Pieniądze pożyczaliśmy od momentu, kiedy tylko powstały. Jednak sposób, w jaki pożyczamy dziś, diametralnie różni się od swoich początków. Obecnie możemy pożyczać pieniądze z bardzo wielu źródeł, jednak zawsze na ściśle określonych zasadach. Jedną z takich zasadach, a zarazem koniecznością jest odprowadzanie podatku od czynności cywilnoprawnych do Urzędu Skarbowego. Warto jednak wiedzieć, że nie każdy rodzaj zobowiązania jest opodatkowany i nie w każdej kwocie. Wiele zależy od tego, ile pieniędzy pożyczamy i od kogo. Jeśli stoisz przed wyborem pożyczkodawcy, ten artykuł będzie pomocny.
Czym jest podatek od czynności cywilnoprawnej?
Podatek od czynności cywilnoprawnych związany jest z wykonaniem określonych czynności, które zdefiniowane są w Ustawie z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. 2000 nr 86 poz. 959). Podatek dotyczy między innymi: umowy pożyczki (pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku), umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, umowy dożywocia itd. Do odprowadzenia podatku od czynności cywilnoprawnych zobligowane są osoby fizyczne, osoby prawne, a także jednostki organizacyjne, które nie mają osobowości prawnej, które są stronami czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu.
Osobami odpowiedzialnymi za odprowadzenie podatku są w przypadku pożyczki — pożyczkobiorca, w przypadku umowy sprzedaży — kupujący, przy umowie darowizny — obdarowany, a przy umowie dożywocia — nabywca własności nieruchomości.
Obowiązkiem podatników jest zapłata podatku bez wezwania organu podatkowego. Należy również złożyć deklarację dotycząca podatku od czynności cywilnoprawnych – PCC-3. Naszą rolą jest również wyliczyć jego wysokość i zapłacić podatek w terminie do 14 dni od momentu powstania obowiązku podatkowego. Wyjątkiem jest czynność cywilnoprawna, która wykonana jest w formie aktu notarialnego. W tym przypadku robi to notariusz.
>> Zobacz również: Jak dobrać pożyczkę do swoich potrzeb i możliwości?
Jak pożyczyć pieniądze i nie płacić podatku?
Jak wynika z ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zobligowani jesteśmy do złożenia stosownej deklaracji i wpłaty pieniędzy na rzecz Urzędu Skarbowego. Jednak nie wszystkie pożyczki są opodatkowane (obowiązek zatem nie spoczywa na pożyczkobiorcy). Niekiedy umowa pożyczki zwolniona jest z konieczności odprowadzania podatku. W głównej mierze dotyczy to pożyczek od instytucji finansowych (banki, SKOK-i, pozabankowe firmy pożyczkowe), a także częściowo pożyczek od rodziny.
Pożyczka od najbliższej rodziny zwolniona z podatku – jednak pod pewnymi warunkami
Pożyczka od najbliższej rodziny jest zapewne tą, z której korzystamy najchętniej. Przeważnie pożyczka od najbliższych zwolniona jest z dodatkowych opłat np. odsetek, czy prowizji, jak ma to miejsce w przypadku pożyczek na raty, kredytów gotówkowych i innych zobowiązań z instytucji finansowych. Dodatkowym atutem pożyczki od rodziny jest brak konieczności płacenia podatku. Jednak aby pożyczka od rodziny była zwolniona z podatku PCC, musimy spełnić kilka warunków, oto one:
-
- W pierwszej kolejności obowiązek spłaty podatku uzależniony jest od stopnia pokrewieństwa. Z podatku PCC zwolniona jest zatem pożyczka od męża, żony, syna, córki, matki, ojca, wnuczki, wnuka, prawnuczki, prawnuka, babci, dziadka, prababci, pradziadka, pasierbicy, pasierba, siostry, brata, macochy i ojczyma. Jak widać, jest to dość spora grupa osób.
