Umowa jest czynnością cywilno-prawną, która dokumentuje porozumienie dwóch bądź więcej stron. W umowie zawarte są prawa i obowiązki kontrahentów. Umowę możemy zawierać w formie ustnej, pisemnej, dokumentowej i elektronicznej. Forma zawierania umowy uzależniona jest od jej rodzaju, przepisów prawa, jej wartości i złożoności, a niekiedy od woli stron. Warto wspomnieć, że warunki umowy ze względu na różne występujące okoliczności mogą ulec zmianie. Wówczas należy podpisać stosowny aneks do umowy. Czym dokładnie jest aneks do umowy? Jakie elementy musi zawierać aneks, aby miał moc prawną? Odpowiadamy w artykule.
Co to jest aneks do umowy?
Wiele umów, które podpisujemy, ma charakter długoterminowy. Przykładem może być umowa z bankiem na kredyt hipoteczny lub kredyt konsolidacyjny. Umowa podpisywana pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, również może być długoletnia. Jednakowo w przypadku kredytów, umów o pracę, czy innych zobowiązań długoterminowych warunki mogą ulec zmianie. W takim przypadku nie musimy podpisywać nowej umowy, lecz należy sporządzić aneks do umowy. Spisując aneks, możemy uchylać, zmieniać i unieważniać zapisy i postanowienia pierwotnej umowy na rzecz nowych ustaleń. Co ważne aneks musi być zgodny nie tylko z obowiązującym prawem, ale także uwzględniać wolę i dobrowolną zgodę stron.
Warto zaznaczyć, że aneksy powinny być sporządzane w takiej samej formie jak pierwotna umowa. Jeśli zatem przeniesienie własności nieruchomości następuje w formie sprzedaży, przy której obowiązuje sporządzenie aktu notarialnego, wówczas aneks do umowy również wymaga udziału notariusza. Nie można dopuścić do sytuacji, w której pisemna umowa o pracę aneksowana jest słownie. Jeżeli strony nie dochowają tej zasady, wprowadzona korekta będzie nieważna. Mówi o tym Kodeks cywilny:
Art. 77. Kodeksu cywilnego:
Forma zmiany lub rozwiązania umowy:
Uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia.
Aneksowanie umów jest narzędziem, które pozwala stronom umowy do wprowadzania korekt lub uchylania jej zapisów. Należy jednak pamiętać, że nowe ustalenia muszą być zgodne z przepisami obowiązującego prawa, a także zasadami współżycia społecznego.
Art. 353. Kodeks cywilny
Zasada swobody umów:
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Jakie informacje powinien zawierać poprawnie sporządzony aneks do umowy? Odpowiedź poniżej.
>> Zobacz również: Umowa kupna sprzedaży pojazdu (wzór)
Jak napisać aneks do umowy?
Aby podpisywany przez nas aneks do umowy był ważny, musi zawierać kilka niezbędnych elementów. Przede wszystkim, powinniśmy zawrzeć w nim dokładne oznaczenie stron umowy (imiona, nazwiska stron lub nazwy firm). Konieczne jest również umieszczenie numeru i daty zawarcia pierwotnej umowy, której dotyczy aneks. Te informacje pozwolą nam na jednoznaczną identyfikację dokumentu.
W treści aneksu musimy precyzyjnie określić, które zapisy umowy ulegają zmianie. Powinniśmy przytoczyć oryginalną treść zmienianego punktu, a następnie przedstawić jego nowe brzmienie. Dzięki temu unikniemy nieporozumień i błędnych interpretacji. Ważnym elementem aneksu jest data jego wejścia w życie. Możemy ustalić, że zmiany obowiązują od dnia podpisania aneksu lub wskazać konkretną datę w przyszłości. Pamiętajmy, że aneks nie może działać wstecz, chyba że wyraźnie się na to zgodzimy. W aneksie powinniśmy również zawrzeć informację, że pozostałe postanowienia umowy pozostają bez zmian. To zabezpieczy nas przed niejasnościami dotyczącymi innych punktów umowy. Na końcu aneksu umieszczamy datę i miejsce jego sporządzenia oraz nasze podpisy.
Pamiętajmy, że aneks musimy sporządzić w takiej samej formie jak pierwotną umowę. Jeśli umowa była pisemna, aneks do umowy również musi być pisemny. W przypadku umów wymagających szczególnej formy, w tym aktu notarialnego, aneks również musimy sporządzić w tej formie.
