Śmierć bliskiej osoby, klęska żywiołowa, kradzież, losowe zdarzenie – te i inne trudne życiowe sytuacje uprawniają pracownika do otrzymania zapomogi. Co więcej, z zapomogi mogą korzystać także studenci. Na jakich zasadach przyznawana jest zapomoga? Kto może z niej skorzystać? Ile może wynosić? Na wszystkie pytania odpowiedź znajdziesz w naszym artykule.
Zapomoga – co to?
Zapomoga to forma doraźnej pomocy finansowej, którą możemy otrzymać w trudnych sytuacjach życiowych. Najczęściej spotykamy się z nią w dwóch kontekstach: pracowniczym i studenckim. W przypadku pracowników zapomoga pochodzi z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). Jest to bezzwrotne wsparcie, przyznawane na ogół jednorazowo przez pracodawcę. Zdarza się, że w uzasadnionych przypadkach o zapomogę możemy się ubiegać więcej niż jeden raz. Aby otrzymać zapomogę, musimy złożyć odpowiedni wniosek do pracodawcy z opisem swoich kłopotów. Często wymagane jest również dostarczenie dokumentów potwierdzających naszą trudną sytuację.
Każdy pracodawca, który zobligowany jest do założenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, powinien ustalić regulamin, w którym określa kwotę zapomogi dla pracownika, sytuacje, w których pracownik może z zapomogi skorzystać, a także doprecyzować jej wysokość. Warto podkreślić, że nie każda firma zobligowana jest do utworzenia ZFŚS. Jeśli pracodawca zatrudnia mniej niż 50 pracowników, Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych nie jest wymagany. W tym przypadku pracownik będący w potrzebie także może zwrócić się do przełożonego o zapomogę. Wówczas środki mogą być wypłacone ze środków obrotowych firmy. Co więcej, jeśli przedsiębiorstwo ma Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, ale skończą się pieniądze na wypłatę zapomogi, można również wykorzystać w tym celu środki obrotowe firmy.
Z kolei studenci mogą ubiegać się o zapomogę na uczelni. W tym przypadku także należy udokumentować trudną sytuację materialną. Zapomoga nie jest świadczeniem cyklicznym. Możemy ją otrzymać w razie nagłych, nieprzewidzianych zdarzeń. Warto zaznaczyć, że przyznanie zapomogi zależy od dostępnych środków i regulaminu danej instytucji. Nie możemy mieć do niej roszczeniowego prawa. Dla studentów, którzy nie mają stałego źródła dochodu i historii kredytowej, by skorzystać z kredytu gotówkowego lub pożyczki online, zapomoga może być nieocenionym wsparciem.
>> Zobacz również: Pożyczka pracownicza a PCC
Na co zapomoga z ZFŚS?
Jak już wspomnieliśmy, zapomogę najczęściej przyznaje się w przypadku zdarzeń losowych, takich jak pożar czy powódź. Możemy też ubiegać się o nią w razie długotrwałej choroby lub śmierci bliskiej osoby. Choć w ustawie nie jest napisane, czym dokładnie jest zdarzenie losowe, to przyjmuje się, że jest to działanie, na które poszkodowany nie miał wpływu, nie było zaplanowane i nie dało mu się zapobiec.
Ponadto może także dotyczyć sytuacji, której poszkodowany starał się losowym zdarzeniom przeciwdziałać, lecz nie był w stanie ich opanować, czy wpłynąć na nie. Stąd, jeśli dom pracownika wykonany był zgodnie ze sztuką budowlaną, poszkodowany nie miał wpływu na to, że mocny wiatr zerwał dach. Co więcej, nawet jeśli pracownik wykupił polisę ubezpieczeniową, nie zawsze pokryje ona wszystkie koszty. Przykładowym dodatkowym kosztem może być konieczność znalezienia tymczasowego schronienia dla całej rodziny na czas remontu dachu. Taki przypadek, jak najbardziej możemy uznać za zdarzenie losowe, któremu pracownik starał się zapobiec (ubezpieczenie).
>> Może Cię zainteresować: Co to jest ubezpieczenie OC?
Limit zapomogi socjalnej w 2024 roku
Ile pieniędzy można otrzymać z zapomogi? Tak naprawdę kwota zapomogi, jaką możemy otrzymać z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), zależy od kilku czynników, takich jak regulamin zakładu pracy i możliwości finansowe danej firmy. Pracodawcy często ustalają maksymalne limity zapomóg, które mogą wynosić do kilku tysięcy złotych. Pamiętajmy także, że z ZFŚS wypłacane są także inne świadczenia w tym wczasy pod gruszą, dofinansowywane są aktywności związane ze sportem, rekreacją, czy kulturą.
