Sytuacja finansowa wielu osób w Polsce jest bardzo trudna. Często ze względu na zły stan zdrowia, podeszły wiek, czy niezdolność do pracy nie mają ani szans, ani możliwości, aby tę sytuację poprawić. Państwo Polskie stara się udzielać wsparcia osobom, których życie nie rozpieszcza. Jednak aby skorzystać z pomocy, należy spełnić określone kryteria. Niestety bardzo często kryteria te są surowe, a otrzymanie zasiłku nadal nie wystarcza na godne życie. Jedną z form takiego wsparcia jest zasiłek stały. Co należy zrobić, aby go otrzymać? Jakie wymagania stawia MOPS? Kto może go otrzymać?
Czym jest zasiłek stały?
Możliwości otrzymania wsparcia finansowego w Polsce jest kilka. W zależności od tego, jak kształtuje się twoja sytuacja, możesz wnioskować o różne świadczenia, czy zasiłki. Przeważnie jednak wiele świadczeń wzajemnie się wyklucza, co oznacza, że finansowe wsparcie będzie ograniczone. Na ogół jednym z kryteriów otrzymania świadczenia lub zasiłku jest dochód. Wiele osób czuje jednak dezorientacje, które świadczenie, czy który zasiłek ich obejmuje, tym bardziej że niektóre z nich przyznaje MOPS a niektóre ZUS. Nie da się ukryć, że osoby starsze, często schorowane, a także osoby niepełnosprawne mają utrudnione możliwości, chociażby zdobycia informacji, czy udania się do odpowiedniej placówki, by zorientować się, co mogą zrobić, aby skorzystać z przysługujących im świadczeń. Dlatego w tym artykule postaramy się wyjaśnić, czym jest zasiłek stały i komu przysługuje.
Zasiłek stały jest świadczeniem pieniężnym, który przyznaje MOPS (Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej). Celem zasiłku stałego jest finansowa pomoc osobom całkowicie niezdolnym do pracy w związku z osiągniętym wiekiem lub z powodu niepełnosprawności. Zasiłek stały jest zasiłkiem obligatoryjnym, co oznacza, że MOPS nie może odmówić jego przyznania, jeśli spełnia się określone wymagania.
Kto może otrzymać wsparcie?
O zasiłek stały mogą starać się osoby, które spełniają określone wytyczne. Kryteria te są ustalone i zapisane w Ustawie o pomocy społecznej.
Art. 37. Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Jak wynika z ustawy, o zasiłek stały mogą się ubiegać osoby pełnoletnie zarówno mieszkające samotnie, jak i osoby pełnoletnie zamieszkujące z rodziną. Istotnym kryterium w tym przypadku jest niezdolność do pracy, która może wynikać z wieku lub niepełnosprawności, czy choroby itd. Co więcej, za niezdolność do pracy z tytułu wieku uznaje się wiek emerytalny. W przypadku kobiet niezdolność ta następuje zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po 60 roku życia, a u mężczyzn po 65 roku życia. Z kolei całkowita niezdolność do pracy to całkowita utrata możliwości podjęcia jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Co więcej, całkowitą niezdolność do pracy odnosi się zatem do osób legitymujących się I bądź II grupą inwalidzką lub osób z orzeczeniem o umiarkowanym, bądź znacznym stopniu niepełnosprawności.
To nie jednak niejedyne kryteria, które należy spełnić. Istotnym czynnikiem wpływającym na decyzje MOPS jest bowiem dochód osoby niezdolnej do pracy. Osoba ubiegająca się o zasiłek stały nie może przekraczać kryterium dochodowego, które wynosi:
- 776 złotych w przypadku osoby samotnie gospodarującej
- 600 złotych w przypadku osoby żyjącej w rodzinie.
Kto nie może skorzystać z zasiłku?
