Bez wątpienia sytuacja gospodarcza się ustabilizowała. Możemy zatem zauważyć wyraźny spadek inflacji w porównaniu do poprzedniego roku. Choć takie wyniki cieszą praktycznie każdego konsumenta, to jednak musimy pamiętać o ważnej kwestii. Nadal stawki VAT na żywność, ceny energii i gazu dla gospodarstw domowych są obniżone. W związku z tym możemy się spodziewać, że czy tego chcemy, czy nie inflacja wzrośnie. Nie jest to optymistyczna wiadomość, szczególnie że większość pracowników otrzymuje pensje na tym samym poziomie. Remedium może stanowić podwyżka inflacyjna. Czym ona jest i komu przysługuje? Odpowiadamy w artykule.
Czym jest inflacja?
Pomimo tego, że ten artykuł nie dotyczy dokładnie inflacji, warto rozumieć, co się kryje pod tym pojęciem. Inflacja to temat, który dość często pojawia się w mediach. Czym jednak jest? W skrócie inflacja jest wzrostem ogólnego poziomu cen towarów i usług w gospodarce przez pewien okres. Kiedy poziom inflacji wrasta, za tę samą jednostkę waluty (np. za 100 złotych) możemy nabyć coraz mniej towarów i usług.
Zjawisko to dotyka nas wszystkich. Wyobraź sobie, że idziesz do sklepu, a w ręku masz 10 złotych. Za tę kwotę możesz kupić np. chleb, ser biały i jabłko. Jeśli następnego dnia, chcesz kupić dokładnie te same towary, w tym samym sklepie, a twoje 10 złotych już nie wystarczy, oznacza to, że doświadczyłeś inflacji. Twoje 10 złotych straciło na wartości.
Zjawisko inflacji wpływa zatem na wszystko od naszych oszczędności po codzienne zakupy. Dlatego coraz trudniej jest nam odłożyć środki, po to, by stworzyć poduszkę finansową, czy inwestować małe kwoty. Co więcej, wysoka inflacja sprawia, że nasze oszczędności są coraz mniej warte. Z drugiej strony, niska inflacja również nie jest zjawiskiem korzystnym. Świadczy bowiem o tym, że gospodarka nie rośnie i nie rozwija się tak szybko, jak byśmy chcieli.
Inflacja to nie tylko wzrost cen, ale także zmniejszenie siły nabywczej naszych pieniędzy. Dlatego tak ważne jest umiejętne zarządzanie finansami. Przy wysokiej inflacji dużo trudniej spłaca się zobowiązania finansowe. Za tę samą pensję musimy spłacać wyższe kwoty kredytów konsumenckich, czy kredytów hipotecznych. Wiele osób decyduje się w tym trudnym czasie skorzystać z wakacji kredytowych. Jeśli natomiast inflacja spada, dobrym rozwiązaniem przy nadwyżkach finansowych jest nadpłata kredytu hipotecznego.
Czym jest podwyżka inflacyjna?
Wiemy już, czym jest inflacja. Czym zatem jest podwyżka inflacyjna? Podwyżka inflacyjna nazywana jest również waloryzacją wynagrodzenia i jest to inaczej wzrost wynagrodzenia spowodowany rosnącą inflacją. Zadaniem takiej podwyżki jest zrekompensowanie pracownikowi wysokich cen i zmniejszającej się siły nabywczej pieniądza. Pracownicy pomimo wykonywania tych samych zadań mogą nabywać coraz mniej towarów, a ich poziom życia spada. W związku z tym, wielu pracowników liczy, że pracodawca udzieli im właśnie podwyżki inflacyjnej. Niestety, podwyżka inflacyjna zależy jedynie od dobrej woli pracodawcy. Dlaczego? Odpowiedź w kolejnym akapicie.
Podwyżka inflacyjna w świetle prawa
Pomimo tego, że każdy pracownik chciałby otrzymywać z roku na rok coraz wyższą pensję, nie każdy może liczyć na hojność pracodawcy. Tym bardziej z powodu wysokiej inflacji. Jak się bowiem okazuje, podwyżka inflacyjna nie ma żadnej podstawy prawnej. Jej definicji nie znajdziemy ani w kodeksie pracy, ani w przepisach prawa pracy, czy żadnych innych aktach prawnych. To czy pracodawca udzieli swoim pracownikom podwyżki inflacyjnej, zależy od przyjętej w firmie polityki, a także zysków, które dane przedsiębiorstwo osiąga. Można zatem powiedzieć, że w wielu przypadkach o przyznaniu podwyżki inflacyjnej świadczy wola pracodawcy.