>> Warto przeczytać: Odstąpienie od umowy – o tym musisz wiedzieć
Co powinien zawierać aneks do umowy o pracę?
Przygotowując aneks do umowy o pracę, musimy pamiętać o kilku kluczowych elementach, które dotyczą aneksów do wszystkich umów. Przede wszystkim, powinniśmy zawrzeć w nim pełne dane pracodawcy i pracownika. Następnie, musimy wskazać datę i numer pierwotnej umowy o pracę, której dotyczy aneks. Ważne jest, abyśmy precyzyjnie określili, które zapisy umowy ulegają zmianie.
W treści aneksu powinniśmy jasno przedstawić nowe warunki zatrudnienia. Może to dotyczyć zmiany wymiaru czasu pracy, wysokości wynagrodzenia czy stanowiska. Musimy pamiętać o dokładnym opisaniu nowych obowiązków pracownika, jeśli ulegają one zmianie. Warto, abyśmy uwzględnili również datę, od której nowe warunki zaczynają obowiązywać.
Nie możemy zapomnieć o klauzuli, która potwierdza, że pozostałe warunki umowy pozostają bez zmian. Dzięki temu zachowamy ciągłość stosunku pracy. W aneksie powinniśmy również zawrzeć informację o liczbie egzemplarzy, w jakich został sporządzony dokument. Na końcu aneksu musimy umieścić datę i miejsce jego podpisania. Niezbędne są również podpisy obu stron – pracodawcy i pracownika. Pamiętajmy, że aneks do umowy o pracę musi być sporządzony na piśmie. Jest to wymóg formalny, który gwarantuje ważność wprowadzonych zmian. Wprowadzenie zmian ustnych może być bowiem niekorzystne dla pracownika, a w przypadku konfliktu z pracodawcą mogą być trudne do udowodnienia.
Warto, wiedzieć, że aneks nie może zawierać postanowień mniej korzystnych dla pracownika niż te wynikające z Kodeksu pracy. Ponadto pracodawca powinien dać nam czas na zapoznanie się z treścią aneksu przed jego podpisaniem.
Dla wielu osób istotną informacją jest ta dotycząca możliwości wprowadzenia zmian w umowie w każdym czasie. Oznacza to, że aneks do umowy może być podpisany także w trakcie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim lub urlopie. Co więcej, dotyczy to również sytuacji, w której pracownik jest szczególnie chroniony, czyli jest w wielu przedemerytalnym lub, gdy pracowniczka jest w ciąży.
>> Sprawdź: 4 przypadki, w których umowa B2B to dobre rozwiązanie
Kiedy aneks do umowy jest nieważny?
Aby mieć pewność, że aneks do umowy będzie ważny, warto zwrócić uwagę na elementy, które wypisaliśmy powyżej. W przypadku niedopełnienia formalności aneks może być nieważny. Musimy pamiętać, że forma aneksu powinna być taka sama jak pierwotnej umowy. Jeśli nie zachowamy tej zasady, aneks może nie być wiążący. Ponadto aneks nie może zawierać postanowień sprzecznych z obowiązującym prawem lub zasadami współżycia społecznego. Ważne jest, abyśmy zwrócili uwagę na datę wejścia w życie aneksu. Nie może on działać wstecz, chyba że obie strony wyraźnie się na to zgodzą.
Bardzo ważne jest to, że aneks podpisany pod przymusem lub w wyniku podstępu jest nieważny z mocy prawa. Kolejnym istotnym aspektem jest prawidłowe oznaczenie stron umowy w aneksie. Jeśli popełnimy błąd w danych identyfikacyjnych, może to skutkować nieważnością dokumentu. Podobnie jak w przypadku podpisania umowy każdej umowy w tym o pożyczkę online. Warto również zwrócić uwagę na uprawnienia osób podpisujących aneks. Brak odpowiedniego umocowania może prowadzić do jego unieważnienia.
Nie możemy zapominać o precyzyjnym określeniu, które zapisy umowy ulegają zmianie. Niejasne lub dwuznaczne sformułowania mogą prowadzić do sporów i potencjalnej nieważności aneksu. Pamiętajmy, że aneks nie może zmieniać istoty umowy. Jeśli wprowadzane zmiany są zbyt daleko idące, lepiej rozważyć zawarcie nowej umowy.