Warto wspomnieć także, że zapomogi są częściowo zwolnione z podatku dochodowego.
Zwolnienie w PIT przy świadczeniach z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w 2024 roku
Wiele osób zastanawia się, jak przedstawiają się odliczenia od podatku dochodowego przy świadczeniach z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Od 1 stycznia 2024 roku wysokość zwolnienia uległa zmianie. W trakcie pandemii zwolnienia były wyższe, mianowicie niektóre działania socjalne związane ze świadczeniami finansowymi i rzeczowymi były zwolnione z podatku do kwoty 2 000 złotych. Obecnie, czyli po 1 stycznia 2024 roku kwota zwolnienia z powrotem została obniżona do wartości 1 000 złotych. Do stanu pierwotnego wróciła również wysokość zwolnienia dotycząca dopłat do zorganizowanego wypoczynku, w tym obozów, kolonii, wczasów, czy pobytu w różnego rodzaju placówkach leczniczych. Do końca 2023 roku kwota zwolniona wynosiła 3 000 złotych, obecnie wynosi 2 000 złotych.
W przypadku zapomogi z ZFŚS zwolnienie z podatku dochodowego również zostało obniżone. Aktualnie maksymalna kwota zwolnienia dotyczy kwot do 6 000 złotych. Do końca 2023 roku wynosiła 10 000 złotych.
| Rodzaj świadczenia | Wysokość zwolnienia z podatku w 2023 roku | Wysokość zwolnienia z podatku w 2024 roku |
| Świadczenia rzeczowe i pieniężne | 2 000 zł | 1 000 zł |
| Dopłaty do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 | 3 000 zł | 2 000 zł |
| Zapomogi losowe | 10 000 zł | 6 000 zł |
>> Przeczytaj również: Czym są świadczenia w naturze?
Co należy napisać we wniosku o zapomogę?
Tak jak w każdym wniosku, tak i we wniosku o zapomogę należy wpisać swoje dane osobowe i kontaktowe. Ponadto, aby nasz wniosek został rozpatrzony pozytywnie, należy dokładnie opisać swoją trudną sytuację życiową, finansową lub zdrowotną. Ponadto konieczne jest dołączenie dokumentów potwierdzających trudności, z którymi się borykamy. Dokumentami tymi mogą to być zaświadczenia lekarskie, akty zgonu, wypisy ze szpitala czy dokumenty potwierdzające szkody materialne. Pamiętajmy, że o zapomogę mogą ubiegać się także studenci. W przypadku studentów wniosek należy złożyć w dziekanacie lub biurze ds. pomocy socjalnej.
Warto pamiętać, że wniosek musi być złożony w określonym terminie, zazwyczaj nie później niż sześć miesięcy od zaistnienia zdarzenia. Ponadto warto upewnić się, czy składany wniosek jest kompletny i zawiera wszystkie wymagane załączniki. Dokumenty te są niezbędne do oceny naszej sytuacji przez komisję lub grupę przyznającą zapomogę. Na ogół każda instytucja ma swoje specyficzne wymagania, dlatego warto zapoznać się z regulaminem przyznawania zapomóg obowiązującym w danej organizacji.
Zapomoga socjalna – podsumowanie
Zapomoga to forma doraźnej pomocy finansowej w trudnych sytuacjach życiowych. Może być przyznawana pracownikom z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) lub studentom przez uczelnie. Jest to wsparcie bezzwrotne, najczęściej jednorazowe. Zapomoga jest ceniona przez pracowników. Często dzięki niej nie muszą korzystać z doraźnej pomocy instytucji finansowych. Mogą otrzymać wsparcie bez konieczności jego zwrotu, tak jak ma to miejsce przy różnego rodzaju pożyczkach czy nawet darmowych chwilówkach.
Aby otrzymać zapomogę, musimy złożyć wniosek z opisem sytuacji i dokumentami potwierdzającymi. Zapomoga przysługuje w przypadku zdarzeń losowych, takich jak pożar, powódź czy długotrwała choroba. Kwota zależy od regulaminu i możliwości finansowych pracodawcy lub uczelni. Od 2024 roku zwolnienie z podatku dochodowego dla zapomóg z ZFŚS wynosi do 6000 zł. Wniosek o zapomogę powinien zawierać dane osobowe, opis sytuacji i niezbędne dokumenty. Należy go złożyć w określonym terminie, zazwyczaj do 6 miesięcy od zdarzenia, niekiedy nawet krócej.