani Katarzyny.
Warto również podkreślić, że suma ubezpieczeń przeznaczana jest na wszystkie zdarzenia, które objęte są ubezpieczeniem w określonym czasie. Jeśli zatem zawarliśmy ubezpieczenie na 12 miesięcy, to każde zdarzenie będzie pomniejszało sumę ubezpieczenia na kolejne zdarzenie.
Przykład 2:
Pan Jerzy wykupił polisę z sumą ubezpieczenia na 80 000 złotych. W drugim miesiącu trwania okresu ochronnego Pan Jerzy poniósł szkodę. Towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaciło wówczas Panu Jerzemu rekompensatę w wysokości 13 000 złotych. W związku z tym pula na ubezpieczenie kolejnych zdarzeń jest pomniejszona o wypłaconą sumę.
Wspomniana powyżej sytuacja nazywa się konsumpcją ubezpieczenia, czyli suma ubezpieczenia jest redukowana o kwotę wypłaconego ubezpieczenia. W tym przypadku mamy do czynienia ze zmienną sumą ubezpieczenia. Aby po wypłacie środków zachować początkową (wyższą) sumę ubezpieczenia należy dopłacić składkę, która wyrówna sumę ubezpieczenia do pożądanej kwoty.
Drugą dostępną opcją jest stała suma ubezpieczenia (nieredukcyjna), w której wypłata środków nie pomniejsza sumy ubezpieczenia i nie wymaga dopłat do składki.
>> Może Cię zainteresować: Czy ubezpieczenie kredytu zawsze jest obowiązkowe?
Suma gwarancyjna
Bardzo częstym błędem w kontekście ubezpieczeń jest utożsamianie sumy gwarancyjnej z sumą ubezpieczenia. Tak jak wspomnieliśmy suma ubezpieczenia to maksymalna kwota, którą możemy otrzymać w ramach odszkodowania. Natomiast suma gwarancyjna dotyczy jedynie ubezpieczeń OC zarówno samochodowych, jak i ubezpieczeń w życiu prywatnym i przy działalności gospodarczej. Suma gwarantowana określona jest przez prawo i jest zapisana w Ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, z dnia 22 maja 2003 roku. Ustawodawca określił, że maksymalna suma gwarancyjna przy OC nie może być niższa niż:
- 5 210 000 euro na jednego poszkodowanego (w przypadku szkód na osobie),
- 1 050 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia (w przypadku szkód w mieniu).
Suma ubezpieczenia a wysokość świadczenia
Czy wysoka suma ubezpieczenia jest gwarancją otrzymania wysokiego świadczenia? Niestety nie. Wysokość świadczenia nie jest uzależniona od tego, na jaką kwotę wykupiliśmy polisę, lecz od wysokości poniesionych szkód. Co więcej, wysokość poniesionych strat obliczana jest na podstawie opinii biegłego rzeczoznawcy. Ponadto wysokość świadczenia nie może być wyższa niż wysokość sumy ubezpieczenia. Nie otrzymamy zatem rekompensaty w wysokości przewyższającej sumę ubezpieczenia.
Istnieje jednak jeszcze jeden rodzaj sumy ubezpieczenia, czyli tzw. prewencyjna suma ubezpieczenia, czyli dodatkowy zapis w umowie polisy. Stosowany jest w przypadku ubezpieczenia mienia i dotyczy zdarzeń losowych. Jest formą kompensacji, gdy główna suma ubezpieczenia jest źle oszacowana. Na ogół możliwość skorzystania z prewencyjnej sumy odszkodowania wiąże się z dopłatą do składki.
Nie da się ukryć, że poprawne oszacowanie wysokości ubezpieczenia ma realne znaczenie dla faktycznego pokrycia szkód. Warto zatem w pierwszej kolejności dobrze wycenić mienie, które chcemy ubezpieczyć. Jest to istotne z dwóch względów. Istnieje bowiem możliwość niedoubezpieczenia, jak i nadubezpieczenia. Do niedoubezpieczenia dochodzi w przypadku, gdy wartość mienia w znacznym stopniu przekracza wartość sumy ubezpieczenia. Natomiast nadubezpieczenie występuje w sytuacji, gdy wartość mienia jest niższa niż wartość sumy ubezpieczenia. Pomimo płacenia wysokiej składki, ubezpieczyciel nie wypłaci kwoty, która przewyższa wartość mienia.
Kto ustala sumę ubezpieczenia?
Sumę ubezpieczenia każdy może określić samodzielnie. Niezależnie od tego, czy kupujemy ubezpieczenie OC, AC, czy ubezpieczenie podróżne. Niemniej jednak często korzystamy z pakietów, które odgórnie ustalają towarzystwa. Na ogół w tym przypadku kierujemy się kosztem, który należy ponieść w momencie podpisywania umowy. Zanim jednak zdecydujemy się na odgórnie określone zasady, warto przeanalizować swoją sytuację materialną, potrzeby i rodzaj zdarzeń, przed którymi chcemy się zabezpieczyć. Dzięki temu unikniemy sytuacji, w której pomimo korzystania z polisy jesteśmy zmuszeni do pokrycia szkód z własnej kieszeni. Często, gdy poniesiemy straty, musimy posiłkować się kredytami lub pożyczkami online, by naprawić wyrządzone szkody.
Jak obliczyć sumę ubezpieczenia?
Aby ubezpieczenie w pełni spełniało swoją funkcję i chroniło ubezpieczonych, powinno być dobrze skomponowane. Należy zatem wziąć pod uwagę kilka czynników:
- Rodzaj ubezpieczenia,
- Okres trwania polisy,
- Zakres ubezpieczenia,
- Faktyczna wartość mienia,
- Sytuacja materialna ubezpieczającego, a w przypadku polisy na życie również zaciągnięte kredyty hipoteczne, kredyty konsolidacyjne, gotówkowe, czy nawet karty kredytowe,
- Posiadane oszczędności,
- Inne zabezpieczenia, w tym inne polisy,
- Inwestycje,
- Stałe koszty utrzymania,
- Inne.
Jeżeli chcemy skorzystać z ubezpieczenia, zawsze warto skontaktować się z doradcą. Dzięki temu łatwiej będziemy mogli oszacować wartość ubezpieczanego mienia lub w przypadku ubezpieczenia na życie i zdrowie kosztów związanych z zapewnieniem bytu sobie i rodzinie. Ustalenie sumy ubezpieczenia i zakresu ochrony jest w tym przypadku kluczowe. To od tych czynników zależy kwota składki, a także wysokość ewentualnego odszkodowania.
Podsumowanie
Suma ubezpieczenia to maksymalna kwota, którą towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci w ramach polisy. Wysokość sumy ubezpieczenia może być stała lub zmienna, co wpływa na sposób jej konsumpcji. Z kolei konsumpcja ubezpieczenia polega na pomniejszaniu sumy ubezpieczenia o wypłacone odszkodowania. Ważne jest, że suma ubezpieczenia nie zawsze pokrywa rzeczywiste straty, co może prowadzić do niedoubezpieczenia. Z kolei wysoka suma ubezpieczenia nie gwarantuje wysokiego świadczenia, które zależy od rzeczywiście poniesionych szkód. Dlatego przed podpisaniem umowy warto skonsultować się z doradcą ubezpieczeniowym, aby dokładnie oszacować wartość ubezpieczanego mienia. Odpowiednie ustalenie sumy ubezpieczenia jest niezmiernie istotne dla skutecznej ochrony przed stratami finansowymi.