List polecony z kancelarii komorniczej u każdego powoduje przyspieszoną akcję serca. Takie nieprzyjemne doznania nie omijają jednak starszych osób. Zajęcia komornicze dotyczą również emerytów i rencistów. Jeśli nie spłacamy rat za kredyt lub pożyczkę, mamy nieuregulowane alimenty lub pobyt w placówce zdrowotnej, prędzej czy później będziemy musieli spłacić swój dług. Przeważnie, gdy od dłuższego czasu uchylamy się od spłaty swoich zobowiązań, nasza sprawa trafia do sądu. Gdy minie ustawowy termin od egzekucji komorniczej nie ma już odwołania, dług zostanie ściągnięty. Ile komornik może zabrać z emerytury i renty? Czy kwota zajęcia emerytury różni się od zajęcia pensji? Przeczytaj nasz artykuł, wszystko wyjaśniamy.
Czym jest egzekucja komornicza?
Egzekucja komornicza rozpoczyna się w chwili, gdy wierzyciel dysponuje tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym w klauzulę wykonalności. Za wierzyciela uznaje się osobę lub instytucję, która na drodze sądowej dochodzi swoich praw do spłaty zaciągniętych u niej zobowiązań. Wierzycielem może być zatem osoba prywatna (syn, córka, były małżonek lub była żona), jak również firma udzielająca np. pożyczek bez BIK, spółdzielnia mieszkaniowa, czy zakład opieki zdrowotnej. Tytuł egzekucyjny natomiast jest dokumentem, który potwierdza, że zobowiązanie dłużnika względem wierzyciela jest uzasadnione, wskazuje również na jego zakres. Klauzula wykonalności jest stwierdzeniem, że dany tytuł egzekucyjny może być dochodzony nawet sposób w przymusowy. Dla jasności tytuł egzekucyjny po zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności nazywany jest tytułem wykonawczym. W chwili gdy wierzyciel uzyska tytuł wykonawczy musi złożyć wniosek do komornika o rozpoczęcie procesu egzekucji.
>> Zobacz również: Ile komornik musi zostawić na koncie w 2023 roku?
Z jakich środków komornik może dochodzić spłaty?
Komornik postępowanie egzekucyjne może prowadzić z różnych składników, które wchodzą w skład majątku dłużnika. Mogą to być ruchomości, czyli np. samochody, czy sprzęty domowe. W przypadku rolnika mogą to być zwierzęta np. krowy – oczywiście z zachowaniem przepisów o ich ochronie. Ale także z wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia np. emerytalnego, o którym mowa w tym artykule. Ponadto komornik może zająć rachunek bankowy lub nawet rachunki bankowe, jeśli dłużnik posiada ich kilka, z nieruchomości (wówczas komornik wystawia np. garaż dłużnika na licytację komorniczą), lub z innych praw majątkowych np. akcji, lub udziałów w spółce.
Bardzo prawdopodobne, że przy wysokim zadłużeniu komornik będzie szukał pieniędzy pochodzących z różnych źródeł. Możliwe, że w takim przypadku oprócz zajęcia rachunku bankowego, regularnie będzie ściągał pieniądze od pracodawcy, czy dojdzie do sprzedaży mienia np. telewizora, czy innego cennego sprzętu.
Jak wygląda sytuacja emerytów i rencistów?
W przypadku emerytów najczęściej dochodzi do zajęcia rachunku bankowego lub emerytury. Komornik nie może jednak nikogo całkowicie pozbawić środków do życia. Musi działać zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Jest bowiem urzędnikiem państwowym. Ustawodawcy ściśle określają zarówno kwotę wolną od zajęcia, jak również procent, w jakim komornik ma prawo zająć wynagrodzenie, czy w przypadku emeryta świadczenie emerytalne.
Ile komornik może zabrać z emerytury?