- Ponadto bardzo istotna jest kwota pożyczki która, aby podlegała zwolnieniu, nie może przekraczać kwoty 10 434 złote. Do wymienionej kwoty, osoby z grupy zerowej nie muszą spełniać dodatkowych warunków, by być zwolnionym z podatku. Powyżej kwoty 10 434 złote występują dodatkowe warunki, które należy spełnić, aby otrzymać zwolnienie z konieczności wpłaty na rzecz podatku. Grupa zerowa, czyli małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym czy macocha muszą złożyć deklarację PCC-3 w US w terminie do 14 dni od daty zawarcia umowy pożyczki (chyba że była sporządzona u notariusza). Kolejny warunek to udokumentowanie otrzymania pożyczki. Pożyczkę należy zatem przekazać na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym. Bardzo istotny jest w tym przypadku fakt dopełnienia powyższych formalności. Jeśli nie złożymy stosownej deklaracji w ustalonym terminie, utracimy zwolnienie.
>> Zobacz również: Pożyczka od rodziny – czy to dobry pomysł?
Pożyczki społecznościowe – czy w tym przypadku występuje zwolnienie z podatku?
Pożyczki społecznościowe to w Polsce dość mało znany sposób na udostępnianie innym konsumentom swoich środków. Pożyczkę społecznościową można zaciągnąć za pomocą specjalnej platformy społecznościowej. Abyśmy mogli z niej korzystać, musimy założyć konto użytkownika i pozytywnie przejść weryfikację tożsamości. Niektóre platformy sprawdzają również swoich użytkowników pod kątem historii kredytowej. Przeważnie w tym przypadku korzysta się z popularnych baz informacji kredytowej. Po pozytywnej weryfikacji tożsamości, użytkownik na tablicy ogłoszeń może zgłosić swoją ofertę – udzielenia pożyczki lub chęci zaciągnięcia zobowiązania.
Sama platforma jedynie łączy strony umowy, jednak nie bierze czynnego udziału w jej formułowaniu. Do pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy należy zatem ustalenie wszystkich warunków umowy. Do warunków tych należy ustalenie stron umowy (dokładne dane), kwoty pożyczki, wysokości oprocentowania, formy spłaty i okresu kredytowania. Co ważniejsze, szczególnie w kontekście tego artykułu, pożyczkobiorca nie jest zwolniony z podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zadaniem pożyczkobiorcy jest zatem zgłoszenie do Urzędu Skarbowego deklaracji PCC-3. Wysokość podatku nie jest zatrważająca. Wynosi jedynie 0,5 procent od wysokości pożyczki. Co w przypadku pożyczki na 20 000 złotych wynosi 100 złotych. Jednak jeśli nie zgłosimy umowy pożyczki do opodatkowania, sankcje są sporo wyższe. W tym przypadku wysokość podatku może wynosić nawet 20 procent od wysokości pożyczki. W przypadku pożyczki na 20 000 złotych wyniesie 4 000 złotych. To spora różnica w porównaniu ze zgłoszonym drukiem PCC i podatkiem wynoszącym 100 złotych.
Pożyczki w instytucjach finansowych
Jeżeli nie chcemy płacić podatku, możemy również korzystać z kredytów gotówkowych, czy pożyczek pozabankowych w instytucjach finansowych. W tym przypadku jesteśmy zwolnieni z konieczności uiszczania opłaty i nie musimy zgłaszać zawarcia umowy w Urzędzie Skarbowym. W tym przypadku jednak konieczne jest uiszczanie innych opłat. Korzystając z produktów finansowych z wyspecjalizowanych instytucji i firm (banki, SKOK-i, firmy pożyczkowe) będziemy musieli zapłacić odsetki, prowizje, marże lub inne opłaty dodatkowe. Zdajemy sobie jednak sprawę z tego, że nie zawsze możemy skorzystać z pożyczki od rodziny.