Ile wynosi podwyżka inflacyjna?
Pomimo tego, że podwyżka inflacyjna nie jest obowiązkowa, Główny Urząd Statystyczny podaje, ile powinna wynosić waloryzacja wynagrodzenia. Do obliczenia jej wartości pod uwagę brany jest wskaźnik inflacji w roku poprzedzającym podwyżkę inflacyjną. Jeśli zatem średnioroczny wskaźnik inflacji w 2023 roku wynosił 11,4 procent, to podwyżka inflacyjna powinna wynosić 11 procent. Jeżeli w 2023 roku zarabiałeś 6 000 złotych brutto, to gdyby twój pracodawca wziął pod uwagę inflację, twoja pensja powinna wzrosnąć do 6 660 złotych. Oczywiście, tak jak wspomnieliśmy, to czy otrzymasz podwyżkę, w dużym stopniu zależy od polityki zarządzania wynagrodzeniami, którą przyjęła firma, w której jesteś zatrudniony.
Z drugiej strony wielu przedsiębiorców obawia się, że sytuacja ich firmy w 2024 się pogorszy. Przedsiębiorcy obawiają się recesji gospodarczej i wzrostu kosztów. Stąd, nawet jeśli przedsiębiorca chce wynagrodzić swoich pracowników, może nie wygospodarować na to odpowiedniej puli środków. Optymistycznie nastawiają jednak badania „Barometr Polskiego Rynku Pracy” Personnel Service, z którego wynika, że 39 procent przedsiębiorców chce podnieść wynagrodzenie swoim pracownikom. W szczególności wzrost płac dotyczy branży TSL (transport spedycja logistyka), bo aż 63 procent przedsiębiorców zamierza podnieść pensje.
Jak ubiegać się o podwyżkę?
Niezależnie od tego, czy twój pracodawca wdraża podwyżki inflacyjne, czy też nie, zawsze warto postarać się o jej otrzymanie. O podwyżkę staraj się przede wszystkim wówczas, gdy coraz trudniej jest żyć na dotychczasowym poziomie, a twoje koszty w szybkim tempie gonią dochody. Nie da się ukryć, że osoby, które skorzystały z kredytów hipotecznych, gotówkowych, czy kredytów samochodowych mają spore trudności w spięciu budżetu. Jeśli jesteś w takiej sytuacji, postępuj według poniższych wytycznych.
Abyś mógł liczyć na podwyżkę inflacyjną, musisz przygotować się do rozmowy z przełożonym. Dokładnie przemyśl argumenty, które przedstawią cię w lepszym świetle. Przygotuj „raport”, który będzie świadczył o twoich sukcesach. Jasno zaznacz, które twoje działania wpłynęły pośrednio i bezpośrednio na zwiększenie zysków przedsiębiorstwa. Podkreśl twoje znaczenie dla firmy, śmiało mów o swoich sukcesach, jak również o wsparciu zespołu i innych pracowników.
Wybierając się na rozmowę z przełożonym, zwróć uwagę na odpowiedni moment. Wybierz taki dzień, w którym przełożony będzie mógł poświecić ci co najmniej 30 minut na rozmowę. Staraj się nie narzucać i nie wciskać pomiędzy inne ważne spotkania przełożonego. Rozmowa na korytarzu, również nie będzie odpowiednia. Możesz poprosić przełożonego, aby wyznaczył ci w nadchodzącym tygodniu czas na rozmowę.
W rozmowie z pracodawcą warto również podkreślić trudności, jakie masz w związku z pensją, która nie pozwoli ci zaspokajać podstawowych potrzeb. Naturalnie stawiaj na szczerość, ale lepiej, abyś nie przesadzał z wylewnością. Granie na emocjach może obrócić się przeciwko tobie.
Podsumowanie
Pożywka inflacyjna, choć respektowana jest przez wiele firm, niestety nie jest podparta aktami prawnymi. To czy zostanie przyznana i w jakiej wysokości w dużym stopniu zależy od finansowych zasobów przedsiębiorstwa, a także przyjętej polityki zarządzania wynagrodzeniem pracowników. Jeżeli pracodawca samowolnie nie przyznaje podwyżek, staraj się o nią z własnej inicjatywy.