Pomimo że kryteria otrzymywania zasiłku stałego są ściśle określone, występują sytuacje, w których jego otrzymanie jest niemożliwe. Dotyczy to wystąpienia zbiegu prawa do zasiłku stałego z innymi świadczeniami. Co to oznacza w praktyce? Jeżeli otrzymujesz jedno z poniższych świadczeń, nie przysługuje ci zasiłek stały:
- Renta socjalna,
- Specjalny zasiłek opiekuńczy,
- Świadczenie pielęgnacyjne,
- Dodatek dla osoby samotnie wychowującej dziecko,
- Przy utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, wynikającej z upływu ustawowego okresu jego pobierania.
Ile wynosi zasiłek stały w 2024 roku?
Kwota zasiłku stałego jest kwestią indywidualną. Każda uprawniona osoba, może otrzymywać zasiłek w innej kwocie. Jego wysokość uzależniona jest od kryterium dochodowego. Dotyczy to zarówno osób samotnie gospodarujących, jak i pozostających w rodzinie. Co więcej, od 1 stycznia 2024 roku kwota świadczenia została podniesiona. Przed waloryzacją zasiłek stały mógł wynosić minimalnie 30 złotych a maksymalnie 719 złotych. Po waloryzacji kwoty te uległy zwiększeniu analogicznie do 100 złotych i 1 000 złotych.
Wysokość zasiłku liczone jest na podstawie różnic wynikających z kryterium dochodowego i dochodu. Stąd osoba samotnie gospodarująca może otrzymać zasiłek w kwocie, która stanowi różnicę między kwotą wynoszącą 130 procent kryterium dochodowego dla osób samodzielnie gospodarujących. A osoby żyjące w rodzinie kwotę stanowi 130 procent kryterium dochodowego na osobę w rodzinie a faktycznym dochodem na osobę w rodzinie.
Wprowadzoną zmianą od 1 stycznia jest fakt zwiększenia kryterium dochodowego ze 100 procent do 130 procent. Takie rozwiązanie z pewnością jest korzystne dla osób, które ubiegają się o zasiłek stały. Niemniej jednak taka kwota zasiłku i niemożność podjęcia zatrudniania nadal nie wystarcza, by zaspokoić nawet podstawowych potrzeb uprawnionych osób. Osoby pozbawione możliwości zarobku przeważnie muszą prosić najbliższych o wsparcie. Zdarza się, że zmuszone są starać się o alimenty na siebie od najbliższej rodziny. Często brakuje im środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb, w tym na leki czy opłaty. Osoby w trudnej sytuacji materialnej przeważnie nie mogą skorzystać z tymczasowych rozwiązań w tym z kredytów, czy chwilówek na dowód. Nie mają bowiem wystarczającej zdolności kredytowej.
Jak napisać podanie do MOPS-u o zasiłek?
Przeważnie każdy Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej posiada swój własny wzór podania o przyznanie zasiłku stałego. We wniosku należy podać:
- Imię i nazwisko wnioskodawcy,
- Numer PESEL,
- Adres i numer telefonu,
- Dane osób, z którymi prowadzimy wspólne gospodarstwo domowe.
- Należy pamiętać o tym, że konieczne będzie udostępnienie informacji o wszystkich swoich dochodach (zaświadczenia) i decyzje o przyznaniu różnego rodzaju świadczeń. Konieczne jest także udowodnienie (dokumentacja) niemożności podjęcia pracy zarobkowej (orzeczenia) itd.
Podsumowanie
Pomimo tego, że kwota zasiłku stałego nie jest wysoka, to jest to szansa na otrzymanie dodatkowych środków, które ułatwią osobie w trudnej sytuacji, choć w niewielkim stopniu podnieść komfort życia. Pieniądze z zasiłku stałego można przeznaczyć na leki, żywność, czy opłaty. W przypadku osób bez dochodu od 2024 roku możliwe jest otrzymanie 1 000 złotych, co z pewnością jest korzystnym rozwiązaniem.