To, ile komornik może zabrać z emerytury, jest również ściśle określone. Z pewnością nie może zabrać jej w całości, nawet gdy chodzi o dług alimentacyjny. Za każdym razem przy zajęciu komornik musi także uwzględnić kwotę wolną od zajęcia oraz rodzaj egzekwowanych należności. Komornik może przejąć pieniądze pochodzące z emerytury otrzymywanej z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak również z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Zatem ile komornik może zabrać z emerytury? Wiele zależy od rodzaju zadłużenia. Inaczej rozliczana jest spłata zobowiązania związana z niepłaconymi alimentami, inaczej ze zwykłym długiem, np. za brak spłaty kredytu konsumpcyjnego i jeszcze inaczej, gdy w grę wchodzi brak spłaty za pobyt w placówkach zdrowotnych i opieki. Do każdego powyższego przykładu odnosi się konkretny wskaźnik procentowy, który kształtuje się następująco:
- Komornik sądowy zabierze 60 procent emerytury osobie, która nie regulowała świadczeń alimentacyjnych,
- 25 procent emerytury zostanie odebrane osobie, która nie płaciła zobowiązań niealimentacyjnych (np.: pożyczek i kredytów online albo rat za zakupy w sklepie),
- Komornik pobierze 50 procent emerytury osobie, która ma długi z tytułu zaległych opłat za pobyt w placówkach zdrowotnych i opieki (np. za pobyt w sanatorium).
Jednakże musimy pamiętać o tym, że komornik musi pozostawić na koncie zadłużonego seniora kwotę wolną od zajęcia, pomimo wskazanych powyżej procentów. Możemy zauważyć, że największą kwotą objęte są długi alimentacyjne. Identycznie wygląda sytuacja w przypadku długów alimentacyjnych przy umowie o pracę, nawet jeśli dłużnik zarabia najniższą krajową.
Kwota wolna od zajęcia w 2023 roku
Komornika sądowego obejmują dwa wskaźniki, czyli maksymalny próg zajęcia komorniczego, a także kwota wolna od zajęcia. W związku z waloryzacją świadczeń emerytalnych ZUS kwotę wolną od zajęcia w roku 2023 podał dopiero 1 marca. Zazwyczaj Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w specjalnym komunikacie podaje ją mniej więcej w połowie lutego – wraz z podaniem minimalnej kwoty emerytury brutto. W tym roku kwota wolna od zajęcia wynosi w przypadku długów alimentacyjnych 681,97 złotych. Natomiast w przypadku zadłużenia niealimentacyjnego 1125,26 złotych. Komornik musi zostawić 900,22 złotych osobie, która ma długi z tytułu zaległych opłat za pobyt w placówkach zdrowotnych i opieki.
Ile komornik może zabrać z emerytury? Podsumowanie
Jak mogliśmy się zorientować, nie da się dokładnie podać, ile komornik zabierze z emerytury. Wiele bowiem zależy od kwoty wolnej od zajęcia, wysokości emerytury, a także rodzaju zadłużenia, jakie posiada emeryt. Co ważniejsze to nie komornik oblicza, ile może zabrać z emerytury, lecz robi to sam Zakład Ubezpieczeń Społecznych. ZUS stosuje bowiem uniwersalną metodę obliczania kwoty, którą może pobrać komornik na poczet prowadzonej przez niego egzekucji komorniczej. Takie działania mają na celu wyeliminowanie sytuacji, w które komornik „dogada” się z emerytem, aby uzyskać korzystniejsze warunki.
>> Może Cię zainteresować: Kto ma prawo do renty rodzinnej?
Jak samodzielnie obliczyć potrącenie z emerytury?
To dość proste obliczenia, które możemy wykonać samodzielnie. W pierwszej kolejności bierzemy kwotę emerytury brutto (B). Obliczamy kwotę emerytury netto (N) i na podstawie wskaźnika procentowego ustalamy maksymalny procent potrącenia, który zależy od rodzaju długu. Teraz obliczamy procent potrącenia od kwoty brutto (%B). Następnie odejmujemy procent potrącenia od kwoty emerytury netto (N-%B). Porównujemy kwotę, którą otrzymaliśmy, z kwotą wolną od zajęcia.
Jeśli wyliczona kwota, jest wyższa od kwoty wolnej od zajęcia, to komornik zajmie maksymalnie tyle, ile wyliczyliśmy.
Jeśli wyliczona kwota, jest niższa od kwoty wolnej od zajęcia. To komornik zajmie nam całą nadwyżkę nad kwotę wolną od zajęcia.