Utrata pracy jest dość potężnym ciosem, godzącym nie tylko w finanse zwolnionego, ale także w jego poczucie sprawczości. U wielu osób strata źródła dochodu wiąże się uczuciem wstydu i porażki. Jest także powodem do strachu o przyszłość. Obawy te mogą być na tyle duże, że pojawia się zniechęcenie, brak motywacji, a nawet depresja. Co więcej, dla wielu osób, utrata pracy jest jednym z najbardziej stresujących sytuacji w życiu. To szczególnie trudne do przejścia, jeśli ma się rodzinę na utrzymaniu. W tym przypadku szczególnie warto jak najszybciej wziąć sprawy w swoje ręce. Dzięki temu można zyskać dodatkowe środki w postaci dodatku aktywizacyjnego. Czym jest dodatek aktywizacyjny? Kto może go otrzymać i jakie należy spełnić wymagania? Jak długo się go otrzymuje i w końcu najważniejsze pytanie – ile wynosi? Na wszystkie pytania odpowiadamy w artykule.
Czym jest dodatek aktywizacyjny?
Dodatek aktywizacyjny jak możemy wnioskować z nazwy, jest dodatkową formą aktywacji i wsparcia. Dodatek aktywizacyjny zgodnie z ustawą ma za zadanie wspierać osoby bezrobotne w aktywnym poszukiwaniu pracy i co ważniejsze podjęciu zatrudnienia. Świadczenie to wypłaca Powiatowy Urząd Pracy, a przyznawane jest przez starostę. Jednak nie każdy może otrzymać dodatek aktywizacyjny. Aby go otrzymać, należy spełnić określone kryteria.
Kryteria udzielania dodatku aktywizacyjnego zapisano w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 roku. O dodatku aktywacyjnym przeczytamy w artykule 48 wspomnianej ustawy:
Dodatek aktywizacyjny
Bezrobotnemu posiadającemu prawo do zasiłku przysługuje dodatek aktywizacyjny, jeżeli:
1) w wyniku skierowania przez powiatowy urząd pracy podjął zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie i otrzymuje wynagrodzenie niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę;
2) z własnej inicjatywy podjął zatrudnienie lub inną pracę zarobkową.
Jak można zatem zauważyć, aby otrzymać dodatek aktywizacyjny, należy być osobą bezrobotną zarejestrowaną w powiatowym urzędzie pracy, a co więcej mającą prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Dodatek ten jest wypłacany tym, którzy samodzielnie znaleźli zatrudnienie, lub podjęli pracę, do której skierował ich Powiatowy Urząd Pracy.
Kto dodatku aktywizacyjnego nie otrzyma?
Co ważne, nie każdy taki dodatek może otrzymać. Dodatek aktywizacyjny nie przysługuje bowiem w sytuacji, gdy Powiatowy Urząd Pracy skierował osobę bezrobotną do prac interwencyjnych, robót publicznych, lub na stanowisko pracy, którego koszty wyposażenia lub doposażenia zrefundowano (mówi o tym art. 46 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).
Dodatek aktywizacyjny nie przysługuje również w sytuacji, w której bezrobotny ponownie podjął zatrudnienie u pracodawcy, u którego był zatrudniony bezpośrednio przed zarejestrowaniem się w Powiatowym Urzędzie Pracy, jako osoba bezrobotna.
Ponadto dodatek nie przysługuje, gdy bezrobotny podjął zatrudnienie (z własnej inicjatywy) poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. A pracodawcą jest zagraniczny przedsiębiorca.
Dodatek nie przysługuje również, gdy zatrudniony już bezrobotny przebywa na bezpłatnym urlopie. Dodatek wstrzymuje się również, gdy bezrobotny miał do niego prawo i go otrzymywał, lecz przeszedł (będąc już zatrudnionym) na urlop bezpłatny.
Jak długi trzeba być bezrobotnym, żeby otrzymać dodatek aktywizacyjny?
Warto podkreślić, że możliwość otrzymania dodatku występuje tylko wówczas, gdy osoba bezrobotna ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto, aby jego otrzymanie było możliwe, należy złożyć w Powiatowym Urzędzie Pracy stosowny wniosek. Wniosek wypełnia się po otrzymaniu zatrudnienia i podpisaniu umów z nowym pracodawcą. Co należy wpisać we wniosku:
- Dane wnioskodawcy – imię i nazwisko, data urodzenia, adres, dane z Dowodu osobistego itd.
- Dane pracodawcy – pełna nazwa, adres, numer NIP i REGON,
- Datę podjęcia współpracy (podpisania umowy),
- Wysokość otrzymywanego wynagrodzenia,
- Zaświadczenie od pracodawcy lub umowę np. umowę o pracę, lub umowę cywilnoprawną,
- Deklarację, w której uprawniony do otrzymywania dodatku aktywacyjnego zobowiązuje się do informowania urzędu o stanie swojego zatrudnienia.
We wniosku powinna widnieć informacja, z której wynika, że bezrobotny pracę znalazł samodzielnie lub został do niej skierowany przez Powiatowy Urząd Pracy.
Ile wynosi dodatek aktywizacyjny?
Ile wynosi dodatek aktywizacyjny? To jedno z pierwszych pytań, które pada z ust, osób, które o dodatku się dowiadują. Zasiłek dla bezrobotnych w 2023 roku wynosi w podstawowym wymiarze przez pierwsze 90 dni 1 491 złotych i 90 groszy brutto. Podstawą kwoty dodatku aktywacyjnego jest właśnie ta kwota. Zasiłek wynosi bowiem 50 % zasiłku dla bezrobotnych. Dokładnie wyjaśnia to art. 2 przytoczonej powyżej Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, dodatek aktywizacyjny przysługuje w wysokości stanowiącej różnicę między minimalnym wynagrodzeniem za pracę a otrzymywanym wynagrodzeniem, nie większej jednak niż 50 % zasiłku, o którym mowa w art. 72 wysokość zasiłku dla bezrobotnych, ust. 1, przez okres, w jakim przysługiwałby bezrobotnemu zasiłek.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, dodatek aktywizacyjny przysługuje w wysokości do 50 % zasiłku, o którym mowa w art. 72 wysokość zasiłku dla bezrobotnych, ust. 1, przez połowę okresu, w jakim przysługiwałby bezrobotnemu zasiłek.
W związku z powyższym kwota dodatku aktywacyjnego do 50 procent zasiłku może wynosić 745 złotych i 95 groszy. Kwota ta może być jednak niższa. Decyzję o tym, ile wynosi, podejmuje starosta.
Jak długo otrzymuje się ten dodatek?
Okres, w którym przysługuje zasiłek aktywacyjny, uzależniony jest od tego, w jaki sposób bezrobotny znalazł zatrudnienie. W przypadku, gdy bezrobotny znalazł pracę z własnej inicjatywy, dodatek przysługuje przez połowę okresu, w jakim przysługiwałby jeszcze zasiłek dla bezrobotnych.
Z kolei, gdy bezrobotny znalazł pracę, ponieważ został do niej skierowany przez Powiatowy Urząd Pracy, dodatek aktywacyjny będzie otrzymywał przez cały okres należnego zasiłku dla bezrobotnych.
Podsumowanie
Utrata pracy może być ogromnym stresem. Szczególnie gdy zwolniony pracownik posiada na utrzymaniu rodzinę i zobowiązania finansowe w postaci kredytów i pożyczek na dowód. Z pewnością wsparciem jest otrzymywanie zasiłku dla bezrobotnych. Niestety zasiłek jest na tyle niski, że z pewnością nie pokryje nawet podstawowych kosztów utrzymania rodziny. Stąd, jeśli to tylko możliwe, warto jak najszybciej postarać się o nową pracę. Wiele osób woli od razu przejść do poszukiwania zarobku. Warto postarać się o zasiłek dla bezrobotnych i dodatkowe środki, choćby w postaci dodatku aktywizacyjnego. Dodatkowo warto upewnić się, czy zwolnionej osobie nie przysługuje już świadczenie przedemerytalne.
Niemniej jednak otrzymanie wspomnianego dodatku wymaga spełnienia określonych kryteriów. Kwota dodatku aktywizacyjnego nie jest wysoka, ale jeśli bezrobotny znalazł mniej płatną doraźną pracę, dodatek z pewnością będzie istotnym uzupełnieniem budżetu domowego. Nie każdy jednak wie, że może taki dodatek otrzymać. Dlatego warto dzielić się tą informacją i wspierać osoby, które pracy